- Τα συμφέροντα και το παρασκήνιο
Ο στόχος του υπουργείου Παιδείας «να αποκλιμακωθούν εγκαίρως» αντιπαραθέσεις και εντάσεις στον χώρο της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης τίθεται εν αμφιβόλω, καθώς ακόμα και μετά το «ξήλωμα» βασικών διατάξεων του νόμου-πλαισίου και τις υπαναχωρήσεις, οι «σκληροπυρηνικοί» των ΑΕΙ ζητούν την πλήρη κατάργησή του, προαναγγέλλοντας θερμό φθινόπωρο. «Οχι νέο λάδι σε μια φωτιά που καίει» απαντούν άλλοι πανεπιστημιακοί, που χωρίς να εκδηλώνουν δημοσίως την ικανοποίησή τους για τις αλλαγές που επέφερε στον «νόμο Διαμαντοπούλου» ο υπουργός κ. Κων. Αρβανιτόπουλος, συναινούν με αυτόν ότι ο «νέος-νέος νόμος» θα αποδειχθεί πιο λειτουργικός στην πράξη. Αντιθέτως, άλλοι πανεπιστημιακοί δεν κρύβουν την απογοήτευσή τους για την ανατροπή του αρχικού νόμου, κάνοντας λόγο για οπισθοδρόμηση και για νίκη των διαφόρων συντεχνιών των πανεπιστημίων που κατάφεραν να ακυρώσουν σε μεγάλο βαθμό μια γενναία μεταρρυθμιστική προσπάθεια που είχε υπερψηφισθεί στην προηγούμενη Βουλή. Στο παρασκήνιο αυτής της διελκυστίνδας, καταγράφεται και η πρόθεση κάποιων πρυτάνεων να παραιτηθούν από το αξίωμά τους. Οι ίδιοι διαβλέπουν όξυνση των προβλημάτων στα ΑΕΙ, λόγω των οικονομικών περικοπών επισημαίνοντας, για παράδειγμα, το μεγάλο αγκάθι διαχείρισης των φοιτητικών εστιών που περνά στη δικαιοδοσία τους.
Την ίδια ώρα, πάντως, επανασχεδιάζεται ο χάρτης της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης που θα περιλαμβάνει καταργήσεις και συγχωνεύσεις πανεπιστημιακών τμημάτων, αλλά και μετεγκαταστάσεις ΑΕΙ. Μάλιστα, η ηγεσία του υπουργείου Παιδείας εκτιμούσε ότι η μεταρρύθμιση θα έπρεπε να ξεκινήσει από το προαναφερθέν πεδίο.
Τα αγκάθια παραμένουν στα πανεπιστήμιά μας
Η προσπάθεια του υπ. Παιδείας για αποκλιμάκωση στα ΑΕΙ τίθεται εν αμφιβόλω
- Του Αποστολου Λακασα, Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ, 5/8/2012
Η «έγκαιρη αποκλιμάκωση» εντάσεων ενόψει ενός ιδιαίτερα δύσκολου φθινοπώρου ήταν ανάμεσα στους στόχους τόσο της ηγεσίας του υπουργείου Παιδείας με τις αλλαγές που επέφερε στον νόμο-πλαίσιο 4009/11 όσο και πρυτάνεων, οι οποίοι σε δημόσιες δηλώσεις τους παρουσιάζονται «πολύ πιο ήπιοι» σε σχέση με το κλίμα που επικράτησε στην προ ημερών έκτακτη Σύνοδό τους.
«Οχι νέο λάδι σε μια φωτιά που καίει» ανέφερε χαρακτηριστικά, μιλώντας στην «Κ», πρύτανης μεγάλου πανεπιστημίου. Μάλιστα, σύμφωνα με πληροφορίες υπάρχουν πρυτάνεις που δεν αποκλείουν ακόμα και την περίπτωση παραίτησης θεωρώντας ότι τα οικονομικά προβλήματα των ΑΕΙ θα οξυνθούν το φθινόπωρο –μεγάλο «αγκάθι» η διαχείριση των φοιτητικών εστιών που περνά στα ιδρύματα– ενώ, παρά τις αλλαγές, η εφαρμογή του νόμου εκτιμάται ότι θα βρει αντιστάσεις. Και αυτό λόγω αντιδράσεων από τον ΣΥΡΙΖΑ και το ΚΚΕ μέσω των φοιτητικών νεολαιών τους.
Από την άλλη οι αλλαγές στον «νόμο Διαμαντοπούλου» κρίνονται από πολλούς ως οπισθοδρόμηση και επικράτηση των συντεχνιών.
Ειδικότερα, με τις αλλαγές στον νόμο το υπουργείο Παιδείας επιτυγχάνει τη συναίνεση με μία μεγάλη μερίδα πανεπιστημιακών και πρυτάνεων που αντιδρούσαν ζητώντας «αλλαγές στον νόμο ώστε να γίνει λειτουργικός». Είναι ενδεικτικό ότι οι τελικές αλλαγές συνέκλιναν με τα κύρια αιτήματα της Συνόδου Πρυτάνεων και της ομοσπονδίας των πανεπιστημιακών ΠΟΣΔΕΠ. Ενδεικτικά, ο κοσμήτορας θα εκλέγεται (αντί να διορίζεται), το Τμήμα θα παραμείνει η βασική ακαδημαϊκή μονάδα του ΑΕΙ (αντί της Σχολής), ενώ οι πρυτάνεις θα εξαντλήσουν τη θητεία τους (έως τον Αύγουστο του 2014 ή του 2015, κατά περίπτωση) αναλαμβάνοντας παράλληλα την αρμοδιότητα διενέργειας εκλογών για το Συμβούλιο Ιδρύματος – το νέο όργανο που προκάλεσε και τις εντονότερες αντιδράσεις.
Με τη συναίνεση αυτή γίνονται σαφώς πιο διακριτές οι γραμμές ανάμεσα στα μέρη της ακαδημαϊκής κοινότητας (πανεπιστημιακοί, φοιτητές) που ζητούσαν «βελτιωτικές αλλαγές» στον νόμο 4009, και τους «σκληροπυρηνικούς» που εξακολουθούν να ζητούν πλήρη κατάργησή του μην αποκλείοντας αντιδράσεις όπως συνέβη την προηγούμενη ακαδημαϊκή χρονιά, κατά τη διενέργεια εκλογών για το Συμβούλιο Ιδρύματος.
«Οι αλλαγές ήταν αναγκαίες αφενός για να λειτουργήσουν τα ιδρύματα και αφετέρου, για να συσπειρωθούν όλες οι πραγματικά μεταρρυθμιστικές δυνάμεις στην προσπάθεια βελτίωσης της δημόσιας τριτοβάθμιας εκπαίδευσης ώστε να συμβάλει στην κρίσιμη αυτή περίοδο για την Ελλάδα. Μετά τις παραπάνω αλλαγές δεν δικαιολογείται με τίποτε η διατήρηση εντάσεων στον χώρο των πανεπιστημίων» δήλωσε στην «Κ» η γραμματέας της ΠΟΣΔΕΠ κ. Ευγενία Μπουρνόβα.
Παρ’ όλα αυτά υπάρχουν ακόμη σημεία για τα οποία η πανεπιστημιακή κοινότητα εγείρει ενστάσεις. Για παράδειγμα, θεωρείται ότι θα δημιουργήσει προβλήματα η πρόβλεψη ότι μεταξύ των υποψηφίων πρυτάνεων και κοσμητόρων το Συμβούλιο Ιδρύματος επιλέγει τρεις, εκ των οποίων θα αναδειχθεί ο νικητής με μυστική ψηφοφορία των διδασκόντων. «Γιατί να μην κριθούν μέσω της ψήφου των πανεπιστημιακών όλοι οι υποψήφιοι;» ανέφερε στην «Κ» πρύτανης. Επίσης, θεωρείται ότι η προθεσμία εκλογής Συμβουλίου Ιδρύματος –έως τις 25 Οκτωβρίου– είναι ιδιαίτερα ασφυκτική. «Και στον νόμο Γιαννάκου υπήρξαν βίαιες αντιδράσεις από ομάδες που διέκοπταν τις πρυτανικές εκλογές. Ομως, τελικά, εκλογές έγιναν» αντέτεινε με νόημα στην «Κ» στέλεχος του υπουργείου Παιδείας.
Από την άλλη πλευρά, οι αλλαγές απογοήτευσαν μία μερίδα πανεπιστημιακών, που κάνουν λόγο για ανατροπή του νόμου 4009 και οπισθοδρόμηση. «Πόσες διατάξεις της μεταρρύθμισης πρέπει να θυσιαστούν στον βωμό των συντεχνιών για να υπάρξει κοινωνική ειρήνη; Τα περί ειρήνης είναι προσχήματα για την αντιμεταρρυθμιστική ρεβάνς» τόνισε, μιλώντας στην «Κ», η αναπληρώτρια καθηγήτρια του Παν. Αθηνών κ. Βάσω Κιντή.
Στο ίδιο πλαίσιο διατυπώνονται φόβοι ότι οι αλλαγές αποτελούν το πρόσχημα για να πληγεί ουσιωδώς η φιλοσοφία του νόμου. Ενδεικτικά, στον νέο νόμο υπάρχει πρόβλεψη (άρθρο 2, παρ. 1) ότι «στην περίπτωση άγονης εκλογικής διαδικασίας των εξωτερικών μελών του Συμβουλίου Ιδρύματος ή του εκπροσώπου των φοιτητών, το Συμβούλιο συγκροτείται και λειτουργεί νόμιμα και χωρίς την εκλογή αυτών, έως την ανάδειξή τους». Πρόκειται για διάταξη που αφήνει το περιθώριο στα ΑΕΙ να μην εκλέξουν εξωπανεπιστημιακά μέλη στο Συμβούλιο.
- 501 τμήματα σε 49 ΑΕΙ και ΤΕΙ
Επί τάπητος βρίσκεται ο επανασχεδιασμός του χάρτη της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, με συγχωνεύσεις και καταργήσεις ακόμη και ΑΕΙ, υπό την πίεση εξοικονόμησης κονδυλίων. Σήμερα λειτουργούν 49 πανεπιστήμια και ΤΕΙ με 479 τμήματα, τα οποία αριθμούν 501 εάν σε αυτά προστεθούν τα 22 τμήματα των Στρατιωτικών Σχολών, ενώ συνολικά 65 πόλεις φιλοξενούν τουλάχιστον ένα Τμήμα. Μάλιστα, η ηγεσία του υπουργείου Παιδείας εκτιμούσε ότι η μεταρρύθμιση στην τριτοβάθμια εκπαίδευση θα έπρεπε να ξεκινήσει από τον επανασχεδιασμό της.
Το σχέδιο αναδιάρθρωσης θα ονομαστεί «Αθηνά» και το χρονοδιάγραμμα ορίζει ότι οι τελικές αποφάσεις θα πρέπει να έχουν ληφθεί το αργότερο έως το τέλος του 2012. Η αρχή θα γίνει μέσα στον Αύγουστο με την ανασύσταση της Αρχής Διασφάλισης και Πιστοποίησης της Ποιότητας στην Ανώτατη Εκπαίδευση (ΑΔΙΠ). Θα ακολουθήσει η αξιολόγηση των Τμημάτων σε συνεργασία με τη Σύγκλητο κάθε ιδρύματος. Βασικά κριτήρια των καταργήσεων, συγχωνεύσεων, μετεγκαταστάσεων ΑΕΙ είναι, μεταξύ άλλων, «όταν επιβάλλονται από το δυσανάλογα μεγάλο ή μικρό ετήσιο αριθμό φοιτητών ή αποφοίτων ανά καθηγητή σε ένα ΑΕΙ ή μια σχολή ή ένα Τμήμα», και «όταν η λειτουργία μεμονωμένων ΑΕΙ ή σχολών ή Τμήματος δεν δικαιολογείται επιστημονικά και δυσχεραίνει την έρευνα και τη διδασκαλία στα αντίστοιχα γνωστικά πεδία».
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου