Τετάρτη 14 Νοεμβρίου 2007

ΘΕΩΡΙΕΣ... ΕΠΙΣΚΟΠΟΥ!


Βασίλης Μουλόπουλος
Είναι υποχρεωτικό να αγαπάει κανείς τη ΝΔ, το ΠαΣοΚ, τον ΣΥΡΙΖΑ, το ΚΚΕ, τον ΛΑΟΣ; Είναι υποχρεωτικό να συμφωνεί με τον κ. Καραμανλή, τον κ. Παπανδρέου, τον κ. Αλαβάνο, τον κ. Καρατζαφέρη; Η ερώτηση φαντάζει ρητορική, αλλά δεν είναι. Το αντίθετο. Και η απάντηση είναι αυτή που, σε τελευταία ανάλυση, αποτελεί τη διαχωριστική γραμμή μεταξύ δημοκρατίας και αυταρχισμού. Είναι η ειδοποιός διαφορά μεταξύ κράτους δικαίου και καθεστώτος. Και πολύ φοβάμαι ότι το πολιτικό σύστημα, από την άκρα Δεξιά ως την άκρα Αριστερά, ισορροπεί με δυσκολία πάνω σε αυτή τη διαχωριστική γραμμή: ημέρα με την ημέρα μεταβάλλεται όλο και περισσότερο σε καθεστώς. Τελευταίο κρούσμα αυτής της πορείας η ψυχωτική φοβία (ενδεικτικό σύμπτωμα των αυταρχικών καθεστώτων) που έχει καταλάβει την ηγεσία του ΠαΣοΚ για τον Τύπο που «συνωμοτεί εναντίον της». Η «συνωμοσία των μίντια» είναι το αποκλειστικό θέμα που συζητείται πλέον στη Χαριλάου Τρικούπη, ενώ όλοι οι άνθρωποι του Προέδρου, ακόμη και αυτοί που επί σειρά ετών ήταν τα αγαπημένα παιδιά των ΜΜΕ, με μια εκπληκτική μονομανία σε κάθε ευκαιρία εκφράζουν το παράπονο ότι «οι δημοσιογράφοι δεν τους αγαπούν πια»...

Μια απλοϊκή επιχειρηματολογία που είναι φορτισμένη από μια μηχανιστική ορθολογικότητα. Όπως λέμε, ο άνθρωπος ανέβηκε στο φεγγάρι και το φεγγάρι κατέβηκε στη γη! Η "αλήθεια" ή η "αποκαλυπτικότητα" ενός κειμένου είναι υφασμένη από μικρές "αυτονόητες" αλήθειες, με υπόβαθρο που χορηγεί η σοφιστεία. Το πανάρχαιο δέος του ανθρώπου απέναντι στο άγνωστο έχει γίνει πλέον απλή περιέργεια για το ακόμα μη γνωστό. Γι' αυτό έχουμε και την παρακμή της φιλοσοφίας στην εποχή μας. Η φιλοσοφία παύει να γίνεται η καταφυγή του ανθρώπου και τη θέση της έχει πάρει η "επιστήμη" της σοφιστείας, που πορεύεται με τα δεκανίκια του δήθεν ορθολογισμού. Ωστόσο, η εποχή μας δεν ανέχεται να φαλκιδεύονται οι έννοιες είτε πολιτικές είτε ηθικές.
Οι αναγνώστες άρθρων σαν αυτό του Μουλόπουλου ή του Πρετεντέρη και άλλων δημοσιογράφων-αναλυτών του "Βήματος", ίσως να διασκεδάζουν με τις σαρκαστικές ευστοχίες τους, αλλά το πράγμα έχει και τη δραματική του πλευρά. Η εννοιολογική νόθευση είναι καθαρά έργο της πολιτικής. Εννοώ, της οποιασδήποτε πολιτικής που ασκείται όχι αποκλειστικά από τα κόμματα στη Βουλή αλλά και από επιχειρήσεις και εκδοτικά ή εργολαβικά συμφέροντα, που αναζητούν ένα πεδίο απρόσκοπτης εφαρμογής των προγραμματισμένων δραστηριοτήτων τους. Δεν μπορώ να είμαι βέβαιος για τις ιστορικές γνώσεις των ανωτέρω αρθρογράφων, δηλαδή αδυνατώ να πιστοποιήσω εάν έχουν νιώσει στο πετσί τους τη νεότερη ιστορία του κοινωνικού και πολιτικού μας βίου ή εάν την "άκουσαν" ή απλώς τη "διάβασαν" σε κάποια άρθρα.
Λοιπόν, όταν στο λόγο του ο Παπανδρέου κάνει κάποιους συνειρμούς με άλλες εποχές, δεν τους κάνει χάριν ρητορικής αποτελεσματικότητας, αλλά γιατί το παρελθόν διδάσκει. Η ζεστή ύλη της βιωμένης πραγματικότητας περνάει μέσα από τα δάχτυλά μας... Η επιχειρηματολογία των αρθρογράφων όμως, που περιβάλλεται με το "κύρος" της σοφιστείας συμβάλλει συνειδητά στη μετατόπιση κριτηρίων από την πλευρά του αναγνώστη, από τον οποίο ζητούν είτε την ιδεολογική προσχώρηση κι έχουμε πλέον τον λεγόμενο προσυλητισμό είτε την κρίση, δηλαδή τον ιδεολογικό διάλογο σε κάποιο άλλο πεδίο.
Δεν θέλω να μπω ξανά στο είδος αυτής της δημοσιογραφίας. Γιατί η "ελευθερία" ενός αναλυτή καθορίζεται από τις συντεταγμένες που έχει βάλει η εργοδοσία. Δεν μπορείς να γράψεις ό,τι θέλεις, διότι απλούστατα θα σου δείξει την πόρτα εξόδου!
Θα επαναφέρω ως εικονογράφηση του κειμένου μου το πρωτοσέλιδο του "Βήματος" που αποτέλεσε την πιο καθαρή απόδειξη ανάμιξης των επιχειρηματικών συμφερόντων στην πολιτική ζωή και την κατάλυση της "αυτονομίας" των κομμάτων. Πάνω σ' αυτό τι έχουν να πουν οι Μουλόπουλος, Πρετεντέρης, Καρακούσης, Σωμερίτης και Ψυχογιός, που αποτελούν τις επιθετικές αιχμές του συγκροτήματος, στον "αγώνα" τους εναντίον της πολιτικής του Παπανδρέου, ο οποίος διακηρύσει ότι πρέπει επιτέλους να απαλλαγεί η πολιτική ζωή από τα δεσμά εκείνων που θέλουν να ποδηγετούν την πολιτική ζωή του τόπου. Το "Παραιτηθείτε κύριε Πρόεδρε!" είναι η καλύτερη και πιο απτή απόδειξη. Μην εθελοτυφλούν!
Κανείς δεν μπορεί ν' αρνηθεί ότι οι μόνιμοι συνεργάτες ενός εντύπου είναι υπεραμύντορες της γραμμής του, και διασυνδέονται "με κοινά συμφέροντα και συνενοχές κάθε είδους" Pierre Bourdieu). Θα ξεχάσουμε το ρόλο των εφημερίδων την περίοδο του "βρόμικου '89"; Τι έκανε τότε ο φίλος Μουλόπουλος; Μας είχε πιάσει μονομανία τότε όλους στο ΠΑΣΟΚ ότι τάχα μου μας κυνηγάει ο Τύπος; Ή όπως αποδείχτηκε και εκ των υστέρων ήταν μια καλοστημένη επιχείρηση εξόντωσης του Ανδρέα Παπανδρέου και διάλυσης του ΠΑΣΟΚ; Και τώρα περίπου το ίδιο πήγε να γίνει.
Η απλοποίηση μερικές φορές είναι χρήσιμη, αλλά τις περισσότερες φορές με το ένδυμα της σοφιστείας επιχειρείται η θεσμοθέτηση ενός "δαρβινικού κόσμου" για να σπρώξουμε τους αναγνώστες ή τους τηλεθεατές και ακροατές, τους πολίτες, σ' ένα κλίμα ανασφάλειας, ώστε να γίνουν εύκολη λεία στις ορέξεις εκείνων οι οποίοι προκαλούν άγχη και δομική βία.

Δεν υπάρχουν σχόλια: