Σάββατο 17 Οκτωβρίου 2009

Το νέο διαζύγιο της Νέας Δημοκρατίας με τις ιδεολογικές αναζητήσεις

Γιατί η κεντροδεξιά παράταξη αδυνατεί τα τελευταία τριάντα χρόνια να κυβερνήσει; Γιατί σε σύντομο διάστημα απ’ την ανάληψη της αρχής, επί δύο διαδοχικές φορές, κατέρρευσε μονάχη της κάτω από το βάρος των δικών της κριμάτων; Η ιδεολογική κενότητα της Νέας Δημοκρατίας είναι εκκωφαντική. «Αυτό που η Ν.Δ. δεν κατανόησε», έγραψε ο Πάσχος Μανδραβέλης, «είναι πως τα κόμματα πρέπει να είναι θεσμοθετημένες εκφράσεις της κοινωνίας συν ένα όραμα». Για να κατανοήσουμε τα αίτια της ολοφάνερης αδυναμίας της κεντροδεξιάς να συγκροτήσει έναν συλλογικό οραματικό πολιτικό λόγο, χρειάζεται να μεταφερθούμε αρκετά πίσω, στις δεκαετίες που προηγήθηκαν της Απριλιανής δικτατορίας. Ερευνώντας τα εξειδικευμένα περιοδικά θα διαπιστώσουμε πως μαζική παραγωγή ανιδιοτελούς συντηρητικής ιδεολογίας δεν υπήρξε. Μετά τον πόλεμο, η λαμπρή παράδοση προβληματισμού γύρω από τον εθνισμό που είχε καλλιεργήσει η ενθουσιώδης γενιά του Μεσοπολέμου σταμάτησε απότομα. Βαρύνουσες μορφές, όπως οι ακόμα παλαιότεροι Πέτρος Βλαστός ή Ιων Δραγούμης, δεν ήταν δυνατόν πια να εμφανιστούν. Διότι μέσα στις αιματοβαμμένες μετεμφυλιακές συνθήκες, η έννοια του έθνους απαξιώθηκε απ’ τους κυρίως αμύντορές της. Και παράλληλα η έννοια της ελεύθερης αγοράς καταποντίστηκε μέσα στον οπισθοδρομικό λαϊκίστικο κρατισμό. Πώς να καλλιεργήσουν οι νεότεροι οράματά όταν η επίσημη εθνοκαπηλική ρητορεία έβλαψε ανεπανόρθωτα τα εννοιολογικά τους εργαλεία; Για την Αριστερά, τα πράγματα εκτυλίχθηκαν διαφορετικά. Η ολοσχερής συντριβή των στρατιωτικών της δυνάμεων δεν έκαμψε την πίστη της για το δίκιο των θυσιών της. Μεταπολεμικά, παρά τις μετεμφυλιακές αντιξοότητες και τις απηνείς ενδοκομμουνιστικές διώξεις, οι αριστεροί προβληματισμοί γύρω από κεντρικά ιδεολογικά διλήμματα συνέχισαν να υπάρχουν και από εκεί άντλησε, παρά τον λαϊκισμό του, και το ΠΑΣΟΚ. Ετσι, φθάσαμε στη σημερινή συνθήκη. Την εθνική γραμμή της μεταδικτατορικής πολιτικής πλεύσης την έθεσε αμετάκλητα ο Κωνσταντίνος Καραμανλής. Το πλήθος, ωστόσο, των κεντροδεξιών οπαδών και στελεχών του κόμματος, που διακυμάνθηκε από το μεγαλειώδες 54% του 1974 στο συρρικνωμένο 34% φέτος, δεν μπόρεσε πια καθόλου να στρατευθεί στη βάση ενός ευκρινούς κεντρικού πολιτικοϊδεολογικού σχεδίου, δεν μπόρεσε να κινητοποιηθεί για λόγους διαφορετικούς εκτός από την ατομική ευδοκίμησή του. Το πλήρες διαζύγιο της κεντροδεξιάς με όσες πνευματικές ιδεολογικές αναζητήσεις επιτρέπουν οι καιροί μας, το ζήσαμε και στα γενικά και στα καθέκαστα. Η Ν.Δ. μοιάζει έτσι να παραμένει ένα από τα λίγα επιζώντα πολιτικά θύματα του Εμφυλίου Πολέμου.

  • Της Ελισαβετ Κοτζια, Η Καθημερινή, 18/10/2009

Δεν υπάρχουν σχόλια: