Τετάρτη 23 Ιουλίου 2008

ΤΟ ΙΝΤΕΡΝΕΤ ΚΑΤΑΡΓΕΙ ΚΑΙ ΤΟ ΦΑΝΑΤΙΣΜΟ ΤΩΝ ΜΟΥΛΑΔΩΝ

Φάτιμα Μερνίσι

«Με τις νέες τεχνολογίες εξαφανίζονται τα σύνορα που διαιρούν τον κόσμο σε ένα ιδιωτικό περιβάλλον, εκεί όπου κατοικούν, και υποτίθεται προστατεύονται, οι γυναίκες και τα παιδιά, και το δημόσιο όπου οι ενήλικοι άντρες ασκούν την εξουσία τους...», λέει από το σπίτι της, στο Ραμπάτ, σε μια μεγάλη συνέντευξή της στο περιοδικό της «Ελ Παΐς», η βραβευμένη -από κοινού με τη Σούζαν Σόνταγκ, το 2003- με το «Πρίγκιπας της Αστούρια».
«Το ερώτημα σήμερα που τίθεται δεν είναι "Να ζει κανείς ή να μη ζει;", αλλά "να μπει κανείς ή να μην μπει;" (στο Ιντερνετ). Το Ιντερνετ είναι ένα τέλειο εργαλείο για να διαδώσεις αυτή την αλτρουιστική ιδέα της αγάπης που ήδη υπάρχει στην ισλαμική και σουφική λογοτεχνία από την εποχή του Ανδαλουσιανού ποιητή του 10ου αιώνα Ibn Hazm, κάτι ιδιαίτερα αναγκαίο, την εποχή που ζούμε».
Η τόσο του συρμού σήμερα «συναισθηματική ευφυΐα» υπήρξε ένα ισλαμικό θέμα εδώ και δέκα αιώνες, υποστηρίζει η ίδια. Γι' αυτό ακριβώς μιλά στο βιβλίο της «Ο έρωτας στο Ισλάμ» που κυκλοφόρησε το 1988 και επανεκδίδεται σήμερα στα ισπανικά. Στα ελληνικά έχει εκδοθεί ένα μόνο βιβλίο της: «Ονειρα φυγής: Ιστορίες από τη ζωή στο χαρέμι» (εκδόσεις «Νέα Σύνορα»).
«Η σημερινή σύγκρουση δεν βρίσκεται ανάμεσα σε διαφορετικούς πολιτισμούς, όπως ισχυρίζεται ο Χάντινγκτον, ούτε σε διαφορετικές θρησκείες, αλλά ανάμεσα στην ισλαμική έννοια του ulfa, δηλαδή της γενναιόδωρης, ανιδιοτελούς αγάπης και του δυτικού ατομικού, άγριου καταναλωτισμού». Ή -όπως επεσήμαινε σε ένα άρθρο της- πρόκειται για μια «σύγκρουση ονείρων».
Ενα άλλο πλεονέκτημα του Ιντερνετ -κατά την Μερνίσι- είναι πως «η εξουσία και η γνώση δεν ανήκουν μόνο στη δικαιοδοσία των τζαμιών και των ιερατικών σχολών, των mandrassas. Και κανείς δεν το γνωρίζει καλύτερα από εκείνη. Τι συνέβη με το βιβλίο της «Το πολιτικό χαρέμι» που απαγορεύτηκε στη χώρα της; «Τώρα το βρίσκει όποιος θέλει ανά πάσα στιγμή στο Ιντερνετ. Είναι ανόητο πια να απαγορεύουν έργα. Η προώθησή τους γίνεται αυτόματα στο Δίκτυο».
  • Η έλλειψη πληροφοριών και γνώσεων τόσο για τον ισλαμικό όσο και για τον δυτικό κόσμο ισχύει όπως παλαιά ή έχει βελτιωθεί η κατάσταση;
«Ας πάρουμε ένα πρόσφατο παράδειγμα: την αυτόματη σύνδεση της νεολαίας με τη βία. Είναι τόσο παράλογη όσο και η σύνδεση του Ισλάμ με την τρομοκρατία. Και λησμονούμε πως η τρομοκρατία υφίσταται και σε ορισμένες δημοκρατίες: οι Ερυθρές Ταξιαρχίες έδρασαν στην Ιταλία, ο IRA στην Ιρλανδία, η Μπάαντερ-Μάινχοφ στη Γερμανία... Η σύγχρονη τρομοκρατία δεν έχει καμία σχέση με ένα φαινόμενο θρησκευτικό, τοπικό, φυλετικό ή δημογραφικό, όπως ισχυρίζονται οι αντιδραστικοί. Πολύ περισσότερο, είναι ο καρπός μιας εξαιρετικά καταναλωτικής οικονομίας η οποία αγνοεί την ανθρωπιστική ηθική. Αυτή ήταν η αιτία της εξέγερσης των νέων Ευρωπαίων στη δεκαετία του '70».
Υπάρχουν και άλλα θέματα που απασχολούν τη Μαροκινή κοινωνιολόγο, ιδρύτρια επίσης της οργάνωσης «Καραβάνι Πολιτών» και της κολεκτίβας «Γυναίκες, Οικογένειες, Παιδιά». Το θέμα της κατάθλιψης που πλήττει ολόκληρο σχεδόν τον πλανήτη:

«Ολοι φαίνονται σήμερα να υποφέρουν από κατάθλιψη. Και εδώ επίσης, όχι μόνο στη Δύση. Πιστεύω πως το στρες και η κατάθλιψη ως παγκόσμια προβλήματα οφείλονται στη νέα θρησκεία της αγοράς. Είναι θέματα που μας απασχολούν πολύ. Για παράδειγμα, κοίτα αυτό το περιοδικό του Κουβέιτ, το "Al Arabi". Είναι το τεύχος του περασμένου Απριλίου. Γράφει: "Το άγχος είναι η επιδημία του αιώνα μας". Μεταξύ των αιτιών του προβλήματος έρχονται πρώτα τα οικογενειακά προβλήματα αλλά υπάρχουν και άλλα που αποκαλύπτουν πως η σύγχρονη αραβική κοινωνία έχει προσβληθεί από τον καταναλωτισμό. Η νέα παγκόσμια πίστη είναι η θρησκεία της αγοράς και διαθέτει έναν πλήρη εκκλησιαστικό μηχανισμό. Το λέει ο Richard C. Foltz: έχει κλήρο (τους οικονομολόγους), ιεραπόστολους (τις διαφημιστικές εταιρείες) και Εκκλησία (τα εμπορικά κέντρα). Διαθέτει επίσης και ένα σύστημα ηθικής του οποίου η μεγαλύτερη αρετή είναι να πηγαίνεις για ψώνια. Και οι πιστοί ονομάζονται καταναλωτές.
Σε ένα ηλεκτρονικό μουσουλμανικό σάιτ, το Ommati, σου λένε πώς να νικήσεις την κατάθλιψη. Ολα τα περιοδικά, παραδοσιακά και ψηφιακά, έχουν στήλες με συμβουλές για το άγχος, τη θλίψη όπως στο islamoline και στο muslim.com».
  • Πόσο έχουν αλλάξει τα πράγματα στο Μαρόκο;
«Οι Μαροκινοί που γνώριζα δεν υπάρχουν πια. Μιλώ ως κοινωνιολόγος. Πάντα πίστευα πως οι αλλαγές εδώ, στον Τρίτο Κόσμο, είναι πιο γρήγορες από ό,τι στην Ευρώπη. Γιατί; Γιατί στην Ευρώπη τα διάφορα συμφέροντα των ανθρώπων, των πολυεθνικών μπορούν να τις σταματήσουν για να διασφαλίσουν την εξουσία. Εδώ η εξουσία είναι συγκεντρωμένη και φυσικά επηρεάζει την ανάπτυξη των τεχνολογιών. Στην Ευρώπη χρειάστηκαν τρεις αιώνες για την εκβιομηχάνισή της... Εμείς είμαστε τυχεροί: το μεγαλύτερο δώρο που μας έκαναν είναι οι τεχνολογίες της επικοινωνίας». *

Δεν υπάρχουν σχόλια: