«Βγαίνουμε στον κόσμο με την ταυτότητα του Ψευδοευρωπαίου»

Nάνος Βαλαωρίτης

Της Αννας Γριμάνη, Η Καθημερινή

• Η ελληνικότητα είναι αίσθημα ή συνείδηση;

Πιστεύω ότι είναι η συνείδηση ενός αισθήματος και το αίσθημα μιας συνείδησης. Είναι ιδεολόγημα όπως η βρετανικότητα, η βραζιλιανικότητα, η γαλλοφωνία, η ιταλικότητα κ.ο.κ. Τίποτα δεν είναι ποτέ καθαρά ελληνικό ή οτιδήποτε άλλο… Η καθαρότητα είναι ύποπτη. Ολοι οι ποιητές μας είναι υβρίδια και μάλιστα οι καλύτεροι: Κορνάρος, Χορτάτζης, Σολωμός και Κάλβος (ελληνοϊταλικοί), Καβάφης, Σεφέρης (αγγλογαλλο-ελληνικοί), Εμπειρίκος, Ελύτης, Εγγονόπουλος (κυρίως ελληνογαλλικοί), Καρυωτάκης, Ουράνης (ελληνογαλλικοί), Ροΐδης (ελληνοΐταλογαλλικός)… κ.ο.κ. Αυτό δεν τους εμποδίζει να είναι ελληνικοί, σε αίσθημα και συνείδηση. Το ίδιο ισχύει για τους εικαστικούς. Και τους πεζογράφους. Δεν υπάρχει τίποτα καθαρά ελληνικό ούτε στους αρχαίους, που είχαν επιρροές από την ανατολική αιγυπτιακή τέχνη, σκέψη και ποίηση… από την Μυκηναϊκή εποχή. Το ίδιο και για τις θρησκείες. Οι Λατίνοι ελληνίζουν κ.ο.κ. Αυτό δεν εμποδίζει να υπάρχουν τοπικισμοί που ισχύουν για όλες τις εθνότητες.

• Τι πιο μικρό ελληνικό αγάπησα.

Το ελληνικό γραμματόσημο με την κεφαλή του Ερμού. Η καλύτερη σειρά τυπωμένη στη Γαλλία.

• Η υπέροχη εκδοχή του Ελληνα.

Ο Μπολιβάρ ο «Ωραίος σαν Ελληνας...»

• Αυτό που με χαλάει.

Η αδιαφορία για τα σημαντικά που βλέπω γύρω μου.

• Προσόν ή μειονέκτημα να είσαι Ελληνας σήμερα;

Τεράστιο μειονέκτημα η σύγκριση με τους αρχαίους από την Αναγέννηση και πέρα.

• Παράγει πολιτισμό ο Ελληνας της νέας εποχής ή μένει προσκολλημένος σε μια ρητορική ελληνικότητα;

Ο λαϊκός πολιτισμός μας, για μένα, σταμάτησε να παράγεται με τα τελευταία δημοτικά τραγούδια, την ξυλογλυπτική, τα υφαντά - με τους αυτοδίδακτους Μακρυγιάννη, Ζωγράφο, Θεόφιλο και άλλους.

• Με ποια ταυτότητα οι Ελληνες περιέρχονται στον σύγχρονο κόσμο;

Με την ταυτότητα του Ψευδοευρωπαίου…

• Το ελληνικό μου «γιατί» κι ένα «πρέπει» που πέταξα.

Τα γιατί-πρέπει είναι φασιστικά… Απορρίπτονται αδίστακτα.

• Ο Ελληνας ποιητής μου.

Ο Ομηρος, τα έχει όλα.

• Η αδιαπραγμάτευτη ελληνική αλήθεια μου.

Η ελληνική γλώσσα.

• Η οδός των Ελλήνων στον παγκόσμιο χάρτη - ορίστε την.

Η Οδός Φιλελλήνων του Ανδρέα Εμπειρίκου.

• * Ο Νάνος Βαλαωρίτης είναι ποιητής. Το «PADAIMONIUM» είναι το νέο του βιβλίο στα Αγγλικά, με μια επιλογή ποιημάτων του, πρόσφατα τυπωμένο στην Ουάσιγκτον από τις εκδόσεις Philos Press.