Δαρβίνος σύζυγος, Down Ηouse

• 200 ΧΡΟΝΙΑ ΔΑΡΒΙΝΟΣ

• Η κοινή ζωή της Εμμας και του Καρόλου Δαρβίνου υπήρξε παράδειγμα γαμήλιας ευτυχίας. Η συνταγή βασίστηκε στην αμοιβαία αφοσίωση και τον σεβασμό, στους κοινούς οικογενειακούς στόχους αλλά και στη συνειδητή προσπάθεια γεφύρωσης των διαφορών τους. Ο έγγαμος βίος τους ξεκίνησε στο «βουερό και βρώμικο Λονδίνο», αλλά τρία χρόνια παραμονής εκεί έσπρωξαν τον Κάρολο και την Εμμα σε αναζήτηση σπιτιού στην εξοχή. Το μεγάλο σπίτι που αγόρασαν με τη βοήθεια του πατέρα του Καρόλου ονομαζόταν Down Ηouse και σε αυτό θα περνούσαν το υπόλοιπο της ζωής τους.

• Επρόκειτο δε για μια ζωή η οποία κυλούσε σαν καλοκουρδισμένο ρολόι. Ο Δαρβίνος ξυπνούσε νωρίς και έκανε έναν περίπατο προτού η οικογένεια πάρει το πρωινό της. Από τις 8 και για μιάμιση ώρα εργαζόταν στο γραφείο του. Διέκοπτε για να ακούσει την Εμμα να του διαβάζει τα γράμματα που είχε λάβει ή που επρόκειτο να αποστείλει η οικογένεια. Εργαζόταν ξανά ως τις 12 το μεσημέρι. Αδιαλείπτως και υπό οποιεσδήποτε καιρικές συνθήκες για μία ώρα έκανε τον περίπατό του στο διάσημο πια μονοπάτι, το Sandwalk. Εκεί, ακολουθούμενος συνήθως από τον σκύλο του, ο Δαρβίνος σκεφτόταν όσα τον απασχολούσαν. Το κυρίως γεύμα της οικογενείας σερβιριζόταν στη μία. Στη συνέχεια ο Κάρολος διάβαζε τις εφημερίδες και έγραφε επιστολές ως τις τρεις που άρχιζε η ξεκούρασή του. Συχνά αυτή περιελάμβανε ανάγνωση μυθιστορημάτων από την Εμμα. Εργαζόταν ξανά από τις 4.30 ως τις 5.30 το απόγευμα, οπότε και ξεκουραζόταν ως τις 7.30 που η οικογένεια δειπνούσε. Η βραδιά τελείωνε με παιχνίδια τάβλι ανάμεσα στους δύο συζύγους ή με την Εμμα να παίζει πιάνο ή να διαβάζει.

• Ο Δαρβίνος δεν αναζήτησε σύντροφο για τις πνευματικές ανησυχίες του στην Εμμα. Ισως οι συνθήκες της εποχής δεν το επέτρεπαν. Ισως πάλι να γνώριζε ότι η βαθιά θρησκευόμενη Εμμα θα πληγωνόταν με τις αγνωστικιστικές (όπως ο ίδιος τις περιέγραψε) απόψεις του. Αντίθετα, αναζήτησε σε αυτήν την οικογενειακή θαλπωρή και εκείνη του την προσέφερε απλόχερα. Είχε αναλάβει όλα τα καθήκοντα του σπιτιού και αγόγγυστα παρέμενε στο πλευρό του κατά τις μεγάλες περιόδους της ασθένειάς του. (Ακόμη και σήμερα δεν γνωρίζουμε με βεβαιότητα από τι έπασχε, αλλά ό,τι και αν ήταν τον ακινητοποιούσε επί εβδομάδες με εμετούς και πονοκεφάλους.) Οταν της γράφει από μακριά, ο Δαρβίνος την αποκαλεί «αγαπημένη μου Τity» (το υποκοριστικό που της είχε δώσει) ή «γλυκιά μητερούλα» («Μommy»). Αυτό το δεύτερο δεν είναι περίεργο αν σκεφθεί κανείς ότι έφερε στον κόσμο τα 10 παιδιά τους (επέζησαν τα επτά). Μόνο καλά λόγια και ευγνωμοσύνη έχει λοιπόν ο Δαρβίνος για την Εμμα όταν γράφει την αυτοβιογραφία του, την οποία άφησε ως σημείωμα στα παιδιά του και όχι με πρόθεση να δημοσιευθεί. «Ολοι γνωρίζετε καλά τη Μητέρα σας και πόσο καλή Μητέρα έχει υπάρξει πάντα για εσάς. Εχει υπάρξει η μεγαλύτερη ευλογία μου και μπορώ τώρα να δηλώσω ότι σε όλη τη ζωή μου δεν την άκουσα να προφέρει ούτε μία λέξη η οποία δεν θα έπρεπε να ειπωθεί. Δεν απέτυχε ποτέ στην καλοσύνη και στη συμπάθεια προς εμένα και έχει υπομείνει με τη μεγαλύτερη υπομονή τα συχνά παράπονά μου από την κακή υγεία και τη δυσφορία μου. Πιστεύω ότι δεν έχασε ποτέ μια ευκαιρία να κάνει μια καλή πράξη για οποιονδήποτε βρισκόταν δίπλα της. Θαυμάζω την καλή μου τύχη που αυτή, τόσο ατελείωτα καλύτερή μου σε οποιαδήποτε ηθική ποιότητα, συμφώνησε να γίνει γυναίκα μου. Εχει υπάρξει ο σοφός σύμβουλός μου και ο ευδιάθετος παρηγορητής σε ολόκληρη τη ζωή μου, η οποία χωρίς αυτήν θα ήταν για πολύ μεγάλο διάστημα δυστυχής λόγω της κακής υγείας μου. Εχει κερδίσει την αγάπη και τον θαυμασμό κάθε ψυχής που την πλησίασε».

• ΤΗΣ ΙΩΑΝΝΑΣ ΣΟΥΦΛΕΡΗ | ΤΟ ΒΗΜΑ, Κυριακή 10 Μαΐου 2009

BΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ 1. Τim. Μ. Βerra, Clarles Darwin: Τhe concise story of an extraordinary man. Εκδόσεις Johns Ηopkins University Ρress, 2009 2. Αndrian Desmond and James Μoore, Darwin, Εκδόσεις Ρenguin, 1992 3. Αutobiography of Charles Darwin, Εκδόσεις Ιcon Βooks, 2003.