Υπεύθυνος: Επιμέλεια: ΒΑΓΓΕΛΗΣ ΣΙΑΦΑΚΑΣ
- Κυριακάτικη Ελευθεροτυπία, Κυριακή 10 Ιανουαρίου 2010
Νέα χρονιά, νέες προκλήσεις σε επί χρόνια άλυτα προβλήματα αλλά και σε καινούρια, που ναι μεν έχουν διαπιστωθεί, αλλά ακόμα δεν έχουν αναληφθεί οι πρωτοβουλίες που θα τα λύσουν, σε εθνικό ή ευρωπαϊκό επίπεδο.
Τρεις ευρωβουλευτές σταχυολογούν αυτά τα προβλήματα, παραθέτουν επιχειρήματα για την επίλυσή τους και προτείνουν τρόπους -και δρόμους- για την ενίσχυση της εμπιστοσύνης της χώρας μας σε ένα διεθνές περιβάλλον που μεταλλάσσεται συνεχώς.
* Από το ΠΑΣΟΚ, η ευρωβουλευτίνα του κόμματος Αννυ Ποδηματά χαρακτηρίζει τη νέα χρονιά και τη νέα δεκαετία που ξεκινά ως ένα κρίσιμο σταυροδρόμι. «Είτε θα βγούμε από το τέλμα είτε θα μετατραπούμε σε παρία των ευρωπαϊκών εξελίξεων» τονίζει. «Για να μη βουλιάξουμε, πρέπει να αλλάξουμε».
* Η επικεφαλής των ευρωβουλευτών της Ν.Δ., Μαριέττα Γιαννάκου, υπογραμμίζει ότι «οι Βρυξέλλες δεν είναι ο αποδιοπομπαίος τράγος για όσα εμείς δεν είχαμε την προνοητικότητα να επιτύχουμε ή να προλάβουμε εγκαίρως». Και συνεχίζει: «Οι αντιθέσεις μεταξύ του κοινοτικού και εσωτερικού δικαίου προκύπτουν συχνά ως αποτέλεσμα ελλιπούς προετοιμασίας σχετικά με εθνικές θεσμικές ιδιαιτερότητες ή ελλιπούς προσαρμογής της εθνικής νομοθεσίας».
* Ο ευρωβουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ Νίκος Χουντής εκτιμά ότι «η πολύπλευρη καπιταλιστική κρίση που αγκάλιασε όλο τον κόσμο όχι μόνο δεν έχει ξεπεραστεί στην Ευρώπη, αλλά έφερε μαζική αύξηση της ανεργίας, μηδενικούς ή αρνητικούς ρυθμούς ανάπτυξης, μείωση των εισοδημάτων, συρρίκνωση των εργασιακών, ασφαλιστικών και κοινωνικών δικαιωμάτων».
Στρατηγική για το 2020
Το 2010 στην Ευρωπαϊκή Ενωση και στην Ελλάδα ξεκινάει φορτωμένο με τα προβλήματα της προηγούμενης δεκαετίας και με τη διάψευση των προσδοκιών που γέννησαν τα γεγονότα του 2009.
1 Η πολύπλευρη καπιταλιστική κρίση που αγκάλιασε όλο τον κόσμο όχι μόνο δεν έχει ξεπεραστεί στην Ευρώπη αλλά έφερε μαζική αύξηση της ανεργίας, μηδενικούς ή αρνητικούς ρυθμούς ανάπτυξης. Και σαν να μην έφτανε αυτό μείωση των εισοδημάτων, συρρίκνωση των εργασιακών, ασφαλιστικών και κοινωνικών δικαιωμάτων.
* Παρά την κρίση η εμμονή στην εφαρμογή του Συμφώνου Σταθερότητας, ο τρόπος λειτουργίας της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας δημιούργησαν εντονότερα προβλήματα οικονομικής και κοινωνικής συνοχής των ευρωπαϊκών κοινωνιών, ενίσχυσαν τις ανισότητες στο πλαίσιο της Ε.Ε.
Και ενώ τα αποτελέσματα αυτών των πολιτικών, ο τρόπος που αντιμετωπίζεται η κρίση, ανέδειξαν το δομικά λαθεμένο τρόπο προώθησης της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης, οι κυρίαρχες δυνάμεις (δεξιές και σοσιαλδημοκρατικές) και οι ηγετικές ελίτ επεξεργάζονται τη μελλοντική στρατηγική της Ευρωπαϊκής Ενωσης για το 2020.
* Στρατηγική, που, όπως αναφέρει το σχετικό κείμενο, προορίζεται να διαδεχθεί την τρέχουσα στρατηγική της Λισαβόνας, αυτής δηλαδή που στις αρχές του νέου αιώνα ισχυριζόταν ότι θα οδηγούσε την ευρωπαϊκή οικονομία στο επίπεδο της πιο ανταγωνιστικής οικονομίας, με κοινωνική συνοχή, και θα εξασφάλιζε πλήρη απασχόληση στους ευρωπαίους πολίτες.
2 Η εικόνα που εμφανίζει σήμερα η Ευρωπαϊκή Ενωση απέχει πολύ από τον συγκεκριμένο στόχο. Η κρίση της αμερικανικής παγκόσμιας ηγεμονίας δεν έδωσε (πώς θα μπορούσε άλλωστε) περισσότερο χώρο στην Ενωση, καθώς οι αναδυόμενες δυνάμεις (Ρωσία, Κίνα, Ινδία κ.ά.) επιζητούν αναβαθμισμένο ρόλο στην παγκόσμια διακυβέρνηση και αρχιτεκτονική.
* Η εκλογή του Ομπάμα στην προεδρία των ΗΠΑ μπορεί να τροποποίησε μερικώς τη διεθνή ατμόσφαιρα, γρήγορα όμως διέψευσε τις προσδοκίες ότι θα άλλαζε βασικές παραμέτρους στην άσκηση της εξωτερικής πολιτικής και στην αντιμετώπιση των παγκόσμιων προβλημάτων. Η στάση των ΗΠΑ στην πρόσφατη παγκόσμια Διάσκεψη της Κοπεγχάγης για την κλιματική αλλαγή είναι το πιο πρόσφατο αλλά σαφώς χαρακτηριστικό παράδειγμα.
Η Ενωση, αποδεχόμενη την πρωτοκαθεδρία του ΝΑΤΟ, έχει σήμερα 100.000 στρατιώτες στα καυτά σημεία του πλανήτη μας, για την εδραίωση της ειρήνης, όπως επαίρεται ο επανεκλεγείς πρόεδρος της Κομισιόν Μπαρόζο. Η Συνθήκη της Λισαβόνας, που τέθηκε σε ισχύ, νομιμοποιεί τις στρατιωτικές επεμβάσεις εκτός αλλά και εντός της Ευρώπης, ενισχύοντας τη στρατιωτικοποίησή της.
* Σ' ένα κόσμο με 1,2 δισεκατομμύρια πεινασμένους, με διαρκώς αυξανόμενα κύματα μετανάστευσης, η πολιτική της Ευρώπης-φρουρίου και το ευρύτερο πλαίσιο της νεοφιλελεύθερης παγκοσμιοποίησης μέσα στο οποίο θέλει να πρωταγωνιστεί την καθιστά παράγοντα διεύρυνσης των ανισοτήτων και πολλαπλασιασμού των εστιών έντασης σ' ολόκληρο τον πλανήτη.
3 Από τις συντηρητικές δυνάμεις, οι οποίες κατά το χρόνο που πέρασε και μετά τα αποτελέσματα των ευρωεκλογών του Ιουνίου 2009 ενίσχυσαν ακόμα περισσότερο τις θέσεις τους στους ευρωπαϊκούς θεσμούς, η Συνθήκη της Λισαβόνας θεωρείται ότι δίνει τη δυνατότητα για μεγαλύτερη συνοχή και ότι επιτρέπει πιο αποτελεσματική δράση.
Οι πανηγυρισμοί μετά το δεύτερο δημοψήφισμα στην Ιρλανδία δεν μπορούν βέβαια να κρύψουν την αποτυχία να κλείσει το δημοκρατικό έλλειμμα στο ενωσιακό εγχείρημα.
* Οι πολιτικές που υπογράφονται από την Κομισιόν και την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα αυξάνουν συνεχώς την απογοήτευση και τους απογοητευμένους μεταξύ των ευρωπαίων πολιτών, καθώς πληθαίνουν τα κοινωνικά θύματα που προκαλεί το Σύμφωνο Σταθερότητας και η επιτήρηση, με την απειλή κυρώσεων, των δημόσιων ελλειμμάτων.
* Τις πιέσεις αυτές αισθάνεται η πλειοψηφία της ελληνικής κοινωνίας που το 2010 τη βρίσκει με μια κυβέρνηση που συνεχώς εμπλουτίζει το Σύμφωνο Σταθερότητας και Ανάπτυξης με σκληρά, ιρλανδικού τύπου, μέτρα. Στην ίδια μέγκενη έχουν τεθεί ή θα τεθούν σύντομα και άλλες χώρες, που οδηγούνται σταθερά στην ανατροφοδότηση της ύφεσης, τη ραγδαία αύξηση της ανεργίας.
Προτάσεις για διαφορετικές πολιτικές, όπως π.χ. για την έκδοση ευρωομολόγων, για διαμόρφωση μηχανισμού δανεισμού χωρών που έχουν οξυμένα οικονομικά προβλήματα, απορρίπτονται από την επικρατούσα λογική ότι η κάθε χώρα οφείλει να αντιμετωπίσει μόνη της την κρίση.
* Και επειδή αναφερθήκαμε στη χώρα μας και στον τρόπο που της υπαγορεύεται να αντιμετωπίσει την οικονομική κρίση, θα πρέπει να αναφερθούμε και στη διαδικασία της διεύρυνσης της Ε.Ε., που στο επόμενο διάστημα θα αφορά κυρίως τη γειτονιά της, τα δυτικά Βαλκάνια και την Τουρκία.
Ο τρόπος που δρομολογείται, εκτός από τα προβλήματα, από την ελλιπή αλλά και λαθεμένη οικονομική και άλλη κοινοτική στήριξη των διευρύνσεων, δημιουργεί έντονα ερωτηματικά και ανησυχία για την αντιμετώπιση των προβλημάτων στην εξωτερική πολιτική.
* Αναφέρουμε μόνο το γεγονός ότι με βάση και τα συμπεράσματα του τελευταίου συμβουλίου υπουργών Εξωτερικών δεν υπάρχει η κοινοτική απαίτηση από την Τουρκία να τηρήσει τις δεσμεύσεις της (π.χ. αναγνώριση της Κυπριακής Δημοκρατίας).
4 Επομένως, ο στόχος «η Ευρώπη να έχει ηγετική θέση, να είναι ανταγωνιστική και να ευημερεί ως μια οικονομία βασισμένη στη γνώση, διασυνδεδεμένη, πιο πράσινη και με λιγότερους αποκλεισμούς, η οποία αναπτύσσεται με γρήγορο και διατηρήσιμο τρόπο, δημιουργώντας υψηλά επίπεδα απασχόλησης και κοινωνικής προόδου», στόχος που προβάλλεται στο κείμενο της Κομισιόν για τη στρατηγική της Ε.Ε. για το 2020, έχει νέο μυθοπλαστικό χαρακτήρα και δεν δίνει αισιοδοξία και ελπίδες στους λαούς της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Για την αριστερά, τα κοινωνικά κινήματα και τους αγώνες των εργαζομένων, το όραμα και η διεκδίκηση για μια άλλη Ευρώπη, δημοκρατική, κοινωνική, οικολογική και φιλειρηνική, σ' έναν άλλο κόσμο, θα εμπνέει και στη νέα δεκαετία, που άρχισε πριν από λίγες ημέρες.
*Ο ΝΙΚΟΣ ΧΟΥΝΤΗΣ είναι ευρωβουλευτής του Συνασπισμού Ριζοσπαστικής Αριστεράς.
Σε κρίσιμο σταυροδρόμι
Της ΑΝΝΥΣ ΠΟΔΗΜΑΤΑ*Η νέα χρονιά αλλά και η νέα δεκαετία βρίσκει τη χώρα σ' ένα κρίσιμο σταυροδρόμι, το οποίο κρίνει και καθορίζει σε μεγάλο βαθμό το ίδιο το μέλλον μας.
Ή θα βγούμε από το τέλμα, στο οποίο μας οδήγησαν μόνιμες παθογένειες αλλά και οι διαλυτικές πολιτικές της κυβέρνησης της Νέας Δημοκρατίας, ή θα χάσουμε οριστικά το τρένο της ανάκαμψης, της ανάπτυξης και της ανταγωνιστικότητας της ελληνικής οικονομίας και θα μετατραπούμε σε παρία των ευρωπαϊκών εξελίξεων.
* Για να μη βουλιάξουμε πρέπει να αλλάξουμε. Θα πρέπει να δούμε τα προβλήματα και τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουμε και ως μια μεγάλη ευκαιρία για τη χώρα.
Ευκαιρία για να οικοδομήσουμε μια νέα συλλογικότητα, αξιοποιώντας τα συγκριτικά μας πλεονεκτήματα όχι μόνο ως «εργαλεία» για την έξοδο από τη σημερινή οικονομική, κοινωνική και περιβαλλοντική κρίση αλλά και ως «διαβατήριο» για ένα νέο, αναβαθμισμένο ρόλο της Ελλάδας στην Ευρώπη και τον κόσμο, που θα μας επιτρέψει να ξαναγίνουμε από παρατηρητές συν-διαμορφωτές εξελίξεων και λύσεων στην ευρύτερη περιοχή μας.
**Είναι προφανές ότι το πρώτο και βασικό στοίχημα είναι η αποκατάσταση της αξιοπιστίας της χώρας, που έχει δεχθεί καίριο πλήγμα τα τελευταία χρόνια.
Η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ ασφαλώς δίνει την άμεση προτεραιότητα στην επίσπευση της δημοσιονομικής εξυγίανσης και της ασφαλιστικής μεταρρύθμισης με τη συναίνεση όλων των κοινωνικών δυνάμεων καθώς και στην κατάρτιση αξιόπιστων στόχων του επικαιροποιημένου Προγράμματος Σταθερότητας και Ανάπτυξης.
**Παράλληλα, όμως, σε ένα μακροπρόθεσμο ορίζοντα πενταετίας η αποκατάσταση της αξιοπιστίας της χώρας απαιτεί ριζικές αλλαγές που σχετίζονται με τη διαφάνεια στη λειτουργία των κρατικών θεσμών, την ομαλή και υγιή λειτουργία της αγοράς, την ουσιαστική καταπολέμηση της φοροδιαφυγής, την αξιοκρατική αξιοποίηση όλων των δημιουργικών δυνάμεων του τόπου.
Η ουσιαστική αυτή «εξυγίανση» μπορεί να ξεκινά από το χώρο της οικονομίας αλλά θα πρέπει να ενσωματώνει πλήρως και την κοινωνική και περιβαλλοντική ευημερία -κι αυτή ακριβώς είναι η δεύτερη σημαντική πρόκληση για εμάς.
**Η Ενωση (αλλά και οι σημαντικότερες δυνάμεις σε παγκόσμιο επίπεδο) αποδείχθηκε μέχρι σήμερα άτολμη ως προς τις προτεινόμενες λύσεις απέναντι στην υφιστάμενη κρίση. Το πρόβλημα αντιμετωπίστηκε μάλλον «επιδερμικά», χωρίς εμβάθυνση στα πραγματικά αίτια της κρίσης.
Κι όμως, η σημαντική πρόκληση και ταυτόχρονα ευκαιρία που αναδείχθηκε με την κρίση είναι η αλλαγή αναπτυξιακού μοντέλου, προς την κατεύθυνση της πράσινης ανάπτυξης και της αναδιανομής της ευημερίας, προστατεύοντας τις πλέον ευάλωτες κοινωνικές ομάδες, προάγοντας την κοινωνική ισορροπία και δικαιοσύνη και συμβάλλοντας στην αντιμετώπιση της μεγαλύτερης παγκόσμιας πρόκλησης των ημερών μας, που είναι η κλιματική αλλαγή.
**Η στροφή στην πράσινη ανάπτυξη αποτελεί για την Ελλάδα μια χρυσή ευκαιρία δεδομένων των συγκριτικών πλεονεκτημάτων μας, όπως είναι οι ανεξάντλητοι ενεργειακοί μας πόροι, το μοναδικό φυσικό περιβάλλον και το ανθρώπινο δυναμικό.
Σε μία περίοδο όπου η Ευρώπη θέτει υψηλούς στόχους σχετικά με τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, την ενεργειακή αποδοτικότητα, την ασφάλεια ενεργειακού εφοδιασμού και τον περιορισμό της εξάρτησης από τρίτες χώρες, έχουμε την ευκαιρία αξιοποιώντας την ηλιακή και την αιολική ενέργεια, τη γεωθερμία και τη βιομάζα να αναλάβουμε πρωταγωνιστικό ρόλο, να αποτελέσουμε ευρωπαϊκό παράδειγμα, δίνοντας μάλιστα τον «πρώτο λόγο» στις απομακρυσμένες και μειονεκτούσες περιοχές, όπως είναι τα νησιά μας και οι απομονωμένες ορεινές περιοχές.
**Στα θέματα εξωτερικής πολιτικής, η πρόκληση για την Ελλάδα είναι διπλή: η αναβάθμιση του ρόλου μας στην Ευρώπη, στα Βαλκάνια και στην ευρύτερη περιοχή της Μεσογείου και η δυναμική προσπάθεια που ήδη έχουμε ξεκινήσει για το «κλείσιμο» όλων των ανοιχτών μετώπων.
**Πρέπει να αφήσουμε οριστικά πίσω μας την πολιτική της απομόνωσης και της ακινησίας στα θέματα της εξωτερικής πολιτικής στην οποία μας οδήγησαν οι κυβερνήσεις της Ν.Δ. Με γνώμονα τις πάγιες αρχές και αξίες της Ε.Ε., την προώθηση της δημοκρατίας, της ειρήνης και της προστασίας των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, οφείλουμε και μπορούμε να έχουμε δυνατή φωνή, να διαμορφώσουμε ισχυρές συμμαχίες που θα αναβαθμίσουν σημαντικά τον περιφερειακό και διεθνή μας ρόλο καθώς και όραμα για την εξωτερική μας πολιτική που θα στηρίζεται όχι σε ευκαιριακές εξελίξεις αλλά σε μακροπρόθεσμη στόχευση.
Στο πλαίσιο αυτό αποτέλεσε κίνηση-ορόσημο η πρωτοβουλία του πρωθυπουργού να θέσει το 2014 ως καταληκτική ημερομηνία για την ένταξη όλων των χωρών των Δυτικών Βαλκανίων στην Ε.Ε., αναλαμβάνοντας ενεργά συγκεκριμένες δράσεις για την προώθηση αυτού του στόχου.
**Μία κίνηση απόλυτα συνεπής με την πάγια πολιτική του ΠΑΣΟΚ για τα Βαλκάνια, έτσι όπως είχε διαμορφωθεί το 2003 με την «Ατζέντα της Θεσσαλονίκης». Πέρα από τα μεγάλα στοιχήματα για την Ελλάδα στην Ευρώπη, υπάρχει το ίδιο το στοίχημα της Ευρώπης, η οποία μέσα από τη θέση σε ισχύ της νέας Συνθήκης καλείται να αναλάβει έναν ουσιαστικότερο ρόλο, τόσο στη διεθνή σκηνή όσο και στο εσωτερικό της, δηλαδή απέναντι στους πολίτες της.
Σ' αυτό το στοίχημα το ΠΑΣΟΚ αλλά και το σύνολο των δυνάμεων των ευρωπαίων σοσιαλιστών θα παίξουν πρωταγωνιστικό ρόλο για να φέρουμε ξανά το όραμα μιας ενωμένης, ισχυρής, δημοκρατικής και ανταγωνιστικής Ευρώπης στο προσκήνιο.
* Η ΑΝΝΥ ΠΟΔΗΜΑΤΑ είναι ευρωβουλευτίνα του ΠΑΣΟΚ και αντιπρόεδρος της επιτροπής Ενέργειας, Βιομηχανίας και Ερευνας του Ε.Κ.
Αλλαγή πολιτικής κουλτούρας
Της ΜΑΡΙΕΤΤΑΣ ΓΙΑΝΝΑΚΟΥ*Η Ευρωπαϊκή Ενωση συνολικά αλλά και η Ελλάδα ειδικότερα βρίσκονται ενώπιον σοβαρών προκλήσεων στα πεδία της οικονομίας, των θεσμών, της ασφάλειας, της κοινωνικής συνοχής και της ευημερίας.
Τα δύο αυτά επίπεδα είναι αλληλένδετα και, κατά συνέπεια, αλληλένδετες είναι και οι λύσεις που αναμένεται να επιδιωχθούν.
* Από τη σκοπιά της Ε.Ε., ο άξονας των εξελίξεων προσδιορίζεται από το ισχυρό κεκτημένο της ευρωπαϊκής ενοποίησης, δηλαδή από την πορεία που χαράχθηκε από τις Συνθήκες (της Ρώμης, την Ενιαία Ευρωπαϊκή Πράξη, του Μάαστριχτ και τις αναθεωρήσεις του Αμστερνταμ και της Νίκαιας και της νέας Συνθήκης της Λισαβόνας), καθώς και από το σύνολο της δευτερογενούς νομοθεσίας.
**Το κεκτημένο, όμως, δεν έχει μονοσήμαντη ή αυτόματη κατεύθυνση. Η κατεύθυνση προς την πολιτική ενοποίηση, την παγίωση και διεύρυνση της δημοκρατίας, την εξασφάλιση της ευημερίας, της αλληλεγγύης και της ασφάλειας εξαρτάται από την ποιότητα των πρωτοβουλιών που αναλαμβάνουμε κάθε φορά.
**Μεγάλο μέρος της ευθύνης για τη μελλοντική πορεία της Ε.Ε. αναλαμβάνει η νέα Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Πρέπει να διευκρινίσω ότι διαθέτει αρμοδιότητες εκτελεστικής εξουσίας που της έχουν παραχωρήσει τα κράτη-μέλη, αλλά δεν είναι το αντίστοιχο μιας τυπικής κυβέρνησης.
Δεν εκλέγεται άμεσα από τους πολίτες, προετοιμάζει νομοθεσία την οποία, όμως, ψηφίζει το Συμβούλιο των Υπουργών και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Ακόμη, δεσμεύεται από την αρχή της επικουρικότητας, δηλαδή έχει λόγο μόνο σε ζητήματα τα οποία δεν μπορούν να επιλυθούν σε εθνικό ή υπο-εθνικό επίπεδο.
**Συνεπώς, η λειτουργία της Επιτροπής δεν έχει αμιγώς πολιτικό χαρακτήρα, αλλά συνιστά μια κανονιστική αρχή, που αξιολογείται σύμφωνα με την αποτελεσματικότητα του έργου της στα καθήκοντα που της έχουν ανατεθεί με γνώμονα την προάσπιση των συμφερόντων της Ευρωπαϊκής Ενωσης στο σύνολό της.
Ο πρόεδρος Ζοζέ Μπαρόζο διατυπώνει πέντε βασικούς στόχους (οικονομική ανάπτυξη και ανταγωνιστικότητα, ανεργία και κοινωνική συνοχή, βιωσιμότητα, ασφάλεια, συμμετοχή πολιτών) για τη θητεία της νέας Επιτροπής. Οπως θα εξηγήσω παρακάτω, οι στόχοι αυτοί ενδιαφέρουν ιδιαιτέρως την Ελλάδα.
**Αποτελεί πάγια θέση μου ότι το ελληνικό κράτος πρέπει να αποκτήσει μεγαλύτερη ισχύ, αξιοπιστία και αποτελεσματικότητα σύμφωνα με τα πρότυπα των ευρωπαϊκών κρατών.
Για το λόγο αυτόν, η ενεργός συμμετοχή μας στην Ε.Ε. αποτελεί αναντικατάστατη προϋπόθεση για ένα ισχυρό κράτος. Από πολλές απόψεις, το ελληνικό κράτος βρίσκεται σε μια ιδιότυπη κρίση. Σε θεσμικό επίπεδο πρέπει να ενισχυθούν οι μηχανισμοί αμοιβαίου ελέγχου των κρατικών οργάνων και, κυρίως, να προληφθούν ζοφερά φαινόμενα διαφθοράς και κακοδιοίκησης.
**Σε οικονομικό επίπεδο πρέπει με αποφασιστικότητα να πετύχουμε τη δημοσιονομική εξυγίανση, τη μείωση του δημόσιου χρέους και, ταυτόχρονα, να ενδυναμώσουμε την ανταγωνιστικότητα και την καινοτομία.
**Σε επίπεδο κοινωνίας πρέπει να ενισχύσουμε την κοινωνική δικαιοσύνη, τη βιωσιμότητα, καθώς και την άμιλλα και την αριστεία. Για τα επιτευχθούν τα παραπάνω απαιτείται η συνέργεια της κυβέρνησης με τα όργανα της Ε.Ε., αλλά και των θεσμών με την κοινωνία των πολιτών.
Στο πρώτο ζήτημα ιδιαίτερη έμφαση πρέπει να αποδοθεί στην ενεργό συμμετοχή της κυβέρνησης στη λήψη αποφάσεων στην Ε.Ε. Οι «Βρυξέλλες» δεν είναι ο αποδιοπομπαίος τράγος για όσα εμείς δεν είχαμε την προνοητικότητα να επιτύχουμε ή να προλάβουμε εγκαίρως. Οι αντιθέσεις μεταξύ κοινοτικού και εσωτερικού δικαίου προκύπτουν συχνά ως το αποτέλεσμα ελλιπούς προετοιμασίας σχετικά με εθνικές θεσμικές ιδιαιτερότητες ή ελλιπούς προσαρμογής της εθνικής νομοθεσίας.
**Η νέα Συνθήκη της Λισαβόνας δίνει νέες δυνατότητες συνεργασίας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου με τα εθνικά κοινοβούλια για τη συμμετοχή και τον έλεγχο κατά τη διαμόρφωση της ευρωπαϊκής νομοθεσίας.
Ακόμα, κυβέρνηση και δημόσια διοίκηση αναδέχονται μεγάλο μέρος της ευθύνης για ένα πραγματικά ισχυρό -αλλά όχι συγκεντρωτικό- κράτος. Δεν πρέπει να μείνουμε στα ρητορικά σχήματα, αλλά να προχωρήσουμε σε γενναίες πράξεις.
**Απαιτείται μεσοπρόθεσμος στρατηγικός προγραμματισμός των λειτουργιών του κράτους και συγκεκριμένοι μετρήσιμοι στόχοι. Πρέπει να αντιστραφεί η λογική της συμφόρησης εξουσιών και ευθυνών στο κεντρικό κράτος και να κατανεμηθούν αρμοδιότητες και πόροι σε περιφερειακό και τοπικό επίπεδο.
Η δημόσια διοίκηση πρέπει να αξιολογείται διαρκώς, να ανανεώνονται οι υποδομές και τα εργαλεία για να επιτελεί καλύτερα το έργο της αλλά και τα κίνητρα ανάπτυξης των δεξιοτήτων εξέλιξης στο προσωπικό της.
**Η συνέργεια, όμως, κράτους-κοινωνίας των πολιτών είναι εξίσου σημαντική παράμετρος. Χαρακτηριστικά αναφέρω την εδραιωμένη κοινωνικά στάση παραβίασης της νομοθεσίας και φορο-αποφυγής. Γνωρίζουμε τις ιστορικές καταβολές αυτών των στάσεων, αλλά πρέπει να υπερβούμε τα προ-νεωτερικά στοιχεία της πολιτικής μας κουλτούρας.
Η εκπλήρωση των υποχρεώσεων των πολιτών είναι σημαντική για ένα ισχυρό κράτος. Πρέπει να προχωρήσουμε σε οριστική ρήξη με συστήματα πελατειακών σχέσεων και πατρωνείας που εξυπηρετούν κάποιους εις βάρος του κοινωνικού συνόλου.
**Συμπερασματικά, η πρόκληση του ισχυρού κράτους σε μία ισχυρή Ευρώπη συμπεριλαμβάνει όλους τους άλλους επιμέρους στόχους ανάπτυξης, βιωσιμότητας και ευημερίας.
Η κυβέρνηση και τα όργανα της Ε.Ε. θα λογοδοτήσουν για το όποιο έργο τους στο μέρος των ευθυνών που τους αναλογεί. Οι πολίτες της σύγχρονης Ευρώπης δεν είναι πλέον παθητικοί δέκτες ή απόμακροι κριτές, αλλά εκ του σύνεγγυς διαμορφωτές της πολιτικής ατζέντας.
*Η ΜΑΡΙΕΤΤΑ ΓΙΑΝΝΑΚΟΥ είναι επικεφαλής της κοινοβουλευτικής ομάδας της Ν.Δ. στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και πρώην υπουργός Παιδείας.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου