ΤΑ ΚΡΑΤΗ ΕΓΓΥΗΤΕΣ στα δάνεια των τραπεζών
Των ΜΩΥΣΗ ΛΙΤΣΗ, ΚΥΡΑΣ ΑΔΑΜ
Με το βλέμμα στην επόμενη ημέρα, οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις δηλώνουν έτοιμες να παρέμβουν για να βοηθήσουν τις τράπεζες.
Μια σκηνή ρωμαϊκής αρένας αναπαρέστησε ο Ιταλός πρωθυπουργός Σίλβιο Μπερλουσκόνι, ενώ ο Κώστας Καραμανλής δείχνει να απορεί |
Οι κυβερνήσεις της ευρωζώνης στην έκτακτη σύνοδό τους χθες στο Παρίσι ανακοίνωσαν μια δέσμη μέτρων με βασικό στόχο το ξεπάγωμα της διατραπεζικής αγοράς, που έχει μεταβληθεί σε πηγή της πρόσφατης χρηματιστηριακής κατάρρευσης. Στη χθεσινή σύνοδο, στην οποία μετείχε και ο Βρετανός πρωθυπουργός Γκόρντον Μπράουν παρ' όλο που η χώρα του δεν είναι μέλος του ευρώ, οι ηγέτες της ευρωζώνης δεσμεύτηκαν ότι θα εγγυηθούν για τα δάνεια των τραπεζών στη διατραπεζική αγορά, χωρίς πάντως να αναφέρουν ακριβώς το πώς.
Μπράουν: Ανάκτηση της εμπιστοσύνης
Οπως χαρακτηριστικά δήλωσε στους δημοσιογράφους ο Γκόρντον Μπράουν, μετά το πέρας της συνόδου, «πιστεύω ότι θα δούμε μέσα στις επόμενες λίγες ημέρες μια διεθνούς επίπεδου δράση που θα κάνει τον κόσμο να πιστέψει ότι η εμπιστοσύνη στο τραπεζικό σύστημα μπορεί να επανακτηθεί».
Το σχέδιο απόφασης των «16» κάνει λόγο για νέα μέτρα με τα οποία θα προσπαθήσουν να αντιμετωπιστούν «ειδικές αποτυχίες στις παρούσες συνθήκες επαναχρηματοδότησης».
«Υπό το φως της συμπλήρωσης των ενεργειών στις οποίες προέβη η ΕΚΤ στη διατραπεζική αγορά χρήματος οι κυβερνήσεις στην ευρωζώνη είναι έτοιμες να προβούν στις απαραίτητες ενέργειες με συγκεκριμένο και συντονισμένο τρόπο για να βελτιωθεί η λειτουργία της αγοράς», αναφέρει το σχέδιο απόφασης.
Τα μέλη της ευρωζώνης καλούν τα 27 κράτη-μέλη της Ε.Ε. να ενεργήσουν από κοινού για να διασφαλιστούν η εμπιστοσύνη και η ορθή λειτουργία του τραπεζικού συστήματος, καθώς και η απαραίτητη χρηματοδότηση της ευρωπαϊκής οικονομίας. Οι κυβερνήσεις της ευρωζώνης ανακοίνωσαν δέσμη 6 μέτρων με την οποία:
*Πρώτον, θα διασφαλίζεται η ρευστότητα στη διατραπεζική αγορά.
*Δεύτερον, θα διευκολύνεται η επαναχρηματοδότηση των τραπεζών.
*Τρίτον, θα διασφαλίζεται η δανειοληπτική διαδικασία.
*Τέταρτον, θα επιχειρείται η εξυγίανση λειτουργίας των διοικήσεων τραπεζών.
*Πέμπτον, θα υπάρξει εκσυγχρονισμός των λογιστικών κανόνων και προτύπων και
*Εκτον, θα αποφευχθεί ο αθέμιτος ανταγωνισμός μεταξύ των τραπεζών.
«Αν όχι, το παιχνίδι τελείωσε»
Μένει να φανεί το πώς η αγορά θα αξιολογήσει τα εν λόγω μέτρα και αν θα δώσει ψήφο εμπιστοσύνης τις επόμενες ημέρες. «Αν η εμπιστοσύνη στην αγορά δεν επανέλθει... το παιχνίδι τελείωσε», δηλώνει ο Μάρκο Ανουντσιάτα, ένας από τους κορυφαίους οικονομολόγους της ιταλικής τράπεζας UniCredit, μιας από τις ευρωπαϊκές τράπεζες που έχει πληγεί από τον χρηματιστηριακό πανικό και έχει βρεθεί στα πρόθυρα κατάρρευσης. *
Οι 16 χώρες της Ευρωζώνης είναι: Αυστρία, Βέλγιο, Γαλλία, Γερμανία, Ελλάδα, Ιρλανδία, Ισπανία, Ιταλία, Κύπρος, Λουξεμβούργο, Μάλτα, Ολλανδία, Πορτογαλία, Σλοβακία, Σλοβενία, Φινλανδία.
Εργαλειοθήκη πανευρωπαϊκής χρήσης
Ενεση αισιοδοξίας από τους ηγέτες της Ευρωζώνης
ΠΑΡΙΣΙ
Της ΚΥΡΑΣ ΑΔΑΜ
Υπό τον ανομολόγητο, αλλά εμφανή τρόμο νέας κατάρρευσης των χρηματιστηρίων και δη των ευρωπαϊκών σήμερα το πρωί, οι 16 ηγέτες της ευρωζώνης, σε μια μακρά και επίπονη συνεδρίαση χθες το απόγευμα στο Παρίσι, κατέληξαν να διαμορφώσουν μια «κοινή εργαλειοθήκη», από την οποία η κάθε χώρα-μέλος, ανάλογα με τις ανάγκες της, θα χρησιμοποιεί τα κατάλληλα εργαλεία για να υπάρξουν ρευστό στις αγορές, κρατική εγγύηση στον διατραπεζικό δανεισμό και στον δανεισμό των επιχειρήσεων, αλλά και διάσωση τραπεζών που πιθανώς θα κινδυνεύσουν.
Ο προεδρεύων της Ε.Ε. Ν. Σαρκοζί έδειξε αργά χθες το βράδυ να βιάζεται ιδιαιτέρως να αποκτήσει σάρκα και οστά το συμφωνηθέν «ευρωπαϊκό σχέδιο δράσης», λέγοντας ότι σήμερα κιόλας ο ίδιος αλλά και η Αγκελα Μέρκελ θα παρουσιάσουν τα μέτρα για τη χώρα τους, ενώ το ίδιο αναμένεται να πράξουν και οι άλλες ευρωπαϊκές κυβερνήσεις.
Το «Σχέδιο Δράσης» και την κοινή αρχή λειτουργίας του θα επεξεργαστούν ο πρόεδρος της Επιτροπής Μ. Μπαρόζο και ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας Ζ.Κ. Τρισέ, ώστε αυτό να πάρει «σάρκα και οστά» την επόμενη Τετάρτη στη Σύνοδο Κορυφής των 27, πλέον, στις Βρυξέλλες.
Ο κ. Σαρκοζί δεν απάντησε στις επίμονες δημοσιογραφικές ερωτήσεις ότι όλα τα συμφωνηθέντα «μέτρα» είναι ακόμα ασαφή και «φλου» (σ.σ. μέχρι αργά χθες δεν είχε κυκλοφορήσει το τελικό κείμενο του «Σχεδίου Δράσης»), αλλά ήταν σαφής ο στόχος ο δικός του και των υπόλοιπων ηγετών της ευρωζώνης να δώσουν «στα γρήγορα» ένα πνεύμα αισιοδοξίας και εμπιστοσύνης σε αγορές, τράπεζες, χρηματηστήρια και πολίτες ότι η οικονομική κρίση μπορεί βραχυπρόθεσμα να τεθεί υπό μερικό τουλάχιστον έλεγχο.
Καταλυτική φαίνεται να ήταν η παρουσία του Βρετανού πρωθυπουργού Γκ. Μπράουν, ο οποίος, αν και δεν ανήκει στην ευρωζώνη, ήταν αυτός που έδωσε το αρχικό έναυσμα για την ευρωπαϊκή προσπάθεια διάσωσης της οικονομίας. Ο κ. Μπράουν συναντήθηκε χθες το απόγευμα με τον κ. Σαρκοζί και παρέμεινε μαζί με τους ηγέτες της ευρωζώνης για μια ώρα απαντώντας στις ερωτήσεις τους, αποχωρώντας πριν από την έναρξη της συζήτησης των ηγετών της ευρωζώνης.
Το ευρωπαϊκό «Σχέδιο Δράσης» αν και ικανοποιεί τη θέση της Γερμανίας, που επιμένει να μη δημιουργηθεί ένα «κοινό ευρωπαϊκό ταμείο» για την αντιμετώπιση της κρίσης, προχωρεί εντούτοις σε μια σειρά μέτρων με κύριο πολιτικό στόχο την αποκατάσταση της χαμένης εμπιστοσύνης ανάμεσα σε καταθέτες και τράπεζες, μεταξύ των ίδιων των τραπεζών, μεταξύ κρατών και τραπεζών και, τέλος, την αποκατάσταση μιας «ισορροπίας μέσα στις αγορές». (βλ. διπλανές στήλες)
Σ' αυτό το πλαίσιο άλλωστε κινήθηκε και ο πρωθυπουργός Κ. Καραμανλής στη σύντομη δήλωσή του μετά το πέρας της συνεδρίασης. Εξήγησε ότι τα μέτρα που αποφασίστηκαν χθες έχουν έναν τριπλό στόχο:
Να ενισχύσουν την εμπιστοσύνη στο χρηματοπιστωτικό σύστημα με την εγγύηση που θα παρέχουν οι κυβερνήσεις. Να αποκατασταθεί κλίμα ηρεμίας στις αγορές ώστε να ανακάμψουν. Να αποκατασταθεί κλίμα ηρεμίας, ασφάλειας και εμπιστοσύνης μεταξύ των πολιτών.
Ο κ. Καραμανλής επωφελούμενος της εικόνας μικρών «κλυδωνισμών» που παρουσιάζει μέχρι τώρα η Ελλάδα, μέσα στη διεθνή οικονομική κρίση, αναφέρθηκε διά μακρών στα ορθά «ανακλαστικά» της ελληνικής κυβέρνησης, που ήταν από τις πρώτες που εγγυήθηκε τις καταθέσεις όλων των πολιτών και τη σταθερότητα του χρηματοπιστωτικού συστήματος (σ.σ. αμέσως μετά την Ιρλανδία), αν και επικρίθηκε αρχικώς για τις ενέργειες αυτές.
Ο κ. Καραμανλής εξήγγειλε μάλιστα ότι μέσα στην εβδομάδα, ο κ. Αλογοσκούφης θα εξαγγείλει «συνολικό σχέδιο για την ενίσχυση της ρευστότητας και των κεφαλαίων, σχέδιο εγγυοδοσίας του ελληνικού τραπεζικού συστήματος».
Ο πρωθυπουργός, όμως, γνωρίζοντας ότι αυτή τη στιγμή το μέγιστο πρόβλημα που αντιμετωπίζει είναι γενικότερη κακή εικόνα που έχουν οι Ελληνες πολίτες για την οικονομική κατάστασή τους και ακόμα ένας «εχθρικός» προς αυτούς προϋπολογισμός, έσπευσε να κάνει ο ίδιος «ενέσεις αισιοδοξίας», τονίζοντας ότι η κυβέρνηση θα συνεχίσει την αναπτυξιακή πολιτική της και τις προσπάθειες για μείωση της ανεργίας, καταφεύγοντας σε προεκλογικού τύπου σύνθημα «μαζί θα περπατήσουμε τον δύσκολο δρόμο και θα τα καταφέρουμε και πάλι». Είχε μάλιστα αρωγό του τις προβλέψεις του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου για ρυθμό ανάπτυξης στην Ελλάδα της τάξης του 2% έναντι 0% στην Ευρωζώνη.
Κρυφός πάντως στόχος της κυβέρνησης είναι μέσα στην ευρωζώνη να ανοίξει μια «επίσημη χαραμάδα» για χαλάρωση του Συμφώνου Σταθερότητας, ώστε να κινηθεί προς «λαϊκότερη κατεύθυνση» ο «άγριος» προϋπολογισμός. Μια τέτοια συζήτηση όμως δεν άνοιξε χθες στο Παρίσι μεταξύ των «16» και είναι άγνωστο αν αυτή θα ανοίξει την Τετάρτη στη Σύνοδο Κορυφής στις Βρυξέλλες. Μέσα στο πλαίσιο αυτό, όμως, αποκτά ιδιαίτερο ενδιαφέρον η αναμενόμενη συνάντηση του κ. Καραμανλή με τον πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας Τρισέ την Παρασκευή στη Φρανκφούρτη.
«Ενσάρκωση στις 22»
Το «Σχέδιο Δράσης» και την κοινή αρχή λειτουργίας του θα επεξεργαστούν ο πρόεδρος της Επιτροπής Μ. Μπαρόζο και ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας Ζ.Κ. Τρισέ, ώστε αυτό να πάρει «σάρκα και οστά» την επόμενη Τετάρτη στη Σύνοδο Κορυφής των 27, πλέον, στις Βρυξέλλες.
Ο κ. Σαρκοζί δεν απάντησε στις επίμονες δημοσιογραφικές ερωτήσεις ότι όλα τα συμφωνηθέντα «μέτρα» είναι ακόμα ασαφή και «φλου» (σ.σ. μέχρι αργά χθες δεν είχε κυκλοφορήσει το τελικό κείμενο του «Σχεδίου Δράσης»), αλλά ήταν σαφής ο στόχος ο δικός του και των υπόλοιπων ηγετών της ευρωζώνης να δώσουν «στα γρήγορα» ένα πνεύμα αισιοδοξίας και εμπιστοσύνης σε αγορές, τράπεζες, χρηματηστήρια και πολίτες ότι η οικονομική κρίση μπορεί βραχυπρόθεσμα να τεθεί υπό μερικό τουλάχιστον έλεγχο.
Καταλυτική φαίνεται να ήταν η παρουσία του Βρετανού πρωθυπουργού Γκ. Μπράουν, ο οποίος, αν και δεν ανήκει στην ευρωζώνη, ήταν αυτός που έδωσε το αρχικό έναυσμα για την ευρωπαϊκή προσπάθεια διάσωσης της οικονομίας. Ο κ. Μπράουν συναντήθηκε χθες το απόγευμα με τον κ. Σαρκοζί και παρέμεινε μαζί με τους ηγέτες της ευρωζώνης για μια ώρα απαντώντας στις ερωτήσεις τους, αποχωρώντας πριν από την έναρξη της συζήτησης των ηγετών της ευρωζώνης.
Το ευρωπαϊκό «Σχέδιο Δράσης» αν και ικανοποιεί τη θέση της Γερμανίας, που επιμένει να μη δημιουργηθεί ένα «κοινό ευρωπαϊκό ταμείο» για την αντιμετώπιση της κρίσης, προχωρεί εντούτοις σε μια σειρά μέτρων με κύριο πολιτικό στόχο την αποκατάσταση της χαμένης εμπιστοσύνης ανάμεσα σε καταθέτες και τράπεζες, μεταξύ των ίδιων των τραπεζών, μεταξύ κρατών και τραπεζών και, τέλος, την αποκατάσταση μιας «ισορροπίας μέσα στις αγορές». (βλ. διπλανές στήλες)
Καραμανλής: Σχέδιο για ρευστότητα
Σ' αυτό το πλαίσιο άλλωστε κινήθηκε και ο πρωθυπουργός Κ. Καραμανλής στη σύντομη δήλωσή του μετά το πέρας της συνεδρίασης. Εξήγησε ότι τα μέτρα που αποφασίστηκαν χθες έχουν έναν τριπλό στόχο:
Να ενισχύσουν την εμπιστοσύνη στο χρηματοπιστωτικό σύστημα με την εγγύηση που θα παρέχουν οι κυβερνήσεις. Να αποκατασταθεί κλίμα ηρεμίας στις αγορές ώστε να ανακάμψουν. Να αποκατασταθεί κλίμα ηρεμίας, ασφάλειας και εμπιστοσύνης μεταξύ των πολιτών.
Ο κ. Καραμανλής επωφελούμενος της εικόνας μικρών «κλυδωνισμών» που παρουσιάζει μέχρι τώρα η Ελλάδα, μέσα στη διεθνή οικονομική κρίση, αναφέρθηκε διά μακρών στα ορθά «ανακλαστικά» της ελληνικής κυβέρνησης, που ήταν από τις πρώτες που εγγυήθηκε τις καταθέσεις όλων των πολιτών και τη σταθερότητα του χρηματοπιστωτικού συστήματος (σ.σ. αμέσως μετά την Ιρλανδία), αν και επικρίθηκε αρχικώς για τις ενέργειες αυτές.
Ο κ. Καραμανλής εξήγγειλε μάλιστα ότι μέσα στην εβδομάδα, ο κ. Αλογοσκούφης θα εξαγγείλει «συνολικό σχέδιο για την ενίσχυση της ρευστότητας και των κεφαλαίων, σχέδιο εγγυοδοσίας του ελληνικού τραπεζικού συστήματος».
Ο πρωθυπουργός, όμως, γνωρίζοντας ότι αυτή τη στιγμή το μέγιστο πρόβλημα που αντιμετωπίζει είναι γενικότερη κακή εικόνα που έχουν οι Ελληνες πολίτες για την οικονομική κατάστασή τους και ακόμα ένας «εχθρικός» προς αυτούς προϋπολογισμός, έσπευσε να κάνει ο ίδιος «ενέσεις αισιοδοξίας», τονίζοντας ότι η κυβέρνηση θα συνεχίσει την αναπτυξιακή πολιτική της και τις προσπάθειες για μείωση της ανεργίας, καταφεύγοντας σε προεκλογικού τύπου σύνθημα «μαζί θα περπατήσουμε τον δύσκολο δρόμο και θα τα καταφέρουμε και πάλι». Είχε μάλιστα αρωγό του τις προβλέψεις του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου για ρυθμό ανάπτυξης στην Ελλάδα της τάξης του 2% έναντι 0% στην Ευρωζώνη.
Με Τρισέ την Παρασκευή
Κρυφός πάντως στόχος της κυβέρνησης είναι μέσα στην ευρωζώνη να ανοίξει μια «επίσημη χαραμάδα» για χαλάρωση του Συμφώνου Σταθερότητας, ώστε να κινηθεί προς «λαϊκότερη κατεύθυνση» ο «άγριος» προϋπολογισμός. Μια τέτοια συζήτηση όμως δεν άνοιξε χθες στο Παρίσι μεταξύ των «16» και είναι άγνωστο αν αυτή θα ανοίξει την Τετάρτη στη Σύνοδο Κορυφής στις Βρυξέλλες. Μέσα στο πλαίσιο αυτό, όμως, αποκτά ιδιαίτερο ενδιαφέρον η αναμενόμενη συνάντηση του κ. Καραμανλή με τον πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας Τρισέ την Παρασκευή στη Φρανκφούρτη.
ΔΕΝ ΕΦΕΡΑΝ ΣΤΑΘΕΡΟΠΟΙΗΣΗ ΤΑ ΜΕΤΡΑ, ΛΕΕΙ Ο ΣΤΡΟΣ ΚΑΝ
ΔΝΤ: Σε σημείο... τήξης
Του ΜΠΑΜΠΗ ΜΙΧΑΛΗ
Στο χείλος της καταστροφής βρίσκεται το διεθνές χρηματοπιστωτικό σύστημα, προειδοποιεί το ΔΝΤ, ενώ οι 7 πιο πλούσιες χώρες του κόσμου κατέληξαν σε 5 σημεία για την καταπολέμηση της χρηματοπιστωτικής κρίσης.
Μιλώντας από την Ουάσιγκτον, όπου το προηγούμενο τριήμερο πραγματοποιήθηκαν η συνάντηση του G7 και οι ετήσιες σύνοδοι της Παγκόσμιας Τράπεζας και του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, ο γενικός διευθυντής του ΔΝΤ Ντομινίκ Στρος Καν υποστήριξε ότι το παγκόσμιο χρηματοπιστωτικό σύστημα βρίσκεται στα πρόθυρα μιας «συστημικής τήξης», παρά τις μέχρι στιγμής παρεμβάσεις Ευρώπης και ΗΠΑ για τη σταθεροποίηση των αγορών.
Ο Μπερνάνκι (Fed) «τα λέει» με τον Στρος Καν (ΔΝΤ) στο πλαίσιο της συνάντησης της Ουάσιγκτον |
Τα μέτρα που λήφθηκαν, όπως το αμερικανικό σχέδιο διάσωσης και η κοινή μείωση των επιτοκίων από τις μεγάλες κεντρικές τράπεζες του κόσμου, απέτυχαν να σταθεροποιήσουν τις αγορές και να αποκαταστήσουν την εμπιστοσύνη, είπε, προειδοποιώντας ότι όσο η κρίση παρατείνεται και βαθαίνει θα επηρεαστούν και οι αναδυόμενες και αναπτυσσόμενες οικονομίες του πλανήτη που μέχρι πρόσφατα έδειχναν αλώβητες. Χρειάζονται και άλλα μέτρα στους επόμενους μήνες, διαμήνυσε ο επικεφαλής του ΔΝΤ.
Λίγο νωρίτερα, οι υπουργοί Οικονομίας και οι κεντρικοί τραπεζίτες των χωρών της G7 δεσμεύτηκαν ότι θα λάβουν όλα τα αναγκαία μέτρα για το ξεπάγωμα των πιστωτικών αγορών και τη διευκόλυνση των τραπεζικών συναλλαγών, χωρίς όμως να δώσουν τις αναγκαίες λεπτομέρειες μιας συλλογικής δράσης, η οποία θα μπορεί να εμποδίσει την απειλή της ύφεσης στην παγκόσμια οικονομία. Συγκεκριμένα, έπειτα από συζητήσεις 3,5 ωρών οι αξιωματούχοι της G7 (ΗΠΑ, Βρετανία, Καναδάς, Γερμανία, Γαλλία, Ιταλία, Ιαπωνία) κατέληξαν σε μια ιδιαίτερα σύντομη ανακοίνωση, έκτασης μικρότερης της μιας σελίδας.
Λίγο νωρίτερα, οι υπουργοί Οικονομίας και οι κεντρικοί τραπεζίτες των χωρών της G7 δεσμεύτηκαν ότι θα λάβουν όλα τα αναγκαία μέτρα για το ξεπάγωμα των πιστωτικών αγορών και τη διευκόλυνση των τραπεζικών συναλλαγών, χωρίς όμως να δώσουν τις αναγκαίες λεπτομέρειες μιας συλλογικής δράσης, η οποία θα μπορεί να εμποδίσει την απειλή της ύφεσης στην παγκόσμια οικονομία. Συγκεκριμένα, έπειτα από συζητήσεις 3,5 ωρών οι αξιωματούχοι της G7 (ΗΠΑ, Βρετανία, Καναδάς, Γερμανία, Γαλλία, Ιταλία, Ιαπωνία) κατέληξαν σε μια ιδιαίτερα σύντομη ανακοίνωση, έκτασης μικρότερης της μιας σελίδας.
5 σημεία ασάφειας
Το σχέδιο δράσης της G7 περιλαμβάνει 5 σημεία:
- α. Την ανάληψη δράσης και τη χρήση όλων των διαθέσιμων εργαλείων για την υποστήριξη σημαντικών χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων και την αποφυγή πτώχευσής τους.
- β. Τη λήψη όλων των αναγκαίων μέτρων για το ξεπάγωμα των αγορών χρήματος και πιστώσεων, όπως και την εξασφάλιση της ρευστότητας και της χρηματοδότησης των τραπεζών και των άλλων χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων.
- γ. Τη διασφάλιση άντλησης κεφαλαίων από τις τράπεζες και τα άλλα ιδρύματα τόσο από το Δημόσιο όσο και από τον ιδιωτικό τομέα.
- δ. Τη διασφάλιση των ταμείων εγγύησης καταθέσεων.
- ε. Τη δράση για την επανέναρξη των δευτερογενών αγορών.
Η G7 υπογράμμισε ακόμη ότι χρειάζεται επείγουσα και έκτακτη δράση για τη σταθεροποίηση των αγορών και ότι οι δράσεις θα πρέπει να προστατεύουν τους φορολογουμένους και να μην προκαλούν ζημιά στις οικονομίες άλλων χωρών.
Οι δεσμεύσεις της G7 θεωρήθηκαν από αρκετούς παρατηρητές ασαφείς. Κάτι που, όπως λένε, δείχνει ότι οι πλούσιες χώρες παραμένουν ανέτοιμες να συμφωνήσουν σε μια κοινή προσέγγιση για την ενίσχυση των χρηματοπιστωτικών τους συστημάτων.
Οι δεσμεύσεις της G7 θεωρήθηκαν από αρκετούς παρατηρητές ασαφείς. Κάτι που, όπως λένε, δείχνει ότι οι πλούσιες χώρες παραμένουν ανέτοιμες να συμφωνήσουν σε μια κοινή προσέγγιση για την ενίσχυση των χρηματοπιστωτικών τους συστημάτων.
Τρισέ: Θέλει καιρό
Από την πλευρά του, ο πρόεδρος της ΕΚΤ Ζαν Κλοντ Τρισέ είπε ότι θα χρειαστεί λίγος χρόνος προκειμένου οι αγορές να αφομοιώσουν τις θέσεις της G7. Ο Αμερικανός πρόεδρος Τζορτζ Μπους, οικοδεσπότης των συνόδων G7, ΔΝΤ και Παγκόσμιας Τράπεζας, μίλησε για κοινή και συντονισμένη δράση, ενώ εξέφρασε την εμπιστοσύνη του ότι οι μεγάλες οικονομίες του κόσμου μπορούν να ξεπεράσουν τις προκλήσεις.
Εν τω μεταξύ, τόσο ο πρόεδρος της Παγκόσμιας Τράπεζας Ρόμπερτ Ζέλικ όσο και ο υπουργός Οικονομικών των ΗΠΑ προειδοποίησαν τις κυβερνήσεις να μη στραφούν προς πολιτικές προστατευτισμού προκειμένου να αντιμετωπίσουν τις ζημιές της χρηματοπιστωτικής κρίσης γιατί έτσι θα χειροτερέψουν ακόμη τα πράγματα. *
ΧΑΡΙΝ ΤΩΝ... ΑΝΘΡΩΠΩΝ
Η απότομη στροφή Μέρκελ
Του ΘΟΔΩΡΗ Γ. ΚΑΝΕΛΛΟΥ
Στροφή 180 μοιρών έκανε η Αγκελα Μέρκελ, λίγες μόνον ώρες πριν από την έκτακτη σύνοδο των Ευρωπαίων ηγετών, οι οποίοι είχαν δώσει το στίγμα της επέμβασής τους, ότι δηλαδή θα έκαναν μία συντονισμένη κίνηση κρατικής διάσωσης.
Καθώς αναλυτές και διανοούμενοι παραδέχονται ότι η κρίση οφείλεται στο καπιταλιστικό σύστημα και ότι το κράτος τώρα σπεύδει να σώσει τους μεγαλοκαπιταλιστές (πορεία αντίστροφη από την κατάρρευση του υπαρκτού σοσιαλισμού, όταν τις οικονομίες των πρώην κομμουνιστικών κρατών ανόρθωσαν ιδιωτικά κεφάλαια), η Μέρκελ επιβεβαίωσε ότι μόνον η δράση του κράτους μπορεί πλέον να επαναφέρει «την απαραίτητη εμπιστοσύνη» στις χρηματοπιστωτικές αγορές. Συνεχίζοντας όμως τις δηλώσεις της είπε ότι «γι' αυτό είναι σημαντικό κάθε χώρα να μη δράσει μόνη της, αλλά να δράσουμε με συντονισμένο τρόπο στην Ευρώπη και σε διεθνές επίπεδο και να μεταφέρουμε στη συνέχεια υπεύθυνα σε εθνικό επίπεδο τα μέτρα (που θα αποφασιστούν)». Δηλαδή το αντίθετο από την αρχική της θέση, ότι δηλαδή κάθε κράτος πρέπει να δράσει μόνο του για να σωθεί. Στην εφημερίδα «Μπιλντ αμ Ζόνταγκ», μάλιστα, η Μέρκελ επιχείρησε να δικαιολογήσει την κρατική παρέμβαση. «Δεν το κάνουμε για το συμφέρον των τραπεζών, αλλά για το συμφέρον των ανθρώπων», είπε η Μέρκελ, μετά τη συνάντηση εργασίας που είχε το Σάββατο με τον πρόεδρο της Γαλλίας Νικολά Σαρκοζί.
Με τον Γάλλο πρόεδρο έσπευσε να συναντηθεί και ο Βρετανός πρωθυπουργός. Ο Γκόρντον Μπράουν έκανε έκκληση για διεθνή συνεργασία και τόνισε στον Σαρκοζί ότι πρέπει να υιοθετηθεί σχέδιο σωτηρίας, αντίστοιχο του βρετανικού, που εγγυήθηκε τα διατραπεζικά δάνεια. Οπως τελικά έγινε. Ο Μπράουν προσεκλήθη στη διάσκεψη, μολονότι η Βρετανία δεν ανήκει στη ζώνη του ευρώ, ακριβώς γιατί εκτιμήθηκε ότι το βρετανικό σχέδιο έπρεπε να ακολουθήσει και η ευρωζώνη. «Είμαστε αποφασισμένοι να δείξουμε στους Ευρωπαίους και στις αγορές τη δεινότητα της Ευρώπης να ενεργήσει...», δήλωσε ο πρόεδρος της Κομισιόν Ζοζέ Μανουέλ Μπαρόζο.
(ΠΗΓΕΣ: ΑΣΟΣΙΕΙΤΕΝΤ, ΓΑΛΛΙΚΟ, ΑΠΕ)
Με τον Γάλλο πρόεδρο έσπευσε να συναντηθεί και ο Βρετανός πρωθυπουργός. Ο Γκόρντον Μπράουν έκανε έκκληση για διεθνή συνεργασία και τόνισε στον Σαρκοζί ότι πρέπει να υιοθετηθεί σχέδιο σωτηρίας, αντίστοιχο του βρετανικού, που εγγυήθηκε τα διατραπεζικά δάνεια. Οπως τελικά έγινε. Ο Μπράουν προσεκλήθη στη διάσκεψη, μολονότι η Βρετανία δεν ανήκει στη ζώνη του ευρώ, ακριβώς γιατί εκτιμήθηκε ότι το βρετανικό σχέδιο έπρεπε να ακολουθήσει και η ευρωζώνη. «Είμαστε αποφασισμένοι να δείξουμε στους Ευρωπαίους και στις αγορές τη δεινότητα της Ευρώπης να ενεργήσει...», δήλωσε ο πρόεδρος της Κομισιόν Ζοζέ Μανουέλ Μπαρόζο.
(ΠΗΓΕΣ: ΑΣΟΣΙΕΙΤΕΝΤ, ΓΑΛΛΙΚΟ, ΑΠΕ)
Week-end αγωνίας
Του ΜΩΥΣΗ ΛΙΤΣΗ
Με τον φόβο ενός νέου ξεπουλήματος ανοίγουν σήμερα οι διεθνείς αγορές, ελπίζοντας στο... κράτος, να βγάλει το φίδι από την τρύπα.
Η προηγούμενη εβδομάδα ήταν η χειρότερη από την εποχή του κραχ του '29, με τους χρηματιστηριακούς δείκτες σε Ευρώπη και Αμερική να καταγράφουν πτώσεις πάνω από 20%, χρηματιστήρια να ανοιγοκλείνουν, ενώ ακόμη και χθες στα λιγοστά χρηματιστήρια που ήταν ανοιχτά δεν έλειψαν τα «επεισόδια», με το χρηματιστήριο του Τελ Αβίβ να ανοίγει με καθυστέρηση 45 λεπτών, καθώς ενεργοποιήθηκε ο αυτόματος μηχανισμός διακοπής των συναλλαγών, μόλις ο βασικός δείκτης έδειχνε να υποχωρεί ήδη πριν από το άνοιγμα πάνω από 9%.
Ηδη την προηγούμενη εβδομάδα πολλά χρηματιστήρια σε αρκετές περιοχές του κόσμου (Ρωσία, Ισλανδία, Ρουμανία, Ιταλία, Αυστρία, Ουκρανία, Περού και Ινδονησία) αναγκάστηκαν να διακόψουν τη λειτουργία τους, προσωρινά ή ολοκληρωτικά, σε μια προσπάθεια να αποτρέψουν τον ακόμη μεγαλύτερο πανικό.
Από τη Γουόλ Στριτ χάθηκαν την προηγούμεη εβδομάδα 2,4 τρισ. δολάρια, με τον Ντάου Τζόουνς να υποχωρεί στις 8 τελευταίες συνεδριάσεις σχεδόν κατά 22% ή 2.400 μονάδες. Η πτώση αυτή είναι εφάμιλλη της πτώσης του κραχ του '29, όταν ο Ντάου Τζόουνς υποχώρησε στις 28 Οκτωβρίου εκείνης της χρονιάς 12,8% και επιπλέον 11,7% την επόμενη ημέρα.
Από το ρεκόρ στο οποίο είχε φθάσει έναν χρόνο πριν τέτοια εποχή, ο Ντάου έχει υποχωρήσει περισσότερο από 40% και ο S&Ρ 500 43%. Σύμφωνα με δημοσίευμα του CNN, οι επενδυτές απέσυραν από τα μετοχικά αμοιβαία την εβδομάδα μέχρι τις 8 Οκτωβρίου 43,3 δισ. δολάρια.
Στο στόχαστρο της συνεδρίασης στη Γουόλ Στριτ την προηγούμενη Παρασκευή βρέθηκαν οι μετοχές των δύο εναπομεινασών ανεξάρτητων επενδυτικών τραπεζών, της Morgan Stanley και της Goldman Sachs, οι οποίες υποχώρησαν κατά 22% και 12% αντίστοιχα. Ο ίδιος ο Ντάου Τζόουνς σε μία από τις δραματικότερες συνεδριάσεις στην ιστορία της Γουόλ Στριτ, κατάφερε εν μέσω έντονων διακυμάνσεων να περιορίσει τις αρχικές απώλειες που άγγιζαν το 8% στο 1,5%.
Η Ευρώπη πάντως δεν μπόρεσε ούτε κατ' ελάχιστο να περιορίσει τη χρηματιστηριακή σφαγή της Παρασκευής, που είχε αποτέλεσμα οι περισσότεροι δείκτες να κλείσουν με πτώσεις από 7%-9%. Ο πανευρωπαϊκός δείκτης FTSEEurofirst 300 έκλεισε με πτώση 7,8%, στο χαμηλότερο επίπεδο από τις 2 Ιουλίου 2003, κατγράφοντας τη χειρότερη εβδομάδα στην ιστορία με συνολική πτώση 22%.
Ο δείκτης DJ Stoxx των ευρωπαϊκών τραπεζών υποχώρησε 10,6%, με τη μετοχή της Royal Bank of Scotland να υποχωρεί πάνω από 20% και τις μετοχές των Credit Suisse και Deutsche Bank να υποχωρούν περισσότερο από 16% η κάθε μία. Οι μετοχές ασφαλιστικών εταιρειών υποχώρησαν 10%, με την ολλανδική ING Groep να καταγράφει πτώση 12,7%.*
Ηδη την προηγούμενη εβδομάδα πολλά χρηματιστήρια σε αρκετές περιοχές του κόσμου (Ρωσία, Ισλανδία, Ρουμανία, Ιταλία, Αυστρία, Ουκρανία, Περού και Ινδονησία) αναγκάστηκαν να διακόψουν τη λειτουργία τους, προσωρινά ή ολοκληρωτικά, σε μια προσπάθεια να αποτρέψουν τον ακόμη μεγαλύτερο πανικό.
«Χάθηκαν» 2,4 τρισ. δολάρια
Από τη Γουόλ Στριτ χάθηκαν την προηγούμεη εβδομάδα 2,4 τρισ. δολάρια, με τον Ντάου Τζόουνς να υποχωρεί στις 8 τελευταίες συνεδριάσεις σχεδόν κατά 22% ή 2.400 μονάδες. Η πτώση αυτή είναι εφάμιλλη της πτώσης του κραχ του '29, όταν ο Ντάου Τζόουνς υποχώρησε στις 28 Οκτωβρίου εκείνης της χρονιάς 12,8% και επιπλέον 11,7% την επόμενη ημέρα.
Απέσυραν Αμοιβαία 43 δισ.
Από το ρεκόρ στο οποίο είχε φθάσει έναν χρόνο πριν τέτοια εποχή, ο Ντάου έχει υποχωρήσει περισσότερο από 40% και ο S&Ρ 500 43%. Σύμφωνα με δημοσίευμα του CNN, οι επενδυτές απέσυραν από τα μετοχικά αμοιβαία την εβδομάδα μέχρι τις 8 Οκτωβρίου 43,3 δισ. δολάρια.
Στο στόχαστρο της συνεδρίασης στη Γουόλ Στριτ την προηγούμενη Παρασκευή βρέθηκαν οι μετοχές των δύο εναπομεινασών ανεξάρτητων επενδυτικών τραπεζών, της Morgan Stanley και της Goldman Sachs, οι οποίες υποχώρησαν κατά 22% και 12% αντίστοιχα. Ο ίδιος ο Ντάου Τζόουνς σε μία από τις δραματικότερες συνεδριάσεις στην ιστορία της Γουόλ Στριτ, κατάφερε εν μέσω έντονων διακυμάνσεων να περιορίσει τις αρχικές απώλειες που άγγιζαν το 8% στο 1,5%.
Η Ευρώπη πάντως δεν μπόρεσε ούτε κατ' ελάχιστο να περιορίσει τη χρηματιστηριακή σφαγή της Παρασκευής, που είχε αποτέλεσμα οι περισσότεροι δείκτες να κλείσουν με πτώσεις από 7%-9%. Ο πανευρωπαϊκός δείκτης FTSEEurofirst 300 έκλεισε με πτώση 7,8%, στο χαμηλότερο επίπεδο από τις 2 Ιουλίου 2003, κατγράφοντας τη χειρότερη εβδομάδα στην ιστορία με συνολική πτώση 22%.
Ο δείκτης DJ Stoxx των ευρωπαϊκών τραπεζών υποχώρησε 10,6%, με τη μετοχή της Royal Bank of Scotland να υποχωρεί πάνω από 20% και τις μετοχές των Credit Suisse και Deutsche Bank να υποχωρούν περισσότερο από 16% η κάθε μία. Οι μετοχές ασφαλιστικών εταιρειών υποχώρησαν 10%, με την ολλανδική ING Groep να καταγράφει πτώση 12,7%.*
ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ, ΣΑΒΒΑΤΟ, ΚΥΡΙΑΚΗ: ΟΙ ΤΡΕΙΣ ΗΜΕΡΕΣ ΠΟΥ ΠΕΡΑΣΑΝ ΚΑΙ... ΞΗΜΕΡΩΣΑΝ ΣΤΟΝ ΠΛΑΝΗΤΗ, ΜΙΑ ΝΕΑ - ΑΓΡΙΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΕΠΟΧΗ
Οι 72 ώρες που άλλαξαν τον κόσμο
ΟΙ ΤΕΛΕΥΤΑΙΕΣ ΩΡΕΣ ΤΗΣ ΚΡΙΣΗΣ
«Με τον θεό μίλησε» ο χρηματιστής της Γουόλ Στριτ την Παρασκευή |
- Παρασκευή 10 Οκτωβρίου
*Οι αγορές στην Ασία καταρρέουν υπό τον πανικό της πτώσης της Γουόλ Στριτ
*Η ινδική κεντρική τράπεζα ρίχνει στο χρηματοπιστωτικό σύστημα 8,2 δισ. δολάρια. Το χρηματιστήριο της Βομβάης πέφτει
*Η ιαπωνική ασφαλιστική Yamato Life κηρύσσει πτώχευση
*Η Τράπεζα της Ιαπωνίας θέτει 34 δισ. δολάρια στη διάθεση των τραπεζών της χώρας
*Στο Λονδίνο και τη Νέα Υόρκη το πετρέλαιο πέφτει κάτω από τα 80 δολάρια
*Το Λονδίνο καλεί τις κυβερνήσεις ν' ακολουθήσουν το παράδειγμά του στη μερική κρατικοποίηση των τραπεζών
*Η Μαδρίτη εγκρίνει σχέδιο υποστήριξης των τραπεζών προβλέποντας ένα ταμείο 30 δισ. ευρώ
* Τα ευρωπαϊκά χρηματιστήρια κλείνουν με μεγάλες απώλειες
*Το Βέλγιο ανακοινώνει μέτρα για τη σταθεροποίηση των τραπεζών
*Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή επικυρώνει το σχέδιο της Δανίας για υποστήριξη των απειλούμενων τραπεζών
*Ο Σαρκοζί αποκλείει την παροχή «φορολογικής αμνηστίας» για τον επαναπατρισμό γαλλικών κεφαλαίων
*Η G7 υιοθετεί ένα σχέδιο πέντε σημείων για το ξεμπλοκάρισμα των αγορών
*Η ινδική κεντρική τράπεζα ρίχνει στο χρηματοπιστωτικό σύστημα 8,2 δισ. δολάρια. Το χρηματιστήριο της Βομβάης πέφτει
*Η ιαπωνική ασφαλιστική Yamato Life κηρύσσει πτώχευση
*Η Τράπεζα της Ιαπωνίας θέτει 34 δισ. δολάρια στη διάθεση των τραπεζών της χώρας
*Στο Λονδίνο και τη Νέα Υόρκη το πετρέλαιο πέφτει κάτω από τα 80 δολάρια
*Το Λονδίνο καλεί τις κυβερνήσεις ν' ακολουθήσουν το παράδειγμά του στη μερική κρατικοποίηση των τραπεζών
*Η Μαδρίτη εγκρίνει σχέδιο υποστήριξης των τραπεζών προβλέποντας ένα ταμείο 30 δισ. ευρώ
* Τα ευρωπαϊκά χρηματιστήρια κλείνουν με μεγάλες απώλειες
*Το Βέλγιο ανακοινώνει μέτρα για τη σταθεροποίηση των τραπεζών
*Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή επικυρώνει το σχέδιο της Δανίας για υποστήριξη των απειλούμενων τραπεζών
*Ο Σαρκοζί αποκλείει την παροχή «φορολογικής αμνηστίας» για τον επαναπατρισμό γαλλικών κεφαλαίων
*Η G7 υιοθετεί ένα σχέδιο πέντε σημείων για το ξεμπλοκάρισμα των αγορών
- Σάββατο 11 Οκτωβρίου
*Το σαουδαραβικό χρηματιστήριο, το σημαντικότερο στον αραβικό κόσμο, πέφτει κατά 6%
*Στην Ουάσιγκτον ο πρόεδρος Μπους και οι υπουργοί Οικονομικών της G7 συμφωνούν ότι πρέπει να υπάρξει μια «σοβαρή απάντηση σε παγκόσμια κλίμακα»
*Συμφωνία μεταξύ Ισλανδίας και Ολλανδίας για τους Ολλανδούς πελάτες τις ισλανδικής τράπεζας Icesave, βάσει της οποίας η Ισλανδία δεσμεύεται να αποζημιώσει κάθε καταθέτη μέχρι του ποσού των 20.887 ευρώ
*Η Ισλανδία ανακοινώνει πρόοδο στις διαπραγματεύσεις για την επίλυση μια παρόμοιας διαφοράς της με τη Βρετανία
*Το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο στηρίζει το σχέδιο G7 και δηλώνει έτοιμο να βοηθήσει τις χώρες-θύματα της κρίσης
*Συνάντηση στην Ουάσιγκτον της G20 (G7 και κύριες αναδυόμενες οικονομίες) παρουσία του Τζορτζ Μπους που αναγνωρίζει ότι η κρίση γεννήθηκε στη χώρα του
*Στην Ουάσιγκτον ο πρόεδρος Μπους και οι υπουργοί Οικονομικών της G7 συμφωνούν ότι πρέπει να υπάρξει μια «σοβαρή απάντηση σε παγκόσμια κλίμακα»
*Συμφωνία μεταξύ Ισλανδίας και Ολλανδίας για τους Ολλανδούς πελάτες τις ισλανδικής τράπεζας Icesave, βάσει της οποίας η Ισλανδία δεσμεύεται να αποζημιώσει κάθε καταθέτη μέχρι του ποσού των 20.887 ευρώ
*Η Ισλανδία ανακοινώνει πρόοδο στις διαπραγματεύσεις για την επίλυση μια παρόμοιας διαφοράς της με τη Βρετανία
*Το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο στηρίζει το σχέδιο G7 και δηλώνει έτοιμο να βοηθήσει τις χώρες-θύματα της κρίσης
*Συνάντηση στην Ουάσιγκτον της G20 (G7 και κύριες αναδυόμενες οικονομίες) παρουσία του Τζορτζ Μπους που αναγνωρίζει ότι η κρίση γεννήθηκε στη χώρα του
- Κυριακή 12 Οκτωβρίου
*Τα χρηματιστήρια των χωρών του Κόλπου ανοίγουν με μεγάλη πτώση
*Η αυστραλιανή κυβέρνηση ανακοινώνει ότι θα εγγυηθεί όλες τις τραπεζικές καταθέσεις για τα επόμενα τρία χρόνια
*Η κυβέρνηση των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων ανακοινώνει ότι εγγυάται τις καταθέσεις των εγχώριων τραπεζών
*Ο βρετανικός Τύπος αναγγέλλει ότι η κυβέρνηση επρόκειτο να πάρει σήμερα το πρωί τον έλεγχο των δύο μεγαλύτερων τραπεζών της χώρας, RBS και HBOS. Σύμφωνα με τραπεζικές πηγές, οι τράπεζες RSB, HBOS, Loyds TSB και Barclays θα ανακοινώσουν επισήμως σήμερα τη συμμετοχή τους στο κυβερνητικό σχέδιο
*Συνάντηση των χωρών της ευρωζώνης και της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας στο Παρίσι:οι χώρες της ευρωζώνης συμφώνησαν μεταξύ άλλων να εγγυηθούν τα διατραπεζικά δάνεια και να μην επιστρέψουν το κλείσιμο καμίας τράπεζας
*Η αυστραλιανή κυβέρνηση ανακοινώνει ότι θα εγγυηθεί όλες τις τραπεζικές καταθέσεις για τα επόμενα τρία χρόνια
*Η κυβέρνηση των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων ανακοινώνει ότι εγγυάται τις καταθέσεις των εγχώριων τραπεζών
*Ο βρετανικός Τύπος αναγγέλλει ότι η κυβέρνηση επρόκειτο να πάρει σήμερα το πρωί τον έλεγχο των δύο μεγαλύτερων τραπεζών της χώρας, RBS και HBOS. Σύμφωνα με τραπεζικές πηγές, οι τράπεζες RSB, HBOS, Loyds TSB και Barclays θα ανακοινώσουν επισήμως σήμερα τη συμμετοχή τους στο κυβερνητικό σχέδιο
*Συνάντηση των χωρών της ευρωζώνης και της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας στο Παρίσι:οι χώρες της ευρωζώνης συμφώνησαν μεταξύ άλλων να εγγυηθούν τα διατραπεζικά δάνεια και να μην επιστρέψουν το κλείσιμο καμίας τράπεζας
Γερμανικό χειρόφρενο...
ΒΕΡΟΛΙΝΟ
Του ΠΑΝΤΕΛΗ ΒΑΛΑΣΟΠΟΥΛΟΥ
Σε περίοδο οικονομικής ύφεσης μπαίνει η Γερμανία, η μεγαλύτερη ευρωπαϊκή οικονομία, καθώς η διεθνής κρίση επηρεάζει άμεσα τη χώρα.
Η Γερμανία είναι η πρωταθλήτρια του κόσμου σε εξαγωγές και η διεθνής οικονομική κρίση μειώνει τις επιδόσεις της στον τομέα αυτό, με αποτέλεσμα να υπάρχουν σοβαρές αναταράξεις στον επιχειρηματικό κόσμο.
Χαρακτηριστικό είναι ότι οι μεγάλες αυτοκινητοβιομηχανίες της χώρας έχουν μειώσει την παραγωγή τους, καθώς προβλέπεται ότι μειωμένη θα είναι η ζήτηση, όχι μόνο στην Ευρώπη, αλλά κυρίως στην Αμερική, η οποία είναι η χώρα όπου και κατευθύνεται ο μεγαλύτερος όγκος των εξαγωγών.
Το κλίμα φόβου και σκεπτικισμού που υπάρχει μειώνει το ενδιαφέρον των καταναλωτών, με αποτέλεσμα μεγάλο πρόβλημα να αντιμετωπίζει και ο εμπορικός κλάδος, καθώς για την ώρα οι Γερμανοί εμφανίζονται πάρα πολύ συγκρατημένοι στα έξοδά τους και προτιμούν να αποταμιεύουν.
Σύμφωνα με οικονομολόγους, ο τραπεζικός κλάδος στη Γερμανία είναι περισσότερο ασφαλής από ό,τι σε άλλες χώρες, αλλά κανείς δεν γνωρίζει πού μπορεί να οδηγήσει το διεθνές κλίμα πανικού που επικρατεί στις αγορές. Η γερμανική κυβέρνηση βλέπει ως πολύ σοβαρό το ενδεχόμενο βραχυχρόνιας κρατικοποίησης ιδιωτικών τραπεζών, με σκοπό όταν η κρίση αυτή ξεπεραστεί, να τις ιδιωτικοποιήσει εκ νέου και να βγει κερδισμένη.
Κυβερνητικοί παράγοντες τονίζουν συνεχώς ότι σε καμιά περίπτωση η κυβέρνηση δεν προτίθεται να μετατραπεί σε επιχειρηματία, αλλά σημειώνουν ότι χρειάζονται οπωσδήποτε νέοι κανόνες ελέγχου του τραπεζικού συστήματος, ώστε να αποφευχθούν στο μέλλον ανάλογες κρίσεις. Οι Γερμανοί καταναλωτές για την ώρα παραμένουν ψύχραιμοι και πιστεύουν σε ποσοστό 53% -σύμφωνα με δημοσκοπήσεις- ότι οι αποταμιεύσεις τους στις τράπεζες και κυρίως τα ταμιευτήρια είναι ασφαλείς.
Παράγοντες του Χρηματιστηρίου της Φρανκφούρτης, το οποίο την Παρασκευή σημείωσε πολύ μεγάλες απώλειες, εκτιμούν ότι η κρίση είναι σε μεγάλο βαθμό ψυχολογική και ότι η οικονομία είναι σε πολύ καλύτερη θέση από ό,τι δείχνουν οι δείκτες των χρηματιστηρίων.
Χαρακτηριστικό είναι ότι οι μεγάλες αυτοκινητοβιομηχανίες της χώρας έχουν μειώσει την παραγωγή τους, καθώς προβλέπεται ότι μειωμένη θα είναι η ζήτηση, όχι μόνο στην Ευρώπη, αλλά κυρίως στην Αμερική, η οποία είναι η χώρα όπου και κατευθύνεται ο μεγαλύτερος όγκος των εξαγωγών.
Το κλίμα φόβου και σκεπτικισμού που υπάρχει μειώνει το ενδιαφέρον των καταναλωτών, με αποτέλεσμα μεγάλο πρόβλημα να αντιμετωπίζει και ο εμπορικός κλάδος, καθώς για την ώρα οι Γερμανοί εμφανίζονται πάρα πολύ συγκρατημένοι στα έξοδά τους και προτιμούν να αποταμιεύουν.
Σύμφωνα με οικονομολόγους, ο τραπεζικός κλάδος στη Γερμανία είναι περισσότερο ασφαλής από ό,τι σε άλλες χώρες, αλλά κανείς δεν γνωρίζει πού μπορεί να οδηγήσει το διεθνές κλίμα πανικού που επικρατεί στις αγορές. Η γερμανική κυβέρνηση βλέπει ως πολύ σοβαρό το ενδεχόμενο βραχυχρόνιας κρατικοποίησης ιδιωτικών τραπεζών, με σκοπό όταν η κρίση αυτή ξεπεραστεί, να τις ιδιωτικοποιήσει εκ νέου και να βγει κερδισμένη.
Κυβερνητικοί παράγοντες τονίζουν συνεχώς ότι σε καμιά περίπτωση η κυβέρνηση δεν προτίθεται να μετατραπεί σε επιχειρηματία, αλλά σημειώνουν ότι χρειάζονται οπωσδήποτε νέοι κανόνες ελέγχου του τραπεζικού συστήματος, ώστε να αποφευχθούν στο μέλλον ανάλογες κρίσεις. Οι Γερμανοί καταναλωτές για την ώρα παραμένουν ψύχραιμοι και πιστεύουν σε ποσοστό 53% -σύμφωνα με δημοσκοπήσεις- ότι οι αποταμιεύσεις τους στις τράπεζες και κυρίως τα ταμιευτήρια είναι ασφαλείς.
Παράγοντες του Χρηματιστηρίου της Φρανκφούρτης, το οποίο την Παρασκευή σημείωσε πολύ μεγάλες απώλειες, εκτιμούν ότι η κρίση είναι σε μεγάλο βαθμό ψυχολογική και ότι η οικονομία είναι σε πολύ καλύτερη θέση από ό,τι δείχνουν οι δείκτες των χρηματιστηρίων.
...και τουρκικό ραχάτι
ΑΓΚΥΡΑ
Του ΑΡΗ ΑΜΠΑΤΖΗ
Η έλλειψη κλίματος εμπιστοσύνης σε συνδυασμό με τη μη σοβαρή στάση που χρεώνεται στην κυβέρνηση Ερντογάν, είναι το βασικό σημείο αναφοράς στις συνέπειες της διεθνούς οικονομικής κρίσης στην Τουρκία.
Ο επιχειρηματικός κόσμος υπογραμμίζει, όπως έκανε πριν από μερικές μέρες η Ενωση των Τούρκων Βιομηχάνων, την κρίση εμπιστοσύνης και δηλώνει: «Ανησυχούμε πολύ». Κι αυτό, αντιδρώντας στη στάση ιδιαίτερα του Τούρκου πρωθυπουργού Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, ο οποίος καθησυχάζει, με ύφος πλήρους απάθειας: «Δεν υπάρχει τίποτα σαν κι αυτά που περιγράφουν που θα έπρεπε να μας φοβίζει».
Η κρίση τώρα μόλις άρχισε να έχει συνέπειες στην Τουρκία και τα μέχρι στιγμής δεδομένα, χωρίς να έχουμε δει ακόμη τις πραγματικές διαστάσεις της διεθνούς κρίσης, δείχνουν ότι η κυβέρνηση πρέπει να καθησυχάσει τις αγορές. Αυτό είναι κοινός τόπος στο σύνολο των οικονομικών αναλυτών στην Τουρκία.
Επιπροσθέτως, επισημαίνονται οι επιμέρους συνέπειες στην τουρκική οικονομία. Για παράδειγμα τα προβλήματα που περιμένουν τον ιδιωτικό τομέα, ο οποίος σε μεγάλο βαθμό εξαρτάται από ξένες πηγές. Στο βαθμό που μειωθούν ή, το χειρότερο, θα σταματήσει η εισροή ξένων πηγών, θα υπάρξει τεράστιο πρόβλημα.
Ως προς το τραπεζικό, η κρίση του 2001 στην Τουρκία είχε πράγματι δώσει τη δυνατότητα να τεθεί από τότε μια πιο γερή βάση στο γενικότερο τραπεζικό σύστημα. Αυτό όμως, υπογραμμίζουν οι Τούρκοι οικονομικοί αναλυτές, σε καμία περίπτωση δεν δικαιολογεί την απάθεια της κυβέρνησης. Κι αυτό μάλιστα, στο βαθμό που ο διοικητής της τουρκικής Κεντρικής Τράπεζας είχε δηλώσει πριν από μία εβδομάδα ότι «πρέπει να είμαστε έτοιμοι για εκπλήξεις», επικρίνοντας κατά κάποιο τρόπο δηλώσεις της μορφής «η κρίση δεν πρόκειται να μας χτυπήσει», που έκαναν κυβερνητικά στελέχη.
Με άλλα λόγια, η απάθεια που οφείλεται στην προσπάθεια της κυβέρνησης να δείξει, μάλλον στον μέσο ψηφοφόρο και όχι στην αγορά, το μήνυμα, «εδώ δεν τρέχει τίποτα», δεν αποκλείεται να αποδειχθεί μπούμερανγκ, με σημαντικές πολιτικές συνέπειες στην Τουρκία.
Η κρίση τώρα μόλις άρχισε να έχει συνέπειες στην Τουρκία και τα μέχρι στιγμής δεδομένα, χωρίς να έχουμε δει ακόμη τις πραγματικές διαστάσεις της διεθνούς κρίσης, δείχνουν ότι η κυβέρνηση πρέπει να καθησυχάσει τις αγορές. Αυτό είναι κοινός τόπος στο σύνολο των οικονομικών αναλυτών στην Τουρκία.
Επιπροσθέτως, επισημαίνονται οι επιμέρους συνέπειες στην τουρκική οικονομία. Για παράδειγμα τα προβλήματα που περιμένουν τον ιδιωτικό τομέα, ο οποίος σε μεγάλο βαθμό εξαρτάται από ξένες πηγές. Στο βαθμό που μειωθούν ή, το χειρότερο, θα σταματήσει η εισροή ξένων πηγών, θα υπάρξει τεράστιο πρόβλημα.
Ως προς το τραπεζικό, η κρίση του 2001 στην Τουρκία είχε πράγματι δώσει τη δυνατότητα να τεθεί από τότε μια πιο γερή βάση στο γενικότερο τραπεζικό σύστημα. Αυτό όμως, υπογραμμίζουν οι Τούρκοι οικονομικοί αναλυτές, σε καμία περίπτωση δεν δικαιολογεί την απάθεια της κυβέρνησης. Κι αυτό μάλιστα, στο βαθμό που ο διοικητής της τουρκικής Κεντρικής Τράπεζας είχε δηλώσει πριν από μία εβδομάδα ότι «πρέπει να είμαστε έτοιμοι για εκπλήξεις», επικρίνοντας κατά κάποιο τρόπο δηλώσεις της μορφής «η κρίση δεν πρόκειται να μας χτυπήσει», που έκαναν κυβερνητικά στελέχη.
Με άλλα λόγια, η απάθεια που οφείλεται στην προσπάθεια της κυβέρνησης να δείξει, μάλλον στον μέσο ψηφοφόρο και όχι στην αγορά, το μήνυμα, «εδώ δεν τρέχει τίποτα», δεν αποκλείεται να αποδειχθεί μπούμερανγκ, με σημαντικές πολιτικές συνέπειες στην Τουρκία.
ΤΖΟΖΕΦ ΣΤΙΓΚΛΙΤΣ
Το πλοίο κυβερνάται από έναν αλκοολικό καπετάνιο...
Υπέρ μιας συνολικής αναθεώρησης του ρυθμιστικού συστήματος των τραπεζών τάσσεται ο βραβευμένος με το Νόμπελ Οικονομίας 2001 Τζόζεφ Στίγκλιτς, βλέποντας στο σχέδιο Πόλσον μια σπασμωδική κίνηση και προβλέποντας μια μακράς διαρκείας κρίση εμπιστοσύνης των επενδυτών.
Μιλώντας στη γαλλική «Le Monde», ο Αμερικανός οικονομολόγος εκτιμά ότι τα μέχρι τώρα προτεινόμενα μέτρα δεν λύνουν παρά ένα μόνο μέρος του προβλήματος: ιδίως το σχέδιο Πόλσον, που συνίσταται στην εξαγορά των λεγόμενων τοξικών χρεών των αμερικανικών τραπεζών. Εξαγοράζοντας ωστόσο τίτλους που δεν αξίζουν σχεδόν τίποτα, το κράτος θα μετατρέψει τις προσδοκώμενες απώλειες σε πραγματικές απώλειες. Από την άποψη αυτή, το βρετανικό σχέδιο, που προβλέπει διοχέτευση κεφαλαίων στις τράπεζες, αποτελεί καλύτερη επιλογή. Η ρίζα ωστόσο του προβλήματος, επισημαίνει ο Στίγκλιτς, βρίσκεται στην κατάρρευση της αγοράς ακινήτων. Στις ΗΠΑ αναμένονται ακόμη 2 εκατ. κατασχέσεις ακινήτων γιατί οι ιδιοκτήτες δεν είναι σε θέση να αποπληρώσουν τα στεγαστικά τους δάνεια. Οσο η τάση αυτή συνεχίζεται, τα χρέη θα συνεχίζουν να προκαλούν τεράστες «τρύπες» στους τραπεζικούς ισολογισμούς: «Ο Χένρι Πόλσον (υπουργός Οικονομικών των ΗΠΑ) νομίζει ότι η υποχώρηση της αγοράς των ακινήτων θα σταματήσει, αλλά κανένας σοβαρός οικονομολόγος δεν το πιστεύει. Το σχέδιό του είναι σαν μια μετάγγιση αίματος σε έναν ασθενή που έχει εσωτερική αιμορραγία».
Οσον αφορά την Ευρώπη, ο Στίγκλιτς πιστεύει ότι χρειάζεται μία κοινή λύση για όλες τις ευρωπαϊκές χώρες. Η Ε.Ε. έχει δημιουργήσει ένα ενιαίο χρηματοοικονομικό σύστημα και καμία χώρα δεν μπορεί να συμπεριφέρεται σαν να μην την αφορά η κρίση. Καλούμενος, τέλος, να σχολιάσει τη γενική δυσπιστία που μαστίζει τις τράπεζες, ο έγκριτος οικονομολόγος εκτιμά ότι δεν θα ξεπεραστεί εύκολα: «Πρέπει να αναθωρήσουμε ολόκληρο το σύστημα ρύθμισης των τραπεζών. Οπως λέει ο Μπεν Μπερνάνκι (πρόεδρος της Αμερικανικής Ομοσπονδιακής Τράπεζας) υπάρχει μια τρύπα στο πλοίο και είναι επείγον να την επιδιορθώσουμε. Πρέπει όμως ν' αλλάξουμε και καπετάνιο. Το πλοίο αυτό κυβερνάται από έναν αλκοολικό που εξακολουθεί να μας οδηγεί κατευθείαν πάνω στα βράχια».
Οσον αφορά την Ευρώπη, ο Στίγκλιτς πιστεύει ότι χρειάζεται μία κοινή λύση για όλες τις ευρωπαϊκές χώρες. Η Ε.Ε. έχει δημιουργήσει ένα ενιαίο χρηματοοικονομικό σύστημα και καμία χώρα δεν μπορεί να συμπεριφέρεται σαν να μην την αφορά η κρίση. Καλούμενος, τέλος, να σχολιάσει τη γενική δυσπιστία που μαστίζει τις τράπεζες, ο έγκριτος οικονομολόγος εκτιμά ότι δεν θα ξεπεραστεί εύκολα: «Πρέπει να αναθωρήσουμε ολόκληρο το σύστημα ρύθμισης των τραπεζών. Οπως λέει ο Μπεν Μπερνάνκι (πρόεδρος της Αμερικανικής Ομοσπονδιακής Τράπεζας) υπάρχει μια τρύπα στο πλοίο και είναι επείγον να την επιδιορθώσουμε. Πρέπει όμως ν' αλλάξουμε και καπετάνιο. Το πλοίο αυτό κυβερνάται από έναν αλκοολικό που εξακολουθεί να μας οδηγεί κατευθείαν πάνω στα βράχια».
ΛΗΔΑ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ (Πηγή: Le Monde)
ΣΕΡΤΖΙΟ ΡΟΜΑΝΟ
Αποτέλεσμα εσκεμμένης στρατηγικής
Αποτέλεσμα εσκεμμένης στρατηγικής
Οταν βγούμε από το τούνελ της πιστωτικής κρίσης και την ύφεση, θα ανακαλύψουμε ότι πολύ χρήμα θα έχει αλλάξει χέρια και ότι οι κανόνες της αγοράς θα έχουν σημαντικά τροποποιηθεί. Θα ζούμε, λοιπόν, σε έναν κόσμο οικονομικά και χρηματοπιστωτικά διαφορετικό από εκείνον στον οποίο ζούσαμε και εργαζόμασταν πριν από την κατάρρευση των χρηματιστηρίων και των τραπεζών.
Αλλά οι συνέπειες δεν θα είναι μόνο οικονομικές και χρηματοπιστωτικές. (...) Η διαδικασία θα είναι αναπόφευκτα και πολιτική και θα αφορά σε πρώτο πλάνο τις Ηνωμένες Πολιτείες και σε δεύτερο την Ευρώπη. (...)
Στην πραγματικότητα, δεν πέσαμε θύματα ενός «ανθρώπινου λάθους», όπως λέμε για τις ευθύνες κάποιου πιλότου. Αυτό που συμβαίνει τις τελευταίες εβδομάδες είναι το αποτέλεσμα μιας εσκεμμένης οικονομικής στρατηγικής. (...)
Ως προεδρεύων της Ε.Ε., ο Σαρκοζί έκανε καλή δουλειά στη Μόσχα, την Τιφλίδα και τις Βρυξέλλες. Αλλά το σύνολο των προσπαθειών του είναι μάλλον μέτριο. (...)
Αυτό το θέαμα της ευρωπαϊκής αδυναμίας είναι χειρότερο από την ίδια τη χρηματοπιστωτική κρίση. Είναι η επίδειξη της ανικανότητας να αξιοποιήσουμε μια εξαιρετική ιστορική ευκαρία. Η κατάρρευση του οικονομικού μη-παρεμβατισμού των Ηνωμένων Πολιτειών προσφέρει στην Ε.Ε. την ευκαιρία να κάνει άλλα, αποφασιστικά βήματα για την ίδια της την ενότητα, δημιουργώντας, για παράδειγμα, πλάι στην κεντρική τράπεζα της Φρανκφούρτης ένα ευρωπαϊκό ρυθμιστικό σύστημα των χρηματοπιστωτικών αγορών. (...)
Με τα λάθη της η Αμερική δημιούργησε ένα κενό, που πολλές άλλες χώρες, μέσα στους επόμενους μήνες, θα βιαστούν να γεμίσουν. Επειτα από περισσότερα από πενήντα χρόνια ενωτικών προσπαθειών και διαδικασιών, φθάσαμε μπροστά σε ένα σταυροδρόμι. Μπορούμε να διαλέξουμε, να μείνουμε αμέτοχοι ή να συμβάλουμε με τις δικές μας πολιτικές προτάσεις στον σχεδιασμό μιας καλύτερης κατάστασης από αυτή στην οποία ζήσαμε, ενάντια σε κάθε ελπίδα, μετά το τέλος του Ψυχρού Πολέμου.
Στην πραγματικότητα, δεν πέσαμε θύματα ενός «ανθρώπινου λάθους», όπως λέμε για τις ευθύνες κάποιου πιλότου. Αυτό που συμβαίνει τις τελευταίες εβδομάδες είναι το αποτέλεσμα μιας εσκεμμένης οικονομικής στρατηγικής. (...)
Ως προεδρεύων της Ε.Ε., ο Σαρκοζί έκανε καλή δουλειά στη Μόσχα, την Τιφλίδα και τις Βρυξέλλες. Αλλά το σύνολο των προσπαθειών του είναι μάλλον μέτριο. (...)
Αυτό το θέαμα της ευρωπαϊκής αδυναμίας είναι χειρότερο από την ίδια τη χρηματοπιστωτική κρίση. Είναι η επίδειξη της ανικανότητας να αξιοποιήσουμε μια εξαιρετική ιστορική ευκαρία. Η κατάρρευση του οικονομικού μη-παρεμβατισμού των Ηνωμένων Πολιτειών προσφέρει στην Ε.Ε. την ευκαιρία να κάνει άλλα, αποφασιστικά βήματα για την ίδια της την ενότητα, δημιουργώντας, για παράδειγμα, πλάι στην κεντρική τράπεζα της Φρανκφούρτης ένα ευρωπαϊκό ρυθμιστικό σύστημα των χρηματοπιστωτικών αγορών. (...)
Με τα λάθη της η Αμερική δημιούργησε ένα κενό, που πολλές άλλες χώρες, μέσα στους επόμενους μήνες, θα βιαστούν να γεμίσουν. Επειτα από περισσότερα από πενήντα χρόνια ενωτικών προσπαθειών και διαδικασιών, φθάσαμε μπροστά σε ένα σταυροδρόμι. Μπορούμε να διαλέξουμε, να μείνουμε αμέτοχοι ή να συμβάλουμε με τις δικές μας πολιτικές προτάσεις στον σχεδιασμό μιας καλύτερης κατάστασης από αυτή στην οποία ζήσαμε, ενάντια σε κάθε ελπίδα, μετά το τέλος του Ψυχρού Πολέμου.
Το πράσινο κραχ...
Της ΙΩΑΝΝΑΣ ΝΙΑΩΤΗ
Η καταστροφή των δασών σε παγκόσμιο επίπεδο προκαλεί μεγαλύτερη ζημιά στη διεθνή οικονομία απ' ό,τι η σημερινή κρίση στις χρηματαγορές, εκτιμούν έγκριτοι οικονομολόγοι, ενώ ταυτόχρονα μιλούν και για «κραχ στο πράσινο».
Ενώ η Γουόλ Στριτ έχει χάσει μέχρι σήμερα 1 με 1,5 τρισεκατομμύρια δολάρια, σύμφωνα με διάφορες εκτιμήσεις, η πραγματικότητα είναι ότι με τους σημερινούς ρυθμούς χάνουμε φυσικά κεφάλαια αξίας τουλάχιστον 2 με 5 τρισ. δολαρίων κάθε χρόνο. Αυτό είναι το πόρισμα έκθεσης που εκπόνησαν ειδικοί για λογαριασμό της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
Οι ερευνητές υπολόγισαν την αξία των υπηρεσιών που προσφέρουν στον άνθρωπο τα δάση, από την παραγωγή τροφής και την κατακράτηση πόσιμου νερού μέχρι την απορρόφηση διοξειδίου του άνθρακα από την ατμόσφαιρα.
Με τίτλο «Οικονομία των Οικοσυστημάτων και της Βιοποικιλότητας», η έκθεση παρουσιάστηκε στο συνέδριο της Διεθνούς Ενωσης Προστασίας της Φύσης (IUCN), που ξεκίνησε την Παρασκευή στη Βαρκελώνη. Από τις οικονομικές ζημίες στις οποίες αναφέρεται, η μεγαλύτερη αντιστοιχεί στη μείωση της απορρόφησης αερίων του θερμοκηπίου από τα δάση.
«Οι επιπτώσεις της αποψίλωσης θα είναι εντονότερες στις φτωχές κοινότητες που εξαρτώνται από τα δάση ως πηγές τροφίμων», δήλωσε ο επικεφαλής της μελέτης, οικονομολόγος της Deutsche Bank, Πάβαν Σούκντεβ.
Εν τω μεταξύ, η αναταραχή που επικρατεί στις χρηματοοικονομικές αγορές παγκοσμίως καθιστά δυσχερέστερη την επίτευξη σημαντικών συμφωνιών στους επόμενους μήνες μεταξύ διεθνών εταίρων για τις κλιματικές αλλαγές. Οπως προειδοποιούν αναλυτές και εκπρόσωποι περιβαλλοντικών οργανώσεων, οι πολιτικές προτεραιότητες πολλών χωρών έχουν αρχίσει τώρα να μετατοπίζονται λόγω της χρηματοοικονομικής κρίσης. Η κατάρρευση μιας τράπεζας είναι πιο ορατή και απτή, και η πίεση από τα μέσα ενημέρωσης για ανάληψη δράσης είναι πολύ μεγαλύτερη από ό,τι για μια διαδικασία που δεν είναι τόσο ορατή, σχολιάζουν Αμερικανοί ειδικοί, που εκτιμούν ότι ειδικά στις ΗΠΑ απομακρύνονται οι προοπτικές για νομοθεσία περιορισμού των αεριών του θερμοκηπίου.
Οι ερευνητές υπολόγισαν την αξία των υπηρεσιών που προσφέρουν στον άνθρωπο τα δάση, από την παραγωγή τροφής και την κατακράτηση πόσιμου νερού μέχρι την απορρόφηση διοξειδίου του άνθρακα από την ατμόσφαιρα.
Με τίτλο «Οικονομία των Οικοσυστημάτων και της Βιοποικιλότητας», η έκθεση παρουσιάστηκε στο συνέδριο της Διεθνούς Ενωσης Προστασίας της Φύσης (IUCN), που ξεκίνησε την Παρασκευή στη Βαρκελώνη. Από τις οικονομικές ζημίες στις οποίες αναφέρεται, η μεγαλύτερη αντιστοιχεί στη μείωση της απορρόφησης αερίων του θερμοκηπίου από τα δάση.
«Οι επιπτώσεις της αποψίλωσης θα είναι εντονότερες στις φτωχές κοινότητες που εξαρτώνται από τα δάση ως πηγές τροφίμων», δήλωσε ο επικεφαλής της μελέτης, οικονομολόγος της Deutsche Bank, Πάβαν Σούκντεβ.
Εν τω μεταξύ, η αναταραχή που επικρατεί στις χρηματοοικονομικές αγορές παγκοσμίως καθιστά δυσχερέστερη την επίτευξη σημαντικών συμφωνιών στους επόμενους μήνες μεταξύ διεθνών εταίρων για τις κλιματικές αλλαγές. Οπως προειδοποιούν αναλυτές και εκπρόσωποι περιβαλλοντικών οργανώσεων, οι πολιτικές προτεραιότητες πολλών χωρών έχουν αρχίσει τώρα να μετατοπίζονται λόγω της χρηματοοικονομικής κρίσης. Η κατάρρευση μιας τράπεζας είναι πιο ορατή και απτή, και η πίεση από τα μέσα ενημέρωσης για ανάληψη δράσης είναι πολύ μεγαλύτερη από ό,τι για μια διαδικασία που δεν είναι τόσο ορατή, σχολιάζουν Αμερικανοί ειδικοί, που εκτιμούν ότι ειδικά στις ΗΠΑ απομακρύνονται οι προοπτικές για νομοθεσία περιορισμού των αεριών του θερμοκηπίου.
(Πηγές: Ασ. Πρες, BBC)
ΠΛΗΡΗΣ ΑΝΑΔΙΠΛΩΣΗ: ΑΝΟΙΚΤΟ ΑΦΗΝΕΙ ΤΟ ΕΝΔΕΧΟΜΕΝΟ Ο ΑΛΟΓΟΣΚΟΥΦΗΣ * ΠΑΡΑΜΕΝΕΙ ΩΣ ΕΧΕΙ Η ΦΟΡΟΛΟΓΙΚΗ - ΕΙΣΠΡΑΚΤΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ
Επιβίωση τραπεζών με κρατικοποιήσεις
ΟΥΑΣΙΓΚΤΟΝ
Των Κ. ΤΣΟΥΠΑΡΟΠΟΥΛΟΥ - ΣΠ. ΣΤΑΜΟΥ
«Είναι πολύ πιθανόν». Την απάντηση αυτή έδωσε ανώτατος κρατικός αξιωματούχος σε ερώτηση αν η κυβέρνηση θα αγοράσει μετοχές τραπεζών για την κεφαλαιακή στήριξη και την ενίσχυση της ρευστότητάς τους.
«Πολύ προσεκτικός» δηλώνει πως θα είναι τώρα ο Γ. Αλογοσκούφης για τα μπόνους των golden boys του ελληνικού τραπεζικού συστήματος. Δίπλα του ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος, Γ. Προβόπουλος |
Λίγο πριν, σε συνέντευξη Τύπου στην Ουάσιγκτον, όπου μετέχει στις εργασίες του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, ο υπουργός Οικονομίας Γ. Αλογοσκούφης είχε αφήσει ανοιχτό το ενδεχόμενο αγοράς τραπεζικών μετοχών από το κράτος (άρα μερικής κρατικοποίησης του τραπεζικού συστήματος) και είχε μιλήσει με θερμά λόγια για τις κινήσεις εθνικοποίησης τραπεζών στη Βρετανία και για ανάλογα σχέδια της Γερμανίας, της Ολλανδίας και της Ισπανίας.
Ο υπουργός ενέταξε τις κινήσεις για την προστασία των καταθετών, την κεφαλαιακή ενίσχυση των τραπεζών και την τόνωση της ρευστότητάς τους, στο ευρωπαϊκό σχέδιο που έχει συμφωνήσει το ECOFIN. Αυτό που συμφωνήσαμε στο ECOFIN, είπε, είναι αυτό που έκανε μετά η Βρετανία. Το σχέδιο Μπράουν, πρόσθεσε, να μετέχει το κράτος απευθείας στο κεφάλαιο τραπεζικών ιδρυμάτων, «αποτελεί μία πολύ πετυχημένη εφαρμογή». Φαίνεται ότι στο ECOFIN έχουν ληφθεί κατ' αρχήν αποφάσεις για μια σειρά μέτρων, προς αποτροπή των επιπτώσεων της κρίσης στην πραγματική οικονομία, που θα εφαρμόζονται σε εθνικό επίπεδο ανάλογα με την ένταση της κρίσης του χρηματοπιστωτικού συστήματος.
Ο υπουργός ενέταξε τις κινήσεις για την προστασία των καταθετών, την κεφαλαιακή ενίσχυση των τραπεζών και την τόνωση της ρευστότητάς τους, στο ευρωπαϊκό σχέδιο που έχει συμφωνήσει το ECOFIN. Αυτό που συμφωνήσαμε στο ECOFIN, είπε, είναι αυτό που έκανε μετά η Βρετανία. Το σχέδιο Μπράουν, πρόσθεσε, να μετέχει το κράτος απευθείας στο κεφάλαιο τραπεζικών ιδρυμάτων, «αποτελεί μία πολύ πετυχημένη εφαρμογή». Φαίνεται ότι στο ECOFIN έχουν ληφθεί κατ' αρχήν αποφάσεις για μια σειρά μέτρων, προς αποτροπή των επιπτώσεων της κρίσης στην πραγματική οικονομία, που θα εφαρμόζονται σε εθνικό επίπεδο ανάλογα με την ένταση της κρίσης του χρηματοπιστωτικού συστήματος.
Επιτρέπονται οι κρατικές ενισχύσεις
Μέχρι στιγμής έχουν δει το φως της δημοσιότητας ή και έχουν εφαρμοστεί οι εθνικοποιήσεις, η αγορά μετοχών, η μείωση των επιτοκίων της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας κατά μισή μονάδα και η αύξηση της εγγύησης των καταθέσεων. Ο κ. Αλογοσκούφης δήλωσε ότι αν χρειαστεί στο μέλλον θα εφαρμοστούν όλα τα μέτρα που προβλέπει το ευρωπαϊκό οπλοστάσιο και ότι οι λύσεις θα επιλεγούν «χωρίς δογματισμούς».
Η τελευταία αυτή φράση έγινε αντικείμενο δημοσιογραφικού σχολιασμού, καθώς συνδέθηκε με κατάργηση στην πράξη της κοινοτικής αρχής για απαγόρευση των κρατικών ενισχύσεων στις επιχειρήσεις που υπάρχει στο όνομα του ανταγωνισμού. Εν ονόματι όμως της εξόδου από την κρίση οι κρατικές ενισχύσεις επιτρέπονται, μόνο που θα εξετάζονται πολύ γρήγορα από την Κοινότητα, όταν υπάρχουν σχετικές καταγγελίες. Πολύ γλαφυρά ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος Γ. Προβόπουλος -που μαζί με τον κ. Αλογοσκούφη και τον υφυπουργό Γιάννη Παπαθανασίου έδωσαν τη συνέντευξη το Σάββατο το απόγευμα-περιέγραψε το στίγμα της μεγάλης ανατροπής στην πολιτική των αποκρατικοποιήσεων-μεταρρυθμίσεων, λέγοντας «δεν μπορώ να σκεφθώ ότι κάποιος θα προσφύγει στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο κατά των αποφάσεων για την ενίσχυση τραπεζών, όταν όλοι θα αντλήσουμε οφέλη από τη σωτηρία του συστήματος».
Πέραν των μέτρων για ενίσχυση του τραπεζικού συστήματος, η κυβέρνηση εμφανίζεται να έχει στη φαρέτρα της και μέτρα ενίσχυσης των ασθενέστερων στρωμάτων του πληθυσμού. Ασφαλώς, είπε ο κ. Αλογοσκούφης, είναι επιδίωξή μας η ενίσχυση των αδυνάτων, στο πλαίσιο των δημοσιονομικών δυνατοτήτων.
Είναι έτσι πιθανόν το πλαίσιο αυτό να διευρυνθεί στο όνομα της διεθνούς κρίσης και να χρησιμοποιηθεί για προεκλογικούς σκοπούς.
Μικρότεροι οι κραδασμοί
Παρά τις ρήσεις για δημοσιονομική υπέρβαση των δημοσιονομικών περιθωρίων, η κυβέρνηση δεν εννοεί με τίποτα να αλλάξει προς το ευνοϊκότερο για τους φορολογούμενους τη φορολογική της πολιτική. Απαντώντας σε ερώτηση αν ο προϋπολογισμός του 2009 ανταποκρίνεται στη νέα πραγματικότητα που διαμορφώνουν η διεθνής κρίση και οι ανάγκες γα την αντιμετώπισή της, ο υπουργός Οικονομίας σημείωσε ότι δεν έχουμε κανένα λόγο να αλλάξουμε αυτή τη στιγμή τις παραμέτρους του προϋπολογισμού. Τόνισε όμως ότι αυτά που είναι δεδομένα και δεν μπορεί να αλλάξουν είναι η φορολογική πολιτική και η πολιτική της μείωσης των ελλειμμάτων.
Ο υπουργός παραδέχτηκε ότι οι πολίτες φοβούνται δικαιολογημένα για τις επιπτώσεις της κρίσης στην πραγματική οικονομία, τόνισε όμως ότι στην Ελλάδα οι κραδασμοί είναι σε πολύ μικρότερη έκταση από ό,τι στο εξωτερικό. Προτεραιότητά μας στην Ευρώπη, είπε, είναι να αποκαταστήσουμε την εμπιστοσύνη, να προστατεύσουμε τις καταθέσεις. Μετέχοντας στην παγκόσμια κατακραυγή κατά των «γκόλντεν μπόις», των στελεχών του χρηματοπιστωτικού συστήματος με τα υψηλά μπόνους, ο κ. Αλογοσκούφης είπε ότι θα είμαστε πολύ προσεκτικοί ώστε να μη χρησιμοποιηθούν τα χρήματα των φορολογουμένων πολιτών για να σωθούν τα «χρυσά παιδιά». Πιθανόν είπε να υπάρξει και κέρδος από τη μεταπώληση αργότερα μετοχών που σήμερα αγοράζει το κράτος.
Ο κ. Αλογοσκούφης απέφυγε να υποδαυλίσει το σενάριο για συνεργασία Ν.Δ. με ΠΑΣΟΚ προκειμένου μεταξύ άλλων να αντιμετωπιστούν και οι επιπτώσεις της διεθνούς χρηματοπιστωτικής κρίσης. Την πιθανότητα συνεργασίας των δύο κομμάτων είχε «υποδείξει» ο ίδιος ο κ. Αλογοσκούφης. Προχθές, απαντώντας σε σχετική ερώτηση, ανέφερε ότι η χώρα έχει κυβέρνηση που λειτουργεί με αποφασιστικότητα και ότι δεν τίθεται θέμα εκλογών αυτή τη στιγμή. Πρόσθεσε πάντως ότι είναι θετικό σε κεντρικές επιλογές να υπάρχει συναίνεση και ανέφερε ως παράδειγμα τη θετική στάση της αντιπολίτευσης στο θέμα της αύξησης του ορίου εγγύησης των καταθέσεων.
* Με το έδαφος χαμένο κάτω από τα πόδια τους συνέρχονται οι ποικιλώνυμες επιτροπές του ΔΝΤ, πασχίζοντας να βρουν κάποιο «άνοιγμα» στα αδιέξοδα της κρίσης. Βλέποντας να καταρρέουν όλες οι μέχρι τώρα παραδοχές και αρχές τους, εμπειρογνώμονες κα πολιτικά στελέχη δίνουν προτεραιότητα στην αποκατάσταση της λειτουργίας του χρηματοπιστωτικού συστήματος. Βασική κατεύθυνση φαίνεται να είναι η ενίσχυση του ρόλου της χρηματοπιστωτικής πολιτικής και δευτερευόντως της δημοσιονομικής πολιτικής. Ο κ. Αλογοσκούφης αμέσως μετά την ομιλία του στη Γενική Συνέλευση του ΔΝΤ σήμερα, θα αναχωρήσει για τις Βρυξέλλες προκειμένου να συμμετάσχει στη σύνοδο του ECOFIN. *
LLOYDS
Πακτωλός δισεκατομμυρίων ευρώ υπό το... κράτος του φόβου
Την ίδια στιγμή που αναζητούνται διεθνείς λύσεις για την κρίση, η μία μετά την άλλη οι χώρες σπεύδουν να προστατεύσουν τα του τραπεζικού τους οίκου.
Στη Βρετανία, η κυβέρνηση ετοιμάζεται να ανακοινώσει σήμερα τη χορήγηση 35 δισ. λιρών (44,22 δισ. ευρώ) για τη διάσωση 4 τραπεζών, αποκτώντας πελιοψηφικά πακέτα στις τράπεζες HBOS και Royal Bank of Scotland. Οι άλλες τράπεζες που περιμένουν την... ελεημοσύνη της κυβέρνησης για να συνεχίσουν να λειτουργούν είναι η Lloyds, η TSB και η Barclays.
Στη Γαλλία, η κυβέρνηση ετοιμάζεται -στη διάρκεια έκτακτου υπουργικού συμβουλίου- επίσης σήμερα, να προτείνει σχέδιο νόμου με το οποίο το κράτος θα εγγυάται την αναχρηματοδότηση των γαλλικών τραπεζών. Στη Γερμανία, η κυβέρνηση ετοιμάζεται να προχωρήσει στη δημιουργία ειδικού ταμείου ύψους 100 δισ. ευρώ, για να βοηθηθούν οι τράπεζες να τα βγάλουν πέρα με την τρέχουσα κρίση.
Παράλληλα, οι κυβερνήσεις της Αυστραλίας και της Νέας Ζηλανδίας ανακοίνωσαν χθες ότι εγγυώνται τις καταθέσεις όλων των χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων για τα επόμενα τρία χρόνια, με στόχο την ενίσχυση της εμπιστοσύνης στο τραπεζικό σύστημα.
Ακόμα και τα πάμπλουτα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα ανακοίνωσαν χθες ότι εγγυώνται όλες τις καταθέσεις στις εγχώριες τράπεζες και τον διατραπεζικό δανεισμό όλων των τραπεζών που λειτουργούν στη χώρα.
Η κυβέρνηση της Πορτογαλίας ανακοίνωσε ότι εγγυάται «τις χρηματοδοτικές πράξεις» των πορτογαλικών τραπεζών μέχρι το ποσό των 20 δισεκατομμυρίων ευρώ, ενώ και η κυβέρνηση της Νορβηγίας και η Κεντρική Τράπεζα ανακοίνωσε νέα μέτρα για την ενίσχυση της ρευστότητας των τραπεζών και τη δυνατότητα να χρηματοδοτούνται, συμπεριλαμβανομένων σχεδίων για νέα κρατικά ομόλογα, ύψους μέχρι 350 δισ. κορονών, τα οποία θα χρησιμοποιηθούν ως εγγύηση για την άντληση ρευστότητας από την Κεντρική Τράπεζα.
Στη Γαλλία, η κυβέρνηση ετοιμάζεται -στη διάρκεια έκτακτου υπουργικού συμβουλίου- επίσης σήμερα, να προτείνει σχέδιο νόμου με το οποίο το κράτος θα εγγυάται την αναχρηματοδότηση των γαλλικών τραπεζών. Στη Γερμανία, η κυβέρνηση ετοιμάζεται να προχωρήσει στη δημιουργία ειδικού ταμείου ύψους 100 δισ. ευρώ, για να βοηθηθούν οι τράπεζες να τα βγάλουν πέρα με την τρέχουσα κρίση.
Παράλληλα, οι κυβερνήσεις της Αυστραλίας και της Νέας Ζηλανδίας ανακοίνωσαν χθες ότι εγγυώνται τις καταθέσεις όλων των χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων για τα επόμενα τρία χρόνια, με στόχο την ενίσχυση της εμπιστοσύνης στο τραπεζικό σύστημα.
Ακόμα και τα πάμπλουτα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα ανακοίνωσαν χθες ότι εγγυώνται όλες τις καταθέσεις στις εγχώριες τράπεζες και τον διατραπεζικό δανεισμό όλων των τραπεζών που λειτουργούν στη χώρα.
Η κυβέρνηση της Πορτογαλίας ανακοίνωσε ότι εγγυάται «τις χρηματοδοτικές πράξεις» των πορτογαλικών τραπεζών μέχρι το ποσό των 20 δισεκατομμυρίων ευρώ, ενώ και η κυβέρνηση της Νορβηγίας και η Κεντρική Τράπεζα ανακοίνωσε νέα μέτρα για την ενίσχυση της ρευστότητας των τραπεζών και τη δυνατότητα να χρηματοδοτούνται, συμπεριλαμβανομένων σχεδίων για νέα κρατικά ομόλογα, ύψους μέχρι 350 δισ. κορονών, τα οποία θα χρησιμοποιηθούν ως εγγύηση για την άντληση ρευστότητας από την Κεντρική Τράπεζα.
Μ. ΛΙΤΣΗΣ
Αλλες 2 αμερικανικές τράπεζες φαλίρισαν
Δύο ακόμη αμερικανικές τράπεζες έβαλαν λουκέτο το Σαββατοκύριακο ανεβάζοντας τον συνολικό αριθμό των χρεοκοπημένων ιδρυμάτων του τομέα στις ΗΠΑ φέτος στα 15. Η Ομοσπονδιακή Εταιρεία Ασφάλισης Καταθέσεων (FDIC) ανακοίνωσε συγκεκριμένα ότι η Main Street Bank of Northville της Πολιτείας του Μίτσιγκαν και η Meridian Bank του Ιλινόις υποχρεώθηκαν από τις αρχές σε κλείσιμο. Η πρώτη είχε πάγια 98 εκατ. δολαρίων και συνολικές καταθέσεις 86 εκατ. δολαρίων -τις οποίες ανέλαβε η Monroe Bank & Trust of Monroe- ενώ η δεύτερη είχε αντίστοιχα πάγια 39,18 εκατ. δολαρίων και καταθέσεις 36,88 εκατ. δολαρίων - τις οποίες ανέλαβε η National Bank.
ΔΝΤ: 75 δολ. το βαρέλι και πτώση τιμών στα τρόφιμα
Στα 75 δολάρια το βαρέλι θα κατεβεί η μέση τιμή του πετρελαίου το 2009, προέβλεψε σε ομιλία του προς Ελληνες δημοσιογράφους ο εκ των στελεχών εμπειρογνωμόνων της Παγκόσμιας Τράπεζας Μάικλ Κλάιν. Η διάλεξη του διακεκριμένου οικονομολόγου δόθηκε στην Ουάσιγκτον, στο πλαίσιο της Συνόδου του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου με πρόκληση της Εθνικής Τράπεζας της Ελλάδος. Ο κ. Κλάιν προέβλεψε ακόμη -παρά το ζοφερό και γεμάτο πανικό κλίμα που επικρατεί στις χρηματαγορές και τα διεθνή οικονομικά φόρουμ- ότι «θα πέσουν κι άλλο οι τιμές των τροφίμων και των μετάλλων αλλά όχι στα επίπεδα πριν την εμφάνιση της κρίσης. Οσο για την οικονομική ανάπτυξη, αυτή θα μειωθεί στο 3% το 2009 από 5% φέτος. Το υψηλό επίπεδο του 3% θα συγκρατηθεί κυρίως από τη διατήρηση των υψηλών ρυθμών ανάπτυξης στις αναπτυσσόμενες οικονομίες (Κίνα, Ινδία κ.λπ.). Οσο για τις ευθύνες εκείνων που δεν πληροφόρησαν για τον ερχομό και την έξαρση της κρίσης, ο κ. Κλάιν απενοχοποίησε τους «δικούς» του. Το ΔΝΤ, είπε, μίλησε πριν μισό και πλέον χρόνο, για το πρόβλημα. Οι περισσότεροι, τότε, το κατηγόρησαν ότι «σκέφτεται πολύ αρνητικά». Μήπως, κατέληξε ο κ. Κλάιν, θα έπρεπε να μιλάμε πιο δυνατά;
Κ.ΤΣ.
Κάθοδος ευρώ στο 1,33
Η διεθνής χρηματοπιστωτική κρίση πλήττει και το ευρώ, που υποχώρησε την Παρασκευή κάτω από το 1,33 δολ. Συγκεκριμένα, υποχώρησε περισσότερο από 2%, έφτασε έως το 1,3282 δολ. και έκλεισε τελικά στο 1,3307 δολ. Πάνω από 100 υποχώρησε και η διεθνής τιμή του πετρελαίου, με το αμερικανικό αργό να υποχωρεί την Παρασκευή κατά 8,89 δολ. και να διαμορφώνεται στα 77,70 δολ. το βαρέλι. Η τιμή του μπρεντ υποχώρησε κατά 8,57 δολ. στα 74,09 το βαρέλι.
ΠΑΡΑ ΤΗ ΜΕΙΩΣΗ ΕΠΙΤΟΚΙΩΝ ΤΟ ΚΟΣΤΟΣ ΤΟΥ ΧΡΗΜΑΤΟΣ ΠΑΡΑΜΕΝΕΙ ΥΨΗΛΟ
Στους δανειολήπτες το... μάρμαρο της διατραπεζικής
ΟΥΑΣΙΓΚΤΟΝ
Του απεσταλμένου ΧΡ. ΖΙΩΤΗ
Νέες επιβαρύνσεις με τη συγκατάθεση της Τράπεζας της Ελλάδος αναμένουν τους δανειολήπτες τις επόμενες ημέρες, αν δεν εξομαλυνθεί η διεθνής οικονομική κατάσταση, η οποία έχει εκτινάξει στα ύψη τα επιτόκια στη διατραπεζική αγορά.
Ο λογαριασμός της κρίσης που θα πληρώσουν τελικώς οι πολίτες μεγαλώνει ακόμη περισσότερο. Ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος Γ. Προβόπουλος χαρακτήρισε αναπόφευκτη τη μετακύλιση του αυξημένου κόστους δανεισμού των τραπεζών και στους δανειολήπτες.
Η εβδομάδα που ξεκινάει από σήμερα θα είναι η πλέον καθοριστική για τις εξελίξεις στο μέτωπο των επιτοκίων, καθώς η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα εγκαινιάζει μια νέα μέθοδο χορήγησης «άφθονης» ρευστότητας προς τις τράπεζες σε καθημερινή βάση. Η επιτυχία ή αποτυχία των παρεμβάσεων αυτών θα προσδιορίσει σε μεγάλο βαθμό και την πορεία των επιτοκίων στο αμέσως προσεχές διάστημα, καθώς, όπως απεδείχθη, η συντονισμένη μείωση των επιτοκίων κατά 0,5% από τις έξι μεγαλύτερες κεντρικές τράπεζες του κόσμου, απέτυχε τελικώς να «ξεπαγώσει» την αγορά και να αποκλιμακώσει το κόστος του χρήματος.
Σε συζητήσεις που γίνονται στο περιθώριο των εργασιών της ετήσιας συνόδου του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου και της Παγκόσμιας Τράπεζας στην Ουάσιγκτον, μεταξύ δημοσιογράφων και τραπεζιτών έκδηλη είναι η αγωνία που επικρατεί για την επόμενη ημέρα.
Ταυτοχρόνως, ήδη έχει αρχίσει να παγιώνεται ένα κλίμα απογοήτευσης για τις δυνατότητες που έχουν οι κεντρικές τράπεζες να παρέμβουν αποτελεσματικά για να εξομαλύνουν την αγορά.
Οι Κεντρικές Τράπεζες κατέφυγαν στο ύστατο όπλο που διαθέτουν, δηλαδή τη μείωση των επιτοκίων, και αυτό απεδείχθη ανίσχυρο να επηρεάσει το κόστος του χρήματος στη διατραπεζική αγορά. Μέχρι χθες το βασικό επιτόκιο της διατραπεζικής για το ευρώ παρέμενε παγωμένο στο 5,38%. Εύλογα, λοιπόν, αναρωτιούνταν χθες και προχθές στην αμερικανική πρωτεύουσα, μετά τη μείωση των επιτοκίων, τι απομένει πλέον;
Η απάντηση που δίνουν αρκετοί οικονομικοί αναλυτές είναι ακόμη μία μείωση των επιτοκίων και ήδη προεξοφλούν τουλάχιστον ακόμη μία μείωση του ευρωεπιτοκίου κατά 0,5%, στο 3,25% μέχρι το τέλος του χρόνου.
Ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος δεν φαίνεται πάντως να προκρίνει τη λύση ακόμη μιας μείωσης των επιτοκίων, μια που και αυτή κινδυνεύει να πέσει στο κενό. Απαντώντας χθες σε σχετική ερώτηση, ανέφερε ότι το σημερινό επίπεδο των επιτοκίων συμβάλλει στην επίτευξη του μεσοπρόθεσμου στόχου μείωσης του πληθωρισμού και στη σταθεροποίηση του χρηματοπιστωτικού συστήματος.
Βέβαια, το μεγάλο στοίχημα αυτό της ανάκτησης της εμπιστοσύνης του κοινού προς το πιστωτικό σύστημα, όχι μόνο στην Ευρώπη αλλά και στις ΗΠΑ, δεν φαίνεται να κερδίζεται παρά τις συντονισμένες προσπάθειες κεντρικών τραπεζών και κυβερνήσεων. Είναι χαρακτηριστικό ότι ρεπορτάζ του τηλεοπτικού δικτύου CNN ανέφερε ότι από την αρχή της κρίσης μέχρι σήμερα οι πωλήσεις χρηματοκιβωτίων ασφαλείας στις ΗΠΑ έχουν αυξηθεί κατά 20%. Βέβαια, τόσο ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος όσο και ο υπουργός Οικονομίας Γ. Αλογοσκούφης επανέλαβαν για ακόμη μία φορά ότι το τραπεζικό σύστημα έχει υγιείς βάσεις και διαθέτει αντοχές. Ωστόσο, όπως παραδέχθηκε ο κ. Προβόπουλος, υπό τις παρούσες συνθήκες διαρκούς επιδείνωσης της διεθνούς κατάστασης και αύξησης του κόστους χρήματος, είναι αναπόφευκτο και οι τράπεζες να μετακυλίσουν το κόστος αυτό στους δανειολήπτες.
Αλλωστε, όπως είπε, τα στοιχεία δείχνουν ότι οι τράπεζες όλο αυτό το διάστημα δεν έχουν μετακυλίσει το σύνολο από την αύξηση του κόστους του χρήματος στους πελάτες τους, αλλά έχουν απορροφήσει και αυτές ένα μέρος. Ωστόσο, είπε ότι η τακτική αυτή δεν μπορεί να συνεχιστεί και οι τράπεζες δεν έχουν άλλη δυνατότητα από το να μετακυλίσουν το αυξημένο κόστος στα επιτόκια δανεισμού.
Οσον αφορά, τέλος, τον φημολογούμενο ακήρυχτο πόλεμο που έχει ανοίξει μεταξύ Τράπεζας της Ελλάδος και του προέδρου της Εθνικής Τάκη Αράπογλου, εξαιτίας του μεγάλου κύματος φυγής των καταθέσεων που έχει παρατηρηθεί το τελευταίο διάστημα προς την Εθνική Τράπεζα, ο κ. Προβόπουλος μάλλον δεν θέλησε να κλείσει το θέμα. Αντίθετα, με μία σιβυλλική δήλωση ανέφερε ότι ο ίδιος πάντως δεν έχει μεταφέρει τις καταθέσεις του σε άλλη τράπεζα.
**Η ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΟΨΗ ΤΗΣ ΚΡΙΣΗΣ ΣΤΗΝ ΕΝΟΤΗΤΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ
Η εβδομάδα που ξεκινάει από σήμερα θα είναι η πλέον καθοριστική για τις εξελίξεις στο μέτωπο των επιτοκίων, καθώς η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα εγκαινιάζει μια νέα μέθοδο χορήγησης «άφθονης» ρευστότητας προς τις τράπεζες σε καθημερινή βάση. Η επιτυχία ή αποτυχία των παρεμβάσεων αυτών θα προσδιορίσει σε μεγάλο βαθμό και την πορεία των επιτοκίων στο αμέσως προσεχές διάστημα, καθώς, όπως απεδείχθη, η συντονισμένη μείωση των επιτοκίων κατά 0,5% από τις έξι μεγαλύτερες κεντρικές τράπεζες του κόσμου, απέτυχε τελικώς να «ξεπαγώσει» την αγορά και να αποκλιμακώσει το κόστος του χρήματος.
Σε συζητήσεις που γίνονται στο περιθώριο των εργασιών της ετήσιας συνόδου του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου και της Παγκόσμιας Τράπεζας στην Ουάσιγκτον, μεταξύ δημοσιογράφων και τραπεζιτών έκδηλη είναι η αγωνία που επικρατεί για την επόμενη ημέρα.
Παγιώνεται η απογοήτευση
Ταυτοχρόνως, ήδη έχει αρχίσει να παγιώνεται ένα κλίμα απογοήτευσης για τις δυνατότητες που έχουν οι κεντρικές τράπεζες να παρέμβουν αποτελεσματικά για να εξομαλύνουν την αγορά.
Οι Κεντρικές Τράπεζες κατέφυγαν στο ύστατο όπλο που διαθέτουν, δηλαδή τη μείωση των επιτοκίων, και αυτό απεδείχθη ανίσχυρο να επηρεάσει το κόστος του χρήματος στη διατραπεζική αγορά. Μέχρι χθες το βασικό επιτόκιο της διατραπεζικής για το ευρώ παρέμενε παγωμένο στο 5,38%. Εύλογα, λοιπόν, αναρωτιούνταν χθες και προχθές στην αμερικανική πρωτεύουσα, μετά τη μείωση των επιτοκίων, τι απομένει πλέον;
Η απάντηση που δίνουν αρκετοί οικονομικοί αναλυτές είναι ακόμη μία μείωση των επιτοκίων και ήδη προεξοφλούν τουλάχιστον ακόμη μία μείωση του ευρωεπιτοκίου κατά 0,5%, στο 3,25% μέχρι το τέλος του χρόνου.
Ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος δεν φαίνεται πάντως να προκρίνει τη λύση ακόμη μιας μείωσης των επιτοκίων, μια που και αυτή κινδυνεύει να πέσει στο κενό. Απαντώντας χθες σε σχετική ερώτηση, ανέφερε ότι το σημερινό επίπεδο των επιτοκίων συμβάλλει στην επίτευξη του μεσοπρόθεσμου στόχου μείωσης του πληθωρισμού και στη σταθεροποίηση του χρηματοπιστωτικού συστήματος.
Ζητούμενο, η εμπιστοσύνη
Βέβαια, το μεγάλο στοίχημα αυτό της ανάκτησης της εμπιστοσύνης του κοινού προς το πιστωτικό σύστημα, όχι μόνο στην Ευρώπη αλλά και στις ΗΠΑ, δεν φαίνεται να κερδίζεται παρά τις συντονισμένες προσπάθειες κεντρικών τραπεζών και κυβερνήσεων. Είναι χαρακτηριστικό ότι ρεπορτάζ του τηλεοπτικού δικτύου CNN ανέφερε ότι από την αρχή της κρίσης μέχρι σήμερα οι πωλήσεις χρηματοκιβωτίων ασφαλείας στις ΗΠΑ έχουν αυξηθεί κατά 20%. Βέβαια, τόσο ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος όσο και ο υπουργός Οικονομίας Γ. Αλογοσκούφης επανέλαβαν για ακόμη μία φορά ότι το τραπεζικό σύστημα έχει υγιείς βάσεις και διαθέτει αντοχές. Ωστόσο, όπως παραδέχθηκε ο κ. Προβόπουλος, υπό τις παρούσες συνθήκες διαρκούς επιδείνωσης της διεθνούς κατάστασης και αύξησης του κόστους χρήματος, είναι αναπόφευκτο και οι τράπεζες να μετακυλίσουν το κόστος αυτό στους δανειολήπτες.
Αλλωστε, όπως είπε, τα στοιχεία δείχνουν ότι οι τράπεζες όλο αυτό το διάστημα δεν έχουν μετακυλίσει το σύνολο από την αύξηση του κόστους του χρήματος στους πελάτες τους, αλλά έχουν απορροφήσει και αυτές ένα μέρος. Ωστόσο, είπε ότι η τακτική αυτή δεν μπορεί να συνεχιστεί και οι τράπεζες δεν έχουν άλλη δυνατότητα από το να μετακυλίσουν το αυξημένο κόστος στα επιτόκια δανεισμού.
Οσον αφορά, τέλος, τον φημολογούμενο ακήρυχτο πόλεμο που έχει ανοίξει μεταξύ Τράπεζας της Ελλάδος και του προέδρου της Εθνικής Τάκη Αράπογλου, εξαιτίας του μεγάλου κύματος φυγής των καταθέσεων που έχει παρατηρηθεί το τελευταίο διάστημα προς την Εθνική Τράπεζα, ο κ. Προβόπουλος μάλλον δεν θέλησε να κλείσει το θέμα. Αντίθετα, με μία σιβυλλική δήλωση ανέφερε ότι ο ίδιος πάντως δεν έχει μεταφέρει τις καταθέσεις του σε άλλη τράπεζα.
**Η ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΟΨΗ ΤΗΣ ΚΡΙΣΗΣ ΣΤΗΝ ΕΝΟΤΗΤΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ
ΠΩΣ ΟΙ ΤΡΑΠΕΖΙΚΟΙ «ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ ΕΠΕΝΔΥΣΕΩΝ» ΦΟΡΤΩΣΑΝ ΠΟΛΛΟΥΣ ΚΑΤΑΘΕΤΕΣ ΜΕ... ΤΟΞΙΚΑ
Πρόβλημα Αμοιβαίων και όχι καταθέσεων
Του ΧΡΗΣΤΟΥ ΜΕΓΑ
Τα αμοιβαία και όχι τόσο οι καταθέσεις μοιάζει να είναι το κυριότερο πρόβλημα των ελληνικών τραπεζών.
Οι άνθρωποι που πρέσβευαν την πλήρη ελευθερία των αγορών και διαφήμιζαν την «αυτορρύθμισή» τους μαζεύτηκαν για να σώσουν την παγκόσμια οικονομία. Από αριστερά: Ντράγκι (Ιταλία), Γιουνκέρ (Ε.Ε.), Νακαγκάβα (Ιαπωνία), Ράις (ΗΠΑ), Πόλσον (ΗΠΑ), Λαγκάρντ (Γαλλία), Ντάρλινγκ (Βρετανία), Τρεμάντι (Ιταλία) |
Και αυτό γιατί όλες οι τράπεζες είναι εμπορικές, δηλαδή οι χορηγήσεις στηρίζονται στις καταθέσεις σε ποσοστό άνω του 70%. Τα αμοιβαία, όμως, έχουν μολυνθεί από τα τοξικά των επενδυτικών-μη τραπεζών.
Οι απλοί καταθέτες μετετράπησαν, έπειτα από ασφυκτικές πιέσεις ορισμένων τραπεζών μέσω των «συμβούλων επενδυτικών προϊόντων», σε επενδυτές υψηλού ρίσκου, τοποθετώντας τις οικονομίες τους σε Αμοιβαία Κεφάλαια. Συνήθως μικτά-ομολογιακά, γιατί η λέξη «ομολογία» παρέπεμπε τότε στην εγγυημένη απόδοση των χρημάτων και, οπωσδήποτε, στη διασφάλιση του κεφαλαίου.
Οι απλοί καταθέτες μετετράπησαν, έπειτα από ασφυκτικές πιέσεις ορισμένων τραπεζών μέσω των «συμβούλων επενδυτικών προϊόντων», σε επενδυτές υψηλού ρίσκου, τοποθετώντας τις οικονομίες τους σε Αμοιβαία Κεφάλαια. Συνήθως μικτά-ομολογιακά, γιατί η λέξη «ομολογία» παρέπεμπε τότε στην εγγυημένη απόδοση των χρημάτων και, οπωσδήποτε, στη διασφάλιση του κεφαλαίου.
Τα φορτώνουν στα αμοιβαία
Αυτή η βεβαιότητα, όμως, δεν υπάρχει πλέον μετά την κατάρρευση του χρηματοπιστωτικού συστήματος, τα δομημένα ομόλογα, τα τοξικά προϊόντα και την κατάρρευση των διεθνών κολοσσών τύπου Lehman Brothers. Εταιρικά ομόλογα, τα οποία είχαν «ψωνίσει» και ελληνικές τράπεζες φορτώνοντάς τα στα αμοιβαία.
Τα προηγούμενα χρόνια, πολλοί καταθέτες-επενδυτές βρέθηκαν μπροστά σε οδυνηρή έκπληξη όταν, αντί για αποδόσεις που τους είχαν υποσχεθεί οι τράπεζες, έβλεπαν τις αποταμιεύσεις τους να υποχωρούν. Και οι κατά τόπους διευθυντές λόγω των προσωπικών σχέσεων που διατηρούσαν με πολλούς πελάτες -τοπικός κύκλος γνωριμιών- «υποχρεώνονταν» σε πολλές περιπτώσεις να καλύψουν τις απώλειες «εξ ιδίων». Από τα μπόνους που ελάμβαναν για την προσέλκυση πελατείας.
Τώρα οι πελάτες προσφεύγουν μαζικά στα γκισέ -ή καλούνται από τα στελέχη των τραπεζών (διαχείριση πελατείας)- απαιτώντας τα χρήματά τους. Τα οποία, σε πραγματικούς όρους, έχουν χάσει μέρος της αξίας τους αντί, με βάση τις τραπεζικές διαβεβαιώσεις, να καταγράψουν και αποδόσεις. Σε πολλές περιπτώσεις, οι τράπεζες αντιπαρέχουν στους καταθέτες υψηλότερα από τα συνήθη επιτόκια προθεσμιακής κατάθεσης, μετατροπή που μοιάζει να είναι αποδεκτή μετά τη νομοθετική εγγύηση των καταθέσεων έως 100.000 ευρώ.
Ρευστοποιήσεις με απώλειες 10%
Οι καταθέσεις που μετετράπησαν σε αμοιβαία τώρα ρευστοποιούνται με απώλειες, σε μερικές περιπτώσεις άνω του 10%, και επιχειρείται αντιπροσφορά με επιτόκια άνω των 5% ως δέλεαρ μεσοπρόθεσμης ισοφάρισης των απωλειών. Το πρόβλημα είναι ότι πολλοί καταθέτες είχαν τοποθετήσει τις οικονομίες τους για συμπλήρωση εισοδήματος και τώρα αυτά τα χρήματα απλώς έχασαν την αξία τους. Σε πολλές περιπτώσεις, τράπεζες έχουν απώλειες πολύ υψηλότερες (έως και 50%) από τα αμοιβαία, αλλά αυτή δεν καταγράφεται. Η ρευστοποίηση σε πρώτη φάση αφορά τον πελάτη και όχι την τράπεζα, η οποία, σε αυτή την κρίσιμη περίοδο, ενδιαφέρεται να διατηρήσει την «πρώτη ύλη» λειτουργίας της, το ρευστό. Να μη φύγει ούτε ένα ευρώ από την τράπεζα.
Ετσι η τράπεζα, κατά περίπτωση, δεν χάνει τις καταθέσεις, διατηρεί την κεφαλαιακή της επάρκεια, αλλά αν παρατηρηθεί μαζική προσφυγή των πελατών για ρευστοποίηση αμοιβαίων, αυτό θα επιδεινώσει την κρίση, ενώ σύντομα οι ζημιές θα καταγραφούν στους ισολογισμούς. *
ΕΠΙΒΑΡΥΝΣΕΙΣ ΣΕ ΚΑΥΣΙΜΑ, ΠΟΤΑ, ΤΣΙΓΑΡΑ, ΦΠΑ ΚΑΙ ΤΕΛΗ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑΣ
Φοροαπαλλαγές έξω, εισπρακτικά μέτρα εδώ
Της ΕΛΕΝΗΣ ΚΩΣΤΑΡΕΛΟΥ
Δεν μας έφθανε η κρίση, έχουμε και τις αυξήσεις των φόρων, εν αντιθέσει με τις άλλες χώρες που επιλέγουν την οδό των φοροαπαλλαγών, προκειμένου να ελαφρύνουν τους φορολογουμένους.
Η ελληνική κυβέρνηση, υπό τον φόβο της επιτήρησης λόγω του ελλείμματος που κατέληξε στο 3,4% το 2007, ακολουθεί την πεπατημένη της αύξησης των φόρων, που διαχέονται στο σύνολο του πληθυσμού, ακόμη και στους οικονομικά ασθενέστερους.
Φόροι σε καύσιμα, ποτά, τσιγάρα, ΦΠΑ και τέλη κυκλοφορίας ακολουθούν ανοδική πορεία το 2009. Στα 3,26 δισ. ευρώ υπολογίζονται οι αυξημένοι έμμεσοι φόροι που θα πληρώσουμε τον επόμενο χρόνο, σύμφωνα με το προσχέδιο του προϋπολογισμού, που κατατέθηκε στη Βουλή την περασμένη Δευτέρα. Πέρυσι το αντίστοιχο ποσό ήταν 2,82 δισ. ευρώ. Συνολικά θα εισφέρουμε 34.655 εκατ. ευρώ στην έμμεση φορολογία, ουσιαστικά μέσω της κατανάλωσης προϊόντων ακόμη και πρώτης ανάγκης, όπως τα τρόφιμα τα οποία επιβαρύνονται με ΦΠΑ.
Δεν είναι τυχαίο ότι ο πρόσθετος ΦΠΑ που προσβλέπουν να μαζέψουν του χρόνου φθάνει στα 2.315 εκατ. ευρώ από 1.609 εκατ. ευρώ φέτος (συνολικά 21.305 εκατ. από 18.990 εκατ. ευρώ) και δεν θα είναι μόνο από τους ελέγχους.
Η διάχυση της φορολογικής επιβάρυνσης στο σύνολο του πληθυσμού αποτελεί μόνιμη επιλογή του οικονομικού επιτελείου της κυβέρνησης. Τη λογική αυτή υπηρετεί και η αντικατάσταση του Φόρου Μεγάλης Ακίνητης Περιουσίας (ΦΜΑΠ) που πλήρωναν οι λίγοι μεγαλοϊδιοκτήτες από το Ενιαίο Τέλος Ακινήτων, το οποίο πλέον θα πληρώσουν το σύνολο των μικρών και μεγάλων ιδιοκτητών.
Τα πρώτα πλέον των 200.000 εκκαθαριστικών σημειωμάτων ταχυδρομούνται ήδη στους ιδιοκτήτες, αλλά είναι αμφίβολο αν θα καταφέρουν να εισπράξουν το σύνολο των 550 εκατ. ευρώ που αναλογούν στα φυσικά πρόσωπα (σ.σ. 350 εκατ. έχουν εισπραχθεί από τις επιχειρήσεις), καθώς απομένουν μόλις δυόμισι μήνες μέχρι τη λήξη του έτους. Κι αυτό γιατί αρκετοί θα είναι οι ιδιοκτήτες που θα αναγκαστούν να διορθώσουν τα στοιχεία που ήδη έχουν δηλώσει μέσω των Δηλώσεων Στοιχείων Ακινήτων, Ε9.
Ακόμη και από την άμεση φορολογία (συνολικά 26.910 εκατ. ευρώ από 22.780 εκατ. φέτος), το μεγαλύτερο βάρος ως συνήθως σηκώνουν τα φυσικά πρόσωπα. Μόνο οι φόροι στην περιουσία, κυρίως από το ΕΤΑΚ, αυξάνουν κατά 650 εκατ. ευρώ από 686 εκατ. φέτος και ανέρχονται συνολικά σε 1.770 εκατ. από 1.120 εκατ.
Αυξημένος κατά 1.105 εκατ. ευρώ είναι ο φόρος εισοδήματος που θα πληρώσουν του χρόνου έναντι 904 εκατ. ευρώ φέτος (συνολικά 19.730 εκατ. από 17.370 εκατ.), ενώ τα νομικά πρόσωπα θα εισφέρουν κατά 815 εκατ. ευρώ (αύξηση προκαταβολής φόρου στο 80% από 65%) από 46 εκατ. ευρώ το 2008 (5.520 εκατ. από 4.705 εκατ.).
Αλλά και οι πρόσθετοι φόροι από την περαίωση και τα ληξιπρόθεσμα που νομοθετήθηκαν στην εκπνοή του τρέχοντος έτους, λόγω ελλειμμάτων, είναι ευκαταφρόνητα ποσά -συνολικά 3.490 εκατ. από 2.570 εκατ. φέτος οι άμεσοι και 790 εκατ. από 640 εκατ. οι έμμεσοι. *
Φόροι σε καύσιμα, ποτά, τσιγάρα, ΦΠΑ και τέλη κυκλοφορίας ακολουθούν ανοδική πορεία το 2009. Στα 3,26 δισ. ευρώ υπολογίζονται οι αυξημένοι έμμεσοι φόροι που θα πληρώσουμε τον επόμενο χρόνο, σύμφωνα με το προσχέδιο του προϋπολογισμού, που κατατέθηκε στη Βουλή την περασμένη Δευτέρα. Πέρυσι το αντίστοιχο ποσό ήταν 2,82 δισ. ευρώ. Συνολικά θα εισφέρουμε 34.655 εκατ. ευρώ στην έμμεση φορολογία, ουσιαστικά μέσω της κατανάλωσης προϊόντων ακόμη και πρώτης ανάγκης, όπως τα τρόφιμα τα οποία επιβαρύνονται με ΦΠΑ.
Δεν είναι τυχαίο ότι ο πρόσθετος ΦΠΑ που προσβλέπουν να μαζέψουν του χρόνου φθάνει στα 2.315 εκατ. ευρώ από 1.609 εκατ. ευρώ φέτος (συνολικά 21.305 εκατ. από 18.990 εκατ. ευρώ) και δεν θα είναι μόνο από τους ελέγχους.
Η διάχυση της φορολογικής επιβάρυνσης στο σύνολο του πληθυσμού αποτελεί μόνιμη επιλογή του οικονομικού επιτελείου της κυβέρνησης. Τη λογική αυτή υπηρετεί και η αντικατάσταση του Φόρου Μεγάλης Ακίνητης Περιουσίας (ΦΜΑΠ) που πλήρωναν οι λίγοι μεγαλοϊδιοκτήτες από το Ενιαίο Τέλος Ακινήτων, το οποίο πλέον θα πληρώσουν το σύνολο των μικρών και μεγάλων ιδιοκτητών.
Τα πρώτα πλέον των 200.000 εκκαθαριστικών σημειωμάτων ταχυδρομούνται ήδη στους ιδιοκτήτες, αλλά είναι αμφίβολο αν θα καταφέρουν να εισπράξουν το σύνολο των 550 εκατ. ευρώ που αναλογούν στα φυσικά πρόσωπα (σ.σ. 350 εκατ. έχουν εισπραχθεί από τις επιχειρήσεις), καθώς απομένουν μόλις δυόμισι μήνες μέχρι τη λήξη του έτους. Κι αυτό γιατί αρκετοί θα είναι οι ιδιοκτήτες που θα αναγκαστούν να διορθώσουν τα στοιχεία που ήδη έχουν δηλώσει μέσω των Δηλώσεων Στοιχείων Ακινήτων, Ε9.
Ακόμη και από την άμεση φορολογία (συνολικά 26.910 εκατ. ευρώ από 22.780 εκατ. φέτος), το μεγαλύτερο βάρος ως συνήθως σηκώνουν τα φυσικά πρόσωπα. Μόνο οι φόροι στην περιουσία, κυρίως από το ΕΤΑΚ, αυξάνουν κατά 650 εκατ. ευρώ από 686 εκατ. φέτος και ανέρχονται συνολικά σε 1.770 εκατ. από 1.120 εκατ.
Αυξημένος κατά 1.105 εκατ. ευρώ είναι ο φόρος εισοδήματος που θα πληρώσουν του χρόνου έναντι 904 εκατ. ευρώ φέτος (συνολικά 19.730 εκατ. από 17.370 εκατ.), ενώ τα νομικά πρόσωπα θα εισφέρουν κατά 815 εκατ. ευρώ (αύξηση προκαταβολής φόρου στο 80% από 65%) από 46 εκατ. ευρώ το 2008 (5.520 εκατ. από 4.705 εκατ.).
Αλλά και οι πρόσθετοι φόροι από την περαίωση και τα ληξιπρόθεσμα που νομοθετήθηκαν στην εκπνοή του τρέχοντος έτους, λόγω ελλειμμάτων, είναι ευκαταφρόνητα ποσά -συνολικά 3.490 εκατ. από 2.570 εκατ. φέτος οι άμεσοι και 790 εκατ. από 640 εκατ. οι έμμεσοι. *
Ξαναβάζουν στο... μπουκάλι το «τζίνι της ακρίβειας»
Με νέο σώμα ελεγκτών, διαπραγματεύσεις και πιέσεις πάνε να αντιμετωπίσουν την ακρίβεια
Του ΜΙΧΑΛΗ ΚΑΪΤΑΝΤΖΙΔΗ
Στη λειτουργία του σώματος ελεγκτών της αγοράς εναποθέτει τις ελπίδες της η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Ανάπτυξης, προκειμένου να ελέγξει τις τιμές στα είδη ευρείας κατανάλωσης.
Η παρατεταμένη χρηματοπιστωτική κρίση, σε συνδυασμό με τις ανατιμητικές τάσεις που επικρατούν στην αγορά, έχουν δημιουργήσει ένα εκρηκτικό κοκτέιλ, που έχει άμεσες επιπτώσεις στο ψυχολογικό κλίμα στην αγορά και μεταξύ των καταναλωτών. Ετσι, η αντιμετώπιση των αδικαιολόγητων εν πολλοίς ανατιμήσεων σε είδη ευρείας κυκλοφορίας, με σημαντική καθυστέρηση, αποτελεί πλέον άμεση προτεραιότητα για την κυβέρνηση, κάτι που φάνηκε και από την επίσκεψη του πρωθυπουργού Κώστα Καραμανλή στο υπουργείο Ανάπτυξης την περασμένη Πέμπτη.
Ειδικότερα, μετά το μπαράζ αυξήσεων που ανακοίνωσαν τον Σεπτέμβριο οι προμηθευτές σε πάνω από 6.000 κωδικούς, μέχρι στιγμής ανακλήθηκαν αυτές με πάγωμα ή μειώσεις σε περίπου 5.000 κωδικούς. Εστω και αν άνθρωποι της αγοράς λένε ότι οι μειώσεις και τα παγώματα ανακοινώνονται χωρίς να υπάρχει πρόθεση να εφαρμοστούν για μεγάλο χρονικό διάστημα, το επιτελείο του υφυπουργού Ανάπτυξης Γιώργου Βλάχου βρίσκεται σε διαδικασία «μπρα ντε φερ» με προμηθευτές για πάγωμα τιμών ή μειώσεις σε περίπου 1.000 ακόμη κωδικούς, στους οποίους οι επιχειρήσεις επιμένουν να διατηρούν τις αυξήσεις. Αυτοί αφορούν τυποποιημένα τρόφιμα, κατεψυγμένα κ.λπ., οι τιμές των οποίων δεν δικαιολογούνται από τις πτωτικές τάσεις που επικρατούν διεθνώς σε πρώτες ύλες, δημητριακά κ.λπ.
Πέρα από αυτά, πάντως, οι υπηρεσίες της Γενικής Γραμματείας Καταναλωτή βρίσκονται αντιμέτωπες με φαινόμενα καταστρατήγησης της αγορανομικής διάταξης που επιβάλλει την αναγραφή στα τιμολόγια των εκπτώσεων που παρέχουν οι προμηθευτές στις αλυσίδες λιανικής. Οπως αναφέρουν πηγές του υπουργείου, έχει παρατηρηθεί ότι λιανοπωλητές εισπράττουν τα ποσά που αφορούν τις παρεχόμενες εκπτώσεις, με την έκδοση δελτίου παροχής υπηρεσιών, αφού βεβαίως οι εκπτώσεις δεν καταγράφονται στο τιμολόγιο.
Σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, από τη στιγμή που διαφανεί ότι η υλοποίηση της αγορανομικής διάταξης για τις εκπτώσεις δεν έχει αποτέλεσμα, τότε θα προωθηθεί νομοθετική ρύθμιση για την αντιμετώπιση του θέματος.
Σε ό,τι αφορά τους ελέγχους, αυτοί εστιάζονται την παρούσα περίοδο στο κατά πόσο οι τιμές στο ράφι των σουπερμάρκετ αντιστοιχούν με αυτές που «χτυπάει» η ταμειακή μηχανή. Στο στόχαστρο των ελεγκτών της Γενικής Γραμματείας έχουν μπει τα καταστήματα δύο μεγάλων αλυσίδων, μιας ελληνικής και μιας ξένης. Θα ακολουθήσουν δε και άλλες αλυσίδες, καθώς φαίνεται ότι τα μεγάλα καταστήματα δεν έχουν κόψει την κακή συνήθεια των διπλών τιμών. Να σημειωθεί ότι αυτό ενισχύεται και από τους διπλούς τιμοκαταλόγους που διακίνησαν κάποιοι προμηθευτές, δηλαδή ανακοίνωσαν μειώσεις στο υπουργείο, αλλά έδωσαν τιμοκαταλόγους χωρίς μειώσεις στους λιανοπωλητές.
Τέλος, να σημειωθεί ότι στις άμεσες προτεραιότητες του υπουργείου Ανάπτυξης είναι η προώθηση του νομοσχέδιου για τη σύσταση του σώματος ελέγχου της αγοράς. Οπως αναφέρουν στελέχη του υπουργείου, το κείμενο θα είναι έτοιμο σε περίπου ένα μήνα, προκειμένου η ψήφιση να έχει ολοκληρωθεί μέχρι το τέλος του χρόνου και η σύσταση του σώματος να ξεκινήσει τον επόμενο χρόνο.
Ειδικότερα, μετά το μπαράζ αυξήσεων που ανακοίνωσαν τον Σεπτέμβριο οι προμηθευτές σε πάνω από 6.000 κωδικούς, μέχρι στιγμής ανακλήθηκαν αυτές με πάγωμα ή μειώσεις σε περίπου 5.000 κωδικούς. Εστω και αν άνθρωποι της αγοράς λένε ότι οι μειώσεις και τα παγώματα ανακοινώνονται χωρίς να υπάρχει πρόθεση να εφαρμοστούν για μεγάλο χρονικό διάστημα, το επιτελείο του υφυπουργού Ανάπτυξης Γιώργου Βλάχου βρίσκεται σε διαδικασία «μπρα ντε φερ» με προμηθευτές για πάγωμα τιμών ή μειώσεις σε περίπου 1.000 ακόμη κωδικούς, στους οποίους οι επιχειρήσεις επιμένουν να διατηρούν τις αυξήσεις. Αυτοί αφορούν τυποποιημένα τρόφιμα, κατεψυγμένα κ.λπ., οι τιμές των οποίων δεν δικαιολογούνται από τις πτωτικές τάσεις που επικρατούν διεθνώς σε πρώτες ύλες, δημητριακά κ.λπ.
Δεν αναγράφουν έκπτωση
Πέρα από αυτά, πάντως, οι υπηρεσίες της Γενικής Γραμματείας Καταναλωτή βρίσκονται αντιμέτωπες με φαινόμενα καταστρατήγησης της αγορανομικής διάταξης που επιβάλλει την αναγραφή στα τιμολόγια των εκπτώσεων που παρέχουν οι προμηθευτές στις αλυσίδες λιανικής. Οπως αναφέρουν πηγές του υπουργείου, έχει παρατηρηθεί ότι λιανοπωλητές εισπράττουν τα ποσά που αφορούν τις παρεχόμενες εκπτώσεις, με την έκδοση δελτίου παροχής υπηρεσιών, αφού βεβαίως οι εκπτώσεις δεν καταγράφονται στο τιμολόγιο.
Σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, από τη στιγμή που διαφανεί ότι η υλοποίηση της αγορανομικής διάταξης για τις εκπτώσεις δεν έχει αποτέλεσμα, τότε θα προωθηθεί νομοθετική ρύθμιση για την αντιμετώπιση του θέματος.
Κλέβουν και στο ταμείο;
Σε ό,τι αφορά τους ελέγχους, αυτοί εστιάζονται την παρούσα περίοδο στο κατά πόσο οι τιμές στο ράφι των σουπερμάρκετ αντιστοιχούν με αυτές που «χτυπάει» η ταμειακή μηχανή. Στο στόχαστρο των ελεγκτών της Γενικής Γραμματείας έχουν μπει τα καταστήματα δύο μεγάλων αλυσίδων, μιας ελληνικής και μιας ξένης. Θα ακολουθήσουν δε και άλλες αλυσίδες, καθώς φαίνεται ότι τα μεγάλα καταστήματα δεν έχουν κόψει την κακή συνήθεια των διπλών τιμών. Να σημειωθεί ότι αυτό ενισχύεται και από τους διπλούς τιμοκαταλόγους που διακίνησαν κάποιοι προμηθευτές, δηλαδή ανακοίνωσαν μειώσεις στο υπουργείο, αλλά έδωσαν τιμοκαταλόγους χωρίς μειώσεις στους λιανοπωλητές.
Τέλος, να σημειωθεί ότι στις άμεσες προτεραιότητες του υπουργείου Ανάπτυξης είναι η προώθηση του νομοσχέδιου για τη σύσταση του σώματος ελέγχου της αγοράς. Οπως αναφέρουν στελέχη του υπουργείου, το κείμενο θα είναι έτοιμο σε περίπου ένα μήνα, προκειμένου η ψήφιση να έχει ολοκληρωθεί μέχρι το τέλος του χρόνου και η σύσταση του σώματος να ξεκινήσει τον επόμενο χρόνο.
ΣΕ ΠΕΝΤΕ ΣΥΝΕΔΡΙΑΣΕΙΣ ΜΕΤΡΑ ΑΠΩΛΕΙΕΣ 15%
Επαίτης μιας κρατικής παρέμβασης το Χ.Α.
Του ΒΑΣΙΛΗ ΓΕΩΡΓΑ
Απελπισμένοι επαίτες μιας κρατικής παρέμβασης-«θαύμα» είναι πλέον τα ισχυρότερα χρηματιστήρια του πλανήτη, με τη «μικρή» Σοφοκλέους να συνωστίζεται κι αυτή από σήμερα μαζί με τα διεθνή μεγαθήρια, διεκδικώντας μια μερίδα από το... συσσίτιο σωτηρίας που σχεδιάζουν να μοιράσουν οι ηγέτες του κόσμου για να σωθεί το χρηματοπιστωτικό σύστημα.
Από χθες το βράδυ, η μόνη ελπίδα που είχε απομείνει στους παροικούντες τη χρηματιστηριακή Ιερουσαλήμ της Αθήνας συνοψίζεται στη γενικόλογη και αόριστη ευχή «να πιάσουν τόπο» οι εγγυήσεις στη διατραπεζική αγορά, που δόθηκαν από τη σύνοδο των ηγετών της ευρωζώνης και της Αγγλίας για να αποφευχθεί η κατάρρευση.
Η απάντηση θα δοθεί σήμερα, από τον τρόπο με τον οποίο θα αντιδράσουν στα μέτρα οι κεφαλαιαγορές και το ελληνικό Χρηματιστήριο. Η προηγούμενη εβδομάδα ήταν η χειρότερη της τελευταίας δεκαετίας για το Χρηματιστήριο Αθηνών. Η αγορά έχασε 15% μέσα σε μόλις πέντε συνεδριάσεις, με τον Γενικό Δείκτη να καταρρέει την Παρασκευή μέχρι τις 2.260 μονάδες (-10%), πριν καταφέρει να ανασυρθεί από τον πάτο και να κλείσει στις 2.372,09 μονάδες, με απώλειες 5,23%.
Κι όλα αυτά, σε μια χρονιά, που το ελληνικό Χρηματιστήριο, παρασυρμένο από τη διεθνή χρηματοπιστωτική κρίση, υποχωρεί κατά 54,2%, με αφετηρία τις 5.172 μονάδες, έχοντας υποστεί από τις αρχές της χρονιάς συντριπτικές απώλειες άνω των 111 δισ. ευρώ, σε όρους κεφαλαιοποίησης.
Η αξία όλων των μετοχών έχει μειωθεί, από τα 200 δισ. ευρώ στις αρχές του 2008, στα 88,5 δισ. ευρώ την περασμένη Παρασκευή. Μόνον η αξία της Εθνικής Τράπεζας έχει μειωθεί κατά 11,3 δισ. ευρώ (-50%), ενώ απώλειες 5 έως 8 δισ. ευρώ μετρούν η Eurobank, ο ΟΤΕ, η ΔΕΗ, η Πειραιώς, η Alpha - και το χειρότερο είναι πως πολλοί πιστεύουν ότι ο πανικός που έχει καταλάβει τους επενδυτές θα δώσει περισσότερη στροφή στη «μαύρη τρύπα» του Χρηματιστηρίου.
Το καμπανάκι «χτυπά» και από πλευράς τεχνικής ανάλυσης, καθώς, σύμφωνα με μερίδα τεχνικών αναλυτών, αν δεν εκδηλωθεί άμεσα ανοδική αντίδραση στο Χ.Α και ο Γενικός Δείκτης υποχωρήσει χαμηλότερα των 2.200 μονάδων (διόρθωση του 78,6% της ανόδου, από τις 1.460 μέχρι τις 5.346 μονάδες), τότε θα αμφισβητηθεί ακόμη και η δυνατότητα διατήρησης των «χαμηλών» του 2003.
Το πιο βαθύ σκοτάδι, όμως, όπως λένε οι «παλιοί» στο Χρηματιστήριο, είναι λίγο πριν από την αυγή. Το μεγάλο ερώτημα, μετά και το «κρασάρισμα» πανικού στις παγκόσμιες κεφαλαιαγορές, είναι πόσο πιο βαθύ μπορεί να γίνει ακόμη το σκοτάδι πριν αρχίσει να ξημερώνει. *
Η απάντηση θα δοθεί σήμερα, από τον τρόπο με τον οποίο θα αντιδράσουν στα μέτρα οι κεφαλαιαγορές και το ελληνικό Χρηματιστήριο. Η προηγούμενη εβδομάδα ήταν η χειρότερη της τελευταίας δεκαετίας για το Χρηματιστήριο Αθηνών. Η αγορά έχασε 15% μέσα σε μόλις πέντε συνεδριάσεις, με τον Γενικό Δείκτη να καταρρέει την Παρασκευή μέχρι τις 2.260 μονάδες (-10%), πριν καταφέρει να ανασυρθεί από τον πάτο και να κλείσει στις 2.372,09 μονάδες, με απώλειες 5,23%.
Κι όλα αυτά, σε μια χρονιά, που το ελληνικό Χρηματιστήριο, παρασυρμένο από τη διεθνή χρηματοπιστωτική κρίση, υποχωρεί κατά 54,2%, με αφετηρία τις 5.172 μονάδες, έχοντας υποστεί από τις αρχές της χρονιάς συντριπτικές απώλειες άνω των 111 δισ. ευρώ, σε όρους κεφαλαιοποίησης.
Η αξία όλων των μετοχών έχει μειωθεί, από τα 200 δισ. ευρώ στις αρχές του 2008, στα 88,5 δισ. ευρώ την περασμένη Παρασκευή. Μόνον η αξία της Εθνικής Τράπεζας έχει μειωθεί κατά 11,3 δισ. ευρώ (-50%), ενώ απώλειες 5 έως 8 δισ. ευρώ μετρούν η Eurobank, ο ΟΤΕ, η ΔΕΗ, η Πειραιώς, η Alpha - και το χειρότερο είναι πως πολλοί πιστεύουν ότι ο πανικός που έχει καταλάβει τους επενδυτές θα δώσει περισσότερη στροφή στη «μαύρη τρύπα» του Χρηματιστηρίου.
«Χαμηλά» του 2003
Το καμπανάκι «χτυπά» και από πλευράς τεχνικής ανάλυσης, καθώς, σύμφωνα με μερίδα τεχνικών αναλυτών, αν δεν εκδηλωθεί άμεσα ανοδική αντίδραση στο Χ.Α και ο Γενικός Δείκτης υποχωρήσει χαμηλότερα των 2.200 μονάδων (διόρθωση του 78,6% της ανόδου, από τις 1.460 μέχρι τις 5.346 μονάδες), τότε θα αμφισβητηθεί ακόμη και η δυνατότητα διατήρησης των «χαμηλών» του 2003.
Το πιο βαθύ σκοτάδι, όμως, όπως λένε οι «παλιοί» στο Χρηματιστήριο, είναι λίγο πριν από την αυγή. Το μεγάλο ερώτημα, μετά και το «κρασάρισμα» πανικού στις παγκόσμιες κεφαλαιαγορές, είναι πόσο πιο βαθύ μπορεί να γίνει ακόμη το σκοτάδι πριν αρχίσει να ξημερώνει. *
Η Διεθνής Χρηματιστηρίων θέλει ανοιχτές τις αγορές
Εντονος ήταν μέχρι και αργά χθες το βράδυ ο προβληματισμός αν τα Χρηματιστήρια διεθνώς θα έπρεπε να βάλουν προσωρινά λουκέτο από σήμερα Δευτέρα, ώστε να αποτραπεί η περαιτέρω απαξίωση των μετοχικών αξιών υπό το κράτος πανικού.
Το θέμα συζητήθηκε και στη διάρκεια του Eurogroup χωρίς να ληφθούν συγκεκριμένες αποφάσεις. Εντούτοις η άποψη που έδειχνε να κερδίζει έδαφος είναι αυτή που εξέφρασαν χθες από το Μιλάνο, με κοινό ανακοινωθέν τους, τα μέλη της Παγκόσμιας Ομοσπονδίας Χρηματιστηρίων, ότι οι αγορές θα πρέπει να λειτουργήσουν σε όλη τη διάρκεια της κρίσης, επιβεβαιώνοντας την αρχή ότι ρόλος των οργανωμένων αγορών είναι να παραμένουν ανοιχτές συνεχώς. Σε δηλώσεις του από το Μιλάνο, ο πρόεδρος του Χρηματιστηρίου Αθηνών, Σπ. Καπράλος, είπε χαρακτηριστικά πως το Χρηματιστήριο είναι αυτή τη στιγμή το μόνο μέρος όπου δίνεται η δυνατότητα στους επενδυτές να αποκτήσουν ρευστότητα.
Το θέμα συζητήθηκε και στη διάρκεια του Eurogroup χωρίς να ληφθούν συγκεκριμένες αποφάσεις. Εντούτοις η άποψη που έδειχνε να κερδίζει έδαφος είναι αυτή που εξέφρασαν χθες από το Μιλάνο, με κοινό ανακοινωθέν τους, τα μέλη της Παγκόσμιας Ομοσπονδίας Χρηματιστηρίων, ότι οι αγορές θα πρέπει να λειτουργήσουν σε όλη τη διάρκεια της κρίσης, επιβεβαιώνοντας την αρχή ότι ρόλος των οργανωμένων αγορών είναι να παραμένουν ανοιχτές συνεχώς. Σε δηλώσεις του από το Μιλάνο, ο πρόεδρος του Χρηματιστηρίου Αθηνών, Σπ. Καπράλος, είπε χαρακτηριστικά πως το Χρηματιστήριο είναι αυτή τη στιγμή το μόνο μέρος όπου δίνεται η δυνατότητα στους επενδυτές να αποκτήσουν ρευστότητα.
ΑΠΟΨΕΙΣ
Το «ευχέλαιο» των «16»
ΜΕ ΤΗΝ ΥΙΟΘΕΤΗΣΗ του σχεδίου του Βρετανού πρωθυπουργού οι 16 ηγέτες των χωρών της Ευρωζώνης επιχειρούν να ρυθμίσουν το «αυτορρυθμιζόμενο» σύστημα της παγκοσμιοποιημένης ελεύθερης αγοράς, το οποίο έχει απορρυθμιστεί και προκαλεί τη βαρειά κρίση, που σαρώνει τις τράπεζες και τα χρηματιστήρια όλου του πλανήτη. Και περνάει από την εικονική στην πραγματική οικονομία.
ΚΑΝΕΝΑΣ δεν μπορεί να διαβεβαιώσει και να εγγυηθεί, ότι με τα μέτρα του σχεδίου Μπράουν θα ρυθμιστεί ένα σύστημα, που οδηγεί σε κρίσεις και σε επαναλαμβανόμενα κερδοσκοπικά επεισόδια, σύμφωνα με τον χαρακτηρισμό του Τζον Κένεθ Γκάλμπρεϊθ, τα οποία τελικά πληρώνουν οι αδύναμοι πολίτες, δηλαδή οι απροστάτευτοι.
ΠΡΟΒΛΕΠΕΙ το σχέδιο των «16» της Ευρωζώνης, οι οποίοι κινητοποιήθηκαν κατόπιν εορτής και τρέχουν χωρίς να φτάνουν, κρατικές εγγυήσεις, για να διασφαλιστεί η ρευστότητα στη διατραπεζική αγορά και παρεμβάσεις για τη στήριξη του συστήματος με μερική κρατικοποίηση τραπεζών, που κινδυνεύουν να καταρρεύσουν. Σε πλήρη αντίθεση με τη θεσμοθετημένη ιδεολογία της Ε.Ε. (Ενωσης Επιχειρήσεων).
ΑΝΑΦΕΡΕΙ το σχέδιο, ότι οι χώρες της Ευρωζώνης θα μπορούν να ανταλλάσσουν τα λεγόμενα «τοξικά» τραπεζικά προϊόντα με κρατικά ομόλογα, για να στηριχθούν οι τράπεζες. Η κρίση κάνει ευέλικτη την ιδεολογία και κάμπτει τις αρχές.
ΟΙ «16» αναφέρουν στην ανακοίνωσή τους ότι οι κυβερνήσεις τους αναλαμβάνουν τη δέσμευση να αποτρέψουν τη χρεοκοπία τραπεζικών ιδρυμάτων με μέτρα εκσυγχρονισμού και εξυγίανσης, με αναδιάρθρωση των κεφαλαίων τους κ.τ.λ. και υπογραμμίζουν: «Με τον τρόπο αυτόν θα φροντίσουμε τα συμφέροντα των φορολογουμένων». Αυτοί όμως αναλαμβάνουν τον κίνδυνο στον οποίο εκτέθηκαν οι τράπεζες, προς όφελος αυτών και των διοικητών τους.
ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΑ, όλο το σχέδιο, που ήδη εφαρμόζεται από την κυβέρνηση του Γκόρντον Μπράουν στη Βρετανία, αποσκοπεί στη σωτηρία του χρηματοπιστωτικού συστήματος με κρατική χρηματοδότηση. Είναι αναγκαία, ίσως, αλλά ούτε ικανή είναι ούτε δίκαιη, με την έννοια ότι άλλοι θα πληρώσουν για τα λάθη άλλων.
Η ΚΡΙΣΗ δεν θα λήξει σύντομα, όπως φαίνεται και από το σχέδιο των «16», το οποίο προβλέπει ότι η κρατική εγγύηση για την αναχρηματοδότηση των τραπεζών θα ισχύει ώς τις 31 Δεκεμβρίου του 2009. Εχει ο Θεός... για να δώσει κουράγια στους Ευρωπαίους πολίτες: «Το ευχέλαιο» των «16».
ΑΝΕΔΕΙΞΕ η σύνοδος της Ευρωζώνης για μια ακόμη φορά το μέγα πρόβλημα της Ευρωπαϊκής Ενωσης, που είναι η συνοχή και το τεράστιο δημοκρατικό της έλλειμμα. Μαζί οι «16» αποφάσισαν και ενέκριναν το σχέδιο, αλλά συμφώνησαν, προφανώς διαφωνούντες, να το εφαρμόσει κάθε χώρα μόνη της. Στην απόφαση ενωμένοι, στον αγώνα σωτηρίας μόνοι. Ο Νικολά Σαρκοζί δεν κατάφερε να υιοθετηθεί ο όρκος («ένας για όλους, όλοι για έναν») που έδιναν οι τρεις σωματοφύλακες του Δουμά, από τους «16» ευρω-φύλακες.
ΚΑΝΕΝΑΣ δεν μπορεί να διαβεβαιώσει και να εγγυηθεί, ότι με τα μέτρα του σχεδίου Μπράουν θα ρυθμιστεί ένα σύστημα, που οδηγεί σε κρίσεις και σε επαναλαμβανόμενα κερδοσκοπικά επεισόδια, σύμφωνα με τον χαρακτηρισμό του Τζον Κένεθ Γκάλμπρεϊθ, τα οποία τελικά πληρώνουν οι αδύναμοι πολίτες, δηλαδή οι απροστάτευτοι.
ΠΡΟΒΛΕΠΕΙ το σχέδιο των «16» της Ευρωζώνης, οι οποίοι κινητοποιήθηκαν κατόπιν εορτής και τρέχουν χωρίς να φτάνουν, κρατικές εγγυήσεις, για να διασφαλιστεί η ρευστότητα στη διατραπεζική αγορά και παρεμβάσεις για τη στήριξη του συστήματος με μερική κρατικοποίηση τραπεζών, που κινδυνεύουν να καταρρεύσουν. Σε πλήρη αντίθεση με τη θεσμοθετημένη ιδεολογία της Ε.Ε. (Ενωσης Επιχειρήσεων).
ΑΝΑΦΕΡΕΙ το σχέδιο, ότι οι χώρες της Ευρωζώνης θα μπορούν να ανταλλάσσουν τα λεγόμενα «τοξικά» τραπεζικά προϊόντα με κρατικά ομόλογα, για να στηριχθούν οι τράπεζες. Η κρίση κάνει ευέλικτη την ιδεολογία και κάμπτει τις αρχές.
ΟΙ «16» αναφέρουν στην ανακοίνωσή τους ότι οι κυβερνήσεις τους αναλαμβάνουν τη δέσμευση να αποτρέψουν τη χρεοκοπία τραπεζικών ιδρυμάτων με μέτρα εκσυγχρονισμού και εξυγίανσης, με αναδιάρθρωση των κεφαλαίων τους κ.τ.λ. και υπογραμμίζουν: «Με τον τρόπο αυτόν θα φροντίσουμε τα συμφέροντα των φορολογουμένων». Αυτοί όμως αναλαμβάνουν τον κίνδυνο στον οποίο εκτέθηκαν οι τράπεζες, προς όφελος αυτών και των διοικητών τους.
ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΑ, όλο το σχέδιο, που ήδη εφαρμόζεται από την κυβέρνηση του Γκόρντον Μπράουν στη Βρετανία, αποσκοπεί στη σωτηρία του χρηματοπιστωτικού συστήματος με κρατική χρηματοδότηση. Είναι αναγκαία, ίσως, αλλά ούτε ικανή είναι ούτε δίκαιη, με την έννοια ότι άλλοι θα πληρώσουν για τα λάθη άλλων.
Η ΚΡΙΣΗ δεν θα λήξει σύντομα, όπως φαίνεται και από το σχέδιο των «16», το οποίο προβλέπει ότι η κρατική εγγύηση για την αναχρηματοδότηση των τραπεζών θα ισχύει ώς τις 31 Δεκεμβρίου του 2009. Εχει ο Θεός... για να δώσει κουράγια στους Ευρωπαίους πολίτες: «Το ευχέλαιο» των «16».
ΑΝΕΔΕΙΞΕ η σύνοδος της Ευρωζώνης για μια ακόμη φορά το μέγα πρόβλημα της Ευρωπαϊκής Ενωσης, που είναι η συνοχή και το τεράστιο δημοκρατικό της έλλειμμα. Μαζί οι «16» αποφάσισαν και ενέκριναν το σχέδιο, αλλά συμφώνησαν, προφανώς διαφωνούντες, να το εφαρμόσει κάθε χώρα μόνη της. Στην απόφαση ενωμένοι, στον αγώνα σωτηρίας μόνοι. Ο Νικολά Σαρκοζί δεν κατάφερε να υιοθετηθεί ο όρκος («ένας για όλους, όλοι για έναν») που έδιναν οι τρεις σωματοφύλακες του Δουμά, από τους «16» ευρω-φύλακες.
ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ - 13/10/2008
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου