Γράμματα από το βουνό

 

 

Η αδικία και η απάτη δεν έχουν ποτέ τον λαό με το μέρος τους. Το συμφέρον, ο δόλος, η προσποίηση για νομιμότητα και ευταξία συνδέουν όλους όσοι συνεταιρίζονται για την εξουσία J.-J. Rousseau

«Ελευθερία δεν είναι να κάνει κάποιος τη βούλησή του πράξη, αλλά να μην υποτάσσεται κάποιος στη βούληση του άλλου

• Επιμέλεια: Λουκάς Θανασέκος
• Η ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΤΩΝ ΣΥΝΤΑΚΤΩΝ,  21/07/13

Υπάρχει μια… σατανική σύμπτωση ημερομηνιών με τα γεγονότα στην ΕΡΤ! Στις 10 Ιουνίου πηγαίνει η αστυνομία στο σπίτι του, στο Παρίσι, να τον συλλάβει -αυτός βρίσκεται στη γενέτειρα Γενεύη, αυτόνομη πολιτεία από το 1534. Στις 11(!) Ιουνίου, πάλι στο Παρίσι, ρίχνεται στην πυρά το βιβλίο του «Αιμίλιος». Ούτε οι Αρχές στη γενέτειρα υστερούν σε φανατισμό και, αφού ρίχνουν στην πυρά τον «Αιμίλιο» και το «Κοινωνικό Συμβόλαιο», εκδίδουν ένταλμα σύλληψής του στις 19 Ιουνίου. Είναι το σωτήριο έτος 1762 – δηλαδή 251 χρόνια από σήμερα. Αυτός έχει καταφύγει στη Βέρνη όπου κι εκεί είναι ανεπιθύμητος. Τελικά, βρίσκει μια άθλια προσωρινή στέγη στην Πρωσία, συντροφιά με τον σκύλο του. Είναι ο Jean-Jacques Rousseau.

Τον Οκτώβριο του 1763 κυκλοφορούν τα «Γράμματα από την εξοχή» με την υπογραφή τού Jean-Robert Tronchin, γενικού εισαγγελέα της Γενεύης. Είναι μια επίθεση στα βιβλία του φιλόσοφου. Αυτός θα απαντήσει τον Μάιο του 1764 με τα «Γράμματα από το βουνό». Πρόκειται για εννέα επιστολές, εξαιρετικά μακροσκελείς, υψηλού ηθικού στόχου, ένα έργο πάθους και ψυχραιμίας. Ο άνθρωπος, ο νόμος, η εξουσία, το κράτος: η ιερή τετράδα του έργου. «Επικαιροποιήσαμε» το «γράμμα», το πνεύμα, τα νομικά και παιγνιώδη αποφθέγματα του όλου κειμένου σε πέντε βραχύτατες επιστολές, σίγουροι πως τα γεγονότα στην Αγία Παρασκευή, που είναι κι αυτή κοντά σε… βουνό, το ζητούσαν σαν ελάχιστη συμπαράσταση(*).

Πρώτη επιστολή

Τα δίκαιά σας, αγαπητέ ΦΙΛΕ, που επικαλείστε από καιρό, θα έπρεπε ή να τα έχουν αναγνωρίσει ή να τα έχουν καταργήσει. Λόγω του ότι ήσαν τόσο προφανή εκτέθηκαν σε κίνδυνο. Και με το διάταγμά τους (βλέπε ΠΝΠ της 11.6.) οι γνωστοί υπουργοί έκαναν αυτό που θα έπρεπε να αποφύγουν: να κρατούν αναμμένη τη δάδα, καθώς η θύελλα μόλις ξεκινούσε. Ομως τώρα η φωτιά είναι στο σπίτι όλων – στη δημοκρατία.

Επικαλούνται τη λογική τους. Αυτό δεν σημαίνει ότι αυτή έχει και ισχύ νόμου. Μπροστά στο σχέδιό τους να σ” ενοχοποιήσουν, αδιαφόρησαν για την πολύχρονη προσφορά της ΕΡΤ, στοχεύοντας σε κάποια λάθη της. Σ” ένα μεγάλο χωράφι με πλούσια γεννήματα, ξεχώρισαν τ” αγριόχορτα με στόχο να κατηγορηθείς ως ο σπορέας της καταστροφής. Τι θα γινόταν εάν εφεξής σε καθένα μεγάλο έργο πολιτικής, πολιτιστικής και ανθρωπιστικής προσφοράς αναγορευόταν σε νόμο η κακεντρεχής αναζήτηση λαθών;

 Δεύτερη επιστολή

Χάνω τον εαυτό μου, καθώς βρέθηκα καταμεσής σ” όλη ετούτη τη βλακεία. Μέσα Ιουνίου κι εξακολουθούν η μαυρίλα στις οθόνες αλλά και η αφωνία στα ραδιοκύματα. Αδυνατώ να χωνέψω, αγαπητέ ΦΙΛΕ, την τρανή ασυναρτησία του υπουργού που μίλησε για αδιαφάνεια και διασκεδάσεις μέσα κι έξω από το μέγαρο στην Αγία Παρασκευή. Από πότε αυτός διεκδικεί, για λογαριασμό ενός μέρους (1/3) της κυβέρνησης, την αυθεντία σε θέματα σχετικά με την πληροφόρηση και την ψυχαγωγία, όταν οι άλλοι δύο εταίροι στην κυβερνητική πλειοψηφία έδειξαν άγνοια ή αιφνιδιάστηκαν, όπως τουλάχιστον οι ίδιοι ισχυρίστηκαν; Το εν λόγω διάταγμα (ΠΝΠ) έκανε το πιο εξωφρενικό: ένωσε δύο στη συσκευασία του ενός – διαπίστωσε το έγκλημα κι επέβαλε την τιμωρία: μαύρο, αφωνία, απολύσεις. Αλλά εδώ, και επί του παρόντος -επειδή δεν θέλω να πάρω στον λαιμό μου τους άλλους δύο κυβερνητικούς εταίρους- έχουμε έναν υπουργό και παραδίπλα τον άλλον, αυτόν των Οικονομικών, οι οποίοι, υπογράφοντας το διάταγμα, είναι σαν να σου δείχνουν τον ήλιο τα μεσάνυχτα και να σ” τον κρύβουν το μεσημέρι.

Τρίτη επιστολή

Οι μαύρες οθόνες είν” εδώ, το ίδιο και η αφωνία. Το ξέρεις, ΦΙΛΕ, οι ηγέτες στα δημοκρατικά πολιτεύματα κάνουν συχνά χρήση της γλώσσας των πάλαι ποτέ μοναρχιών και λένε τη λέξη «κυβέρνηση» με την έννοια της κυριαρχίας. Οσο μια κυβέρνηση δογματίζει εξακολουθεί να πράττει το κακό, καπελώνοντας και τη Δικαιοσύνη (ΣτΕ) που απεφάνθη (17.6.) ότι η μαύρη οθόνη είναι παράνομη. Αλλά, κατά τα άλλα, η ίδια απόφαση αποδεχόμενη και το έγκλημα και την τιμωρία (διαφθορά, απολύσεις) δεν έκανε να σιωπήσει ένας υπαρκτός νόμος, έδωσε όμως λαλιά σ” έναν ανύπαρκτο, όπως η ΠΝΠ, η οποία δεν ψηφίστηκε από τη Βουλή των αντιπροσώπων. Εχουμε, ενώπιόν μας, την τιμωρία του αδύναμου αθώου για σφάλματα του ισχυρού ενόχου. ΦΙΛΕ μου, η ιστορία της πατρίδας σου έχει τα παράδοξά της και τα ξέρεις: οι Αθηναίοι εγκωμίαζαν τον πικρόχολο Αριστοφάνη την ίδια ώρα που οδηγούσαν στον θάνατο τον Σωκράτη.

Τέταρτη επιστολή

Ο κόσμος εξακολουθεί να συρρέει στο προαύλιο της Ραδιοτηλεόρασης. Το νομοθετικό σώμα, ΦΙΛΕ μου, υποτάχθηκε στην εκτελεστκή εξουσία. Αν δεν έχει μείνει τίποτε άλλο από κυρίους και δούλους, πώς κανείς δεν βλέπει ότι το κράτος έχει καταστραφεί; Αυτοί που υποτάσσουν τους νόμους σε ανιστόρητα πάθη, είναι οι ίδιοι οι υπονομευτές των κυβερνήσεών τους, όταν μάλιστα αποφασίζει το 1/3 και υποτάσσονται οι άλλοι δύο εταίροι ή έστω ο ένας, χάριν μιας βεβιασμένης «δεδηλωμένης». Πώς να κρίνει κανείς τις συσκέψεις των κυβερνητικών εταίρων στις 17, 19 και 20/6; Δεν υπήρξε τίποτα πιο δουλικό από αυτή την κατάσταση. Και η μεν κυβέρνηση συνιστά όντως μια δύναμη, αλλά όπου βασιλεύει αυτή αποκλειστικά, το κράτος διαλύεται. Η κυβερνητική αυθαιρεσία με σκοπό τη μη αυτο-επανάληψη της ΕΡΤ είναι σαν να προτείνεται να σκοτώνονται άνθρωποι για να μη σηκώσουν πυρετό.

Πέμπτη επιστολή

Υπάρχει θέμα ελευθερίας κι αυτό αναζωπυρώθηκε εξ αφορμής της ΕΡΤ. Γιατί, ΦΙΛΕ μου, ελευθερία δεν σημαίνει να κάνει κάποιος τη βούλησή του πράξη. Σημαίνει να μην υποτάσσεται στη βούληση του άλλου. Τα βίαια μέσα δεν είναι συμβατά σ” έναν δίκαιο σκοπό – το μαύρο, η αφωνία και οι απολύσεις είναι βία. Ουδέποτε υπήρξε καταστροφική η πραγματική ελευθερία. Με τη δύναμη των νόμων είναι που ο καθένας μας υπακούει στην κοινωνία των ανθρώπων, αλλά όχι στους αφέντες της. Η ελευθερία ακολουθεί πάντα την τύχη των νόμων: υπάρχει ή χάνεται μαζί τους. Η αδικία και η απάτη, αν και βρίσκουν προστάτες, δεν έχουν ποτέ τον λαό μαζί τους. Ο δόλος, το συμφέρον, η προσποίηση για την ευταξία είναι που συνδέουν αυτούς οι οποίοι συνεταιρίζονται με σκοπό την εξουσία και που ασκούν την τέχνη της εξαπάτησης. Καμιά σωτήρια συμβουλή μην περιμένετε απ” όλους αυτούς. Πρωτίστως, συνενωθείτε. Παραμερίστε τα μικρόψυχα πάθη και τις ταπεινές ζηλοτυπίες. Υπάρχουν σε όλες τις βαθμίδες άνθρωποι με ζωή αψεγάδιαστη. Μη σας παραπλανήσουν με την αναίδεια της αφθονίας και την πενία που εξαγοράζεται.

.…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….

(*) Από την πλούσια κοντινή μας βιβλιογραφία, όπως «Ρουσσώ, Ονειροπόλος της Δημοκρατίας» του Τζέιμς Μίλερ (1984) και η ελληνική έκδοση «Γράμματα από το βουνό», εκδ. «Στάχυ» 2002.