Τρίτη 17 Ιουνίου 2008

ΤΟ ΤΕΛΟΣ ΤΟΥ ΜΑΑΣΤΡΙΧΤ

Οι Ιρλανδοί απέρριψαν τη Μεταρρυθμιστική Συνθήκη, βυθίζοντας την Ευρώπη σε μια νέα πολιτική κρίση. Η λάιτ εκδοχή του «ευρωσυντάγματος» ναυάγησε τελικά στη μοναδική χώρα που διοργάνωσε δημοψήφισμα. Και ακριβώς το γεγονός αυτό δίνει την αφορμή για νέες συζητήσεις που αφορούν τη σχέση των Ευρωπαίων με την Ε.Ε. αλλά και τον ρόλο των εθνικών δημοψηφισμάτων.
Το ιρλανδικό «όχι» είναι, όμως, κάτι περισσότερο από αυτά. Είναι το τέλος της Ε.Ε., όπως τουλάχιστον την είχαμε γνωρίσει μετά το Μάαστριχτ. Μετά την απόρριψη της «Συνταγματικής Συνθήκης» από τη Γαλλία και την Ολλανδία, όλα έδειχναν ότι δεν θα ήταν πλέον αυτονόητη η συνέχιση της διαδικασίας της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης. Ανεξαρτήτως του τι θα αποφασίσουν οι 27 αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων, που θα συνεδριάσουν την Πέμπτη και την Παρασκευή στις Βρυξέλλες, η Ε.Ε. δύσκολα θα συνέλθει από το πλήγμα που δέχτηκε την περασμένη εβδομάδα στην Ιρλανδία.
Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η Ε.Ε. δεν κατάφερε να γίνει Ευρώπη των πολιτών. Εξακολουθεί να είναι ένας τεράστιος γραφειοκρατικός λαβύρινθος μειωμένης δημοκρατικής νομιμότητας. Εν τούτοις, λαμβάνει αποφάσεις για σημαντικά θέματα που αφορούν την καθημερινότητα του πολίτη: την εργασία του, την υγεία του, την εκπαίδευσή του, το περιβάλλον, την ενέργεια, ακόμα και την ασφάλειά του. Και η μοναδική δυνατότητα παρέμβασης που έχει ο πολίτης είναι να ψηφίζει κάθε πέντε χρόνια τους εκπροσώπους του στο μειωμένων αρμοδιοτήτων Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Με αυτά τα δεδομένα ένα δημοψήφισμα θα μπορούσε να θεωρηθεί κορύφωση της δημοκρατικής παρέμβασης των πολιτών. Ενισχύεται, όμως, πράγματι έτσι η νομιμότητα της Ε.Ε.; Σε ποιον βαθμό συνιστά το ιρλανδικό «όχι» απάντηση στην αποξένωση της Ε.Ε. από τους πολίτες της;
Θα αρθεί το δημοκρατικό έλλειμμα της Ε.Ε. με την άρνηση -για διαφορετικούς λόγους- 850 χιλιάδων Ιρλανδών να κυρώσουν τη Συνθήκη της Λισαβόνας, η οποία αφορά σχεδόν 500 εκατομμύρια Ευρωπαίους; Ασφαλώς όχι. Το αντίθετο συμβαίνει. Μια μικρή μειονότητα -με σοβαρά και λιγότερο σοβαρά επιχειρήματα- αποφάσισε με το «όχι» της να εκφράσει την αντίθεσή της σε πολλά κακώς κείμενα που δεν σχετίζονται οπωσδήποτε με την Ε.Ε. Δικαίωμά της. Οπως είναι δικαίωμα του 45% των Ιρλανδών εγγεγραμμένων ψηφοφόρων που αποφάσισαν να απόσχουν από τις κάλπες. Αλλά εάν θα πρέπει η Ε.Ε. να αλλάξει πορεία, αυτό θα πρέπει να το αποφασίσουμε όλοι και όχι μόνο οι Ιρλανδοί. [ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ - 17/06/2008]

Δεν υπάρχουν σχόλια: