Του ΜΑΣΙΜΟ ΣΑΛΒΑΝΤΟΡΙ
Η ιταλική αριστερά, πρώτη φορά στην ιστορία της, στερείται ενός μεγάλου πολιτικού υποκειμένου που να την εκπροσωπεί και να την οργανώνει. Η κραυγαλέα νίκη του Μπερλουσκόνι αντιπροσωπεύει κάτι πολύ περισσότερο από μια, σημαντική, έστω πολιτική και εκλογική υπόθεση, επειδή είναι η «αυτοβιογραφία ενός έθνους», ο καθρέφτης όλων των αδυναμιών του πολιτικού του πνεύματος, που απλώνουν τις ρίζες τους στην ιστορία της χώρας. Για όποιον ανήκει στην αριστερά τώρα περισσότερο από κάθε άλλη φορά είναι η στιγμή των επιλογών, που πρέπει να γίνουν από κοινού, με θάρρος και χωρίς προκαταλήψεις. Χρειάζεται να κατανοήσουμε τι μπορεί να σημαίνει σήμερα το να είναι κανείς αριστερός. Χρειάζεται να κατανοήσουμε ποιες είναι οι αιτίες της πανωλεθρίας που υπέστη η αριστερά στη χώρα μας, χρειάζεται να κατανοήσουμε αν υπάρχουν οι βάσεις για μιαν αναζωογόνησή της και υπό ποιες προϋποθέσεις.
*Σε μια μακροσκοπική κλίμακα παρακολουθούμε το γεγονός ότι οι πλούσιοι έχουν κυριολεκτικά επανιδιοποιηθεί τον κόσμο. Οι μεγάλες βιομηχανικές και χρηματιστικές ολιγαρχίες υπαγορεύουν τους κανόνες διανομής του εισοδήματος, της αξιοποίησης των πόρων, της οργάνωσης της παραγωγής, των σχέσεων μεταξύ κεφαλαίου και εργασίας, μεταξύ εκείνων που διατάσσουν και εκείνων που υφίστανται τις συνέπειες. Τα κοινωνικά δικαιώματα είναι σε διαρκή υποχώρηση.
Η κατάσταση των εργαζομένων, είτε έχουν προσωρινή είτε σταθερή απασχόληση, επιδεινώνεται διαρκώς. Επιδεινώνεται ακόμη και η κατάσταση των μεσαίων στρωμάτων. Οι πλουτοκρατικές ολιγαρχίες υποτάσσουν τα κράτη στα συμφέροντά τους, ελέγχουν το μεγαλύτερο μέρος των μέσων μαζικής επικοινωνίας και επομένως τη διαμόρφωση της κοινής γνώμης και έτσι η δημοκρατία υποβαθμίζεται σε ένα σύστημα παθητικής λαϊκής νομιμοποίησης των κυβερνήσεων από πολίτες οι οποίοι στην πολιτική κατέχουν το ρόλο που στην αγορά κατέχουν οι καταναλωτές.
*Ιδού όμως το πρόβλημα: η κοινωνική και πολιτική δυσαρέσκεια είναι έντονη, αλλά οι απαντήσεις της αριστεράς είναι θεωρητικά αβέβαιες και πρακτικά λιγότερο αποτελεσματικές από κάθε άλλη περίοδο στο παρελθόν.
Εμείς οι αριστεροί γνωρίζουμε τι δεν θέλουμε, αλλά δεν γνωρίζουμε πώς να περάσουμε από την άρνηση στις θετικές εναλλακτικές λύσεις. Αυτή είναι η ουσία της βαθιάς κρίσης. Στην Ευρώπη, ο σοσιαλισμός ταξιδεύει σε μια θάλασσα από αβεβαιότητες.
Στην Ιταλία, η αριστερά έχει υποστεί πανωλεθρία. Το Δημοκρατικό Κόμμα, αν και δεν γνωρίζει ποια θέση θα καταλάβει στον ευρωπαϊκό πολιτικό χάρτη, γνωρίζει όμως ότι δεν θέλει να είναι σοσιαλιστικό. Και οι διάφοροι σοσιαλιστές που επιβιώνουν είναι υποχρεωμένοι να ξαναξεκινήσουν από την αρχή.
*Το να προγραμματίσουμε ένα έργο ανασυγκρότησης σημαίνει -αυτό το γνωρίζουμε καλά- να αναμετρηθούμε με πελώριες δυσκολίες. Αλλά για να ανοίξουμε ένα νέο ορίζοντα είναι αναγκαίο να κλείσουμε τους λογαριασμούς μας με το παρελθόν.
Θεωρώντας πάντοτε ως δεδομένο ότι στους συγκεκριμένους αγώνες καμιά χρήσιμη συμφωνία δεν πρέπει να αποκλείεται, κατά τη δική μου γνώμη η υπό ανασυγκρότηση αριστερά πρέπει να ξεκινάει από την επίγνωση ότι τίποτα δεν πρέπει να προσδοκούμε από τις νεοκομμουνιστικές απόπειρες και ότι, επομένως, αυτές πρέπει να τις απορρίπτουμε με τη μεγαλύτερη σταθερότητα επειδή είναι το προϊόν ενός ήδη αδρανούς και ανεδαφικού ιστορικού καταλοίπου.
*Σχετικά με το τι μπορεί να σημαίνει σήμερα ο σοσιαλισμός, στις συγκεκριμένες συνθήκες που αντιμετωπίζουμε, εγώ βλέπω τα πράγματα ως εξής: ο σοσιαλισμός σημαίνει να παλεύουμε ενάντια στην υπερβολική εξουσία των κυρίαρχων οικονομικών ολιγαρχιών. Και για την ανασύσταση μιας δημόσιας εξουσίας που θα είναι σε θέση να απελευθερώσει το κράτος από την υποταγή σε αυτές τις ολιγαρχίες.
*Σημαίνει να αντιτασσόμαστε στις αβυσσαλέες οικονομικές ανισότητες και να παλεύουμε για μια πιο δίκαιη αναδιανομή των πόρων σε εθνικό και διεθνές επίπεδο και ενάντια στην ανασφάλεια της εργασίας.
*Σημαίνει να κινητοποιούμαστε για την υπεράσπιση και την ενίσχυση των κοινωνικών δικαιωμάτων.
*Σημαίνει να διεξάγουμε μια μάχη ελευθερίας ενάντια στα ολιγοπώλια των ΜΜΕ.
*Σημαίνει να αντιτασσόμαστε στις ολιγαρχικές τάσεις των κομματικών συστημάτων, να αποβλέπουμε στη διεύρυνση των πολιτικών δικαιωμάτων, να υπερασπιζόμαστε το περιβάλλον από τις πρακτικές που το καταστρέφουν, να καταπολεμούμε τους θρησκευτικούς φανατισμούς, να δρούμε για την υλοποίηση πολιτικών πολιτισμένης υποδοχής και ενσωμάτωσης των μεταναστών.
*Το ζητούμενο δεν είναι σήμερα να κατανοούμε το σοσιαλισμό με τον παλιό τρόπο, ως ένα σχέδιο εναλλακτικής κοινωνίας, αλλά ως μια διαδικασία, μια διαρκή στράτευση που επιδιώκει περισσότερη δικαιοσύνη, διεύρυνση των σφαιρών της ελευθερίας και της ισότητας. Που επιδιώκει, με δυο λόγια, να δώσει νόημα στη θεμελιώδη αρχή του σοσιαλισμού: ότι δεν υπάρχει αξιοπρεπής ζωή για κάθε άτομο το οποίο δεν έχει επαρκή τροφή, ένα σπίτι που να μην είναι τρώγλη, μιαν εκπαίδευση που να του επιτρέπει να αναπτύσσει τις ικανότητές του, μιαν αποτελεσματική προστασία από την αρρώστια, μια αξιοπρεπή εργασία που αμείβεται δίκαια.
*Το ζητούμενο δεν είναι να θέλουμε τη σελήνη, αλλά να θέλουμε μια γη λιγότερο άσχημη, λιγότερο βίαιη, λιγότερο παραμορφωμένη, πιο ανθρώπινη για τους πάρα πολλούς ανθρώπους, για τους οποίους αυτή είναι απάνθρωπη ή ελάχιστα ανθρώπινη.
ΚΥΡΙΑΚΑΤΙΚΗ ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ - 14/09/2008
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου