Δευτέρα 10 Νοεμβρίου 2008

Ελπίδα για τις ευρωατλαντικές σχέσεις

ΗΠΑ: ΜΙΑ ΝΕΑ ΕΠΟΧΗ;

Φ. ΣΑΒΒΙΔΗΣ

Οι αμερικανοί πολίτες με την ψήφο τους διέσωσαν την αξιοπρέπεια των Ηνωμένων Πολιτειών. Ταυτόχρονα διέλυσαν τον μύθο που τους ήθελε αδιάφορους για την πολιτική, υποταγμένους στο σύστημα και ανίκανους να επηρεάσουν και να διαμορφώσουν το πολιτικό μέλλον της χώρας τους. Εξέλεξαν για πρόεδρο έναν αφροαμερικανό πολιτικό και έγραψαν ιστορία. Εκαναν μια διορθωτική κίνηση πορείας των ΗΠΑ η οποία έχει ευρύτερες διαστάσεις και θα επηρεάσει αναπόφευκτα τις εξελίξεις σε διεθνές επίπεδο. Θα πρέπει οι Ευρωπαίοι να τους το αναγνωρίσουμε. Αν σήμερα η παγκόσμια κοινότητα νιώθει να αναπτερώνονται οι ελπίδες της για κάτι καλύτερο, το οφείλει στους αμερικανούς πολίτες.

Και εμείς εδώ στην Ελλάδα θα πρέπει επιτέλους να σταματήσουμε να αντιμετωπίζουμε μυωπικά τέτοιου μεγέθους εξελίξεις. Η Ελλάδα είναι μέλος της μεγάλης ευρωπαϊκής οικογένειας. Ως εκ τούτου ομφαλοσκοπικού τύπου αναλύσεις οι οποίες περιορίζονται στον δικό μας μικρόκοσμο δεν μας επιτρέπουν να αξιολογήσουμε σωστά τις πραγματικές διαστάσεις γεγονότων όπως αυτό. Η εκλογή Ομπάμα προσφέρει μια ευκαιρία για εξομάλυνση των ευρωατλαντικών σχέσεων. Μια τέτοια εξέλιξη μόνο θετικά αποτελέσματα θα έχει για τα ελληνικά συμφέροντα και για τα «εθνικά θέματα». Γι' αυτό η Ελλάδα θα πρέπει να συνδράμει όσο μπορεί κάθε προσπάθεια ενίσχυσης της ευρωατλαντικής συνεργασίας αποβάλλοντας κάθε παρωχημένο δεξιό και αριστερό αντιαμερικανισμό. Τι σημαίνει όμως η εκλογή Ομπάμα για την Ευρώπη και τις ευρωατλαντικές σχέσεις;

Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι οι προκλήσεις για τον νέο πρόεδρο είναι πολλές. Αναλαμβάνει τα ηνία της εξουσίας σε μια πολύ δύσκολη συγκυρία. Κύρια προτεραιότητά του θα είναι να βάλει σε τάξη το σπίτι του. Να κάνει ουσιαστικές διορθωτικές κινήσεις έτσι ώστε να βγάλει τις ΗΠΑ από το αδιέξοδο και την οικονομική κρίση που αντιμετωπίζουν. Μια τέτοια εξέλιξη, ωστόσο, θα έχει θετικές επιδράσεις στην Ευρώπη και στον υπόλοιπο κόσμο. Επομένως, αποτελεί ευρωπαϊκό συμφέρον να πετύχει ο Ομπάμα. Μια υγιής και δυναμική αμερικανική οικονομία μπορεί να λειτουργήσει ως ατμομηχανή ανάκαμψης και για τις άλλες οικονομίες του κόσμου.

Μέσα στο σημερινό σύνθετο παγκοσμιοποιημένο περιβάλλον η στενή και ειλικρινής συνεργασία ΗΠΑ - Ευρωπαϊκής Ενωσης είναι προϋπόθεση για να αντιμετωπιστούν αποτελεσματικά οι προκλήσεις. Η οκταετία Τζορτζ Μπους υπήρξε καταστροφική όχι μόνο για την ίδια την Αμερική αλλά και για τις σχέσεις της με τους ευρωπαίους εταίρους της. Η μονομερής τακτική καουμπόι που εφήρμοσε τραυμάτισε τις ευρωατλαντικές σχέσεις και διεύρυνε το χάσμα μεταξύ των δύο πλευρών του Ατλαντικού. Ο Μπαράκ Ομπάμα είχε προεκλογικά δεσμευθεί ότι η ενίσχυση των ευρωατλαντικών σχέσεων θα είναι προτεραιότητα της εξωτερικής πολιτικής του. Ο νέος αμερικανός πρόεδρος καλείται σήμερα: (α) να γεφυρώσει το χάσμα και να τοποθετήσει σε νέα και πιο γερή βάση τις σχέσεις αυτές και (β) να ξανακερδίσει την εμπιστοσύνη των άλλων χωρών στην αμερικανική πολιτική. Στην προσπάθεια δημιουργίας ενός νέου και ισορροπημένου σχεδίου συνεργασίας οι Ευρωπαίοι έχουν υποχρέωση να συμμετάσχουν εποικοδομητικά. Με την προϋπόθεση ότι ο Ομπάμα θα παραμείνει πιστός στις εξαγγελίες του και θα εφαρμόσει μια συλλογική και πολυμερή τακτική. Οι παγκόσμιες εξελίξεις έδειξαν ότι η εποχή των «μοναχικών καβαλάρηδων» έχει τελειώσει. Ο Ομπάμα και το επιτελείο του φαίνεται να το αναγνωρίζουν.

Η εκλογή Ομπάμα ανοίγει ένα νέο κεφάλαιο για τις ευρωατλαντικές σχέσεις. Αμερικανοί και Ευρωπαίοι είναι υποχρεωμένοι να δουλέψουν συλλογικά, να διαμορφώσουν από κοινού πολιτικές για την αντιμετώπιση των προβλημάτων και να αποφύγουν λάθη του παρελθόντος.

  • Ο κ. Φίλιππος Σαββίδης είναι πολιτικός επιστήμονας - διεθνολόγος.


Το ΒΗΜΑ, 09/11/2008

Δεν υπάρχουν σχόλια: