Δευτέρα 20 Οκτωβρίου 2008

ΛΑΪΚΙΣΜΟΣ

Επιμέλεια φακέλου, εισαγωγή Γιάννης Μπασκόζος Δημοσιογράφος
Η εποχή της μαζικής πολιτιστικής δημοκρατίας, όπως την είχε χαρακτηρίσει ο φιλόσοφος Παναγιώτης Κονδύλης, είναι εδώ προ πολλού. Η εξάπλωση μιας κουλτούρας του μέσου όρου σε όλα τα επίπεδα της κοινωνίας με την αγαστή σύμπραξη των media δρα ισοπεδωτικά και απαξιωτικά. Ο λαϊκισμός βρήκε σε αυτή την εποχή το συγκεκριμένο πλαίσιο στο οποίο μπορούσε να αναπτυχθεί καλύτερα. Αν παλιότερα με τον όρο λαϊκισμός εννοούσαμε μόνο το πολιτικό κίνημα του ποπουλισμού (παράδειγμα ο Περόν ή ...
Κώστας Κατσουλάρης Συγγραφέας, Κριτικός Βιβλίου
Ολαϊκισμός είναι για την αντιπροσωπευτική δημοκρατία ό,τι είναι για τους ζωντανούς οργανισμούς οι εκφυλιστικές ασθένειες: εδράζεται στα ζωτικά όργανά της, οδηγώντας την ακόμη και σε σταδιακή παράλυση. Ο μηχανισμός είναι απλός και εξαιρετικά ισχυρός: όπως διαφαίνεται από την ίδια την ετυμολογία της λέξης, πρόκειται για την ιδεολογικοποίηση (εξ ου και «ισμός») της «θέλησης του λαού». Ο λαϊκιστής ψαρεύει στα θολά νερά της μαζικής ψυχολογίας, εμφανιζόμενος ως αυθεντικός εκφραστής ...
Χρήστος Αστερίου Συγγραφέας
Στη θεωρία του για το καρναβάλι ο Ρώσος Μιχαήλ Μπαχτίν αναφέρεται μεταξύ άλλων στις ιστορικές καταβολές του καρναβαλιού και ξεχωρίζει ορισμένα κύρια χαρακτηριστικά του: την υπέρμετρη οικειότητα που χαρακτηρίζει τις διαπροσωπικές σχέσεις κατά τη χρονική διάρκεια της ισχύος του, την εκκεντρικότητα της φύσης του, την εφήμερη κατάργηση των τάξεων και των αξιωμάτων, το ανάρμοστο και βέβηλο μένος του απέναντι στην όποια καθεστηκυία τάξη, την επιβολή μιας ελευθεριάζουσας σεξουαλικής συμπεριφοράς μεταξύ των συμμετεχόντων.
Λίλα Κονομάρα Συγγραφέας
- Τελειώνεις με τις αιτήσεις, Παπαδόπουλε; - Οπου να ΄ναι, κύριε διευθυντά. Επεσε πολλή δουλειά, βλέπετε. - Θα τις έχεις έτοιμες ως την Τετάρτη; - Οπωσδήποτε, κύριε διευθυντά. Μείνετε ήσυχος. ... Καλά, άμα τις δεις εσύ την Τετάρτη, γράψε μου... Οχι θα κάτσω εγώ να σκάσω για τις κωλοαιτήσεις... Το πολύ πολύ να βάλω Ναι στις μισές και Οχι στις άλλες μισές και άσε τον Βασιλείου που γυρίζει τη Δευτέρα από την άδεια να βγάλει την άκρη. Αυτός άλλωστε δεν μας κάνει τον έξυπνο και θέλει και την αξιολόγηση; Ορίστε, λοιπόν, πάρε να ΄χεις, κύριε Βασιλείου.
Γιώργος Ξενάριος Συγγραφέας
Το οργανωμένο πλέγμα των εξουσιαστικών σχέσεων μέσα στο οποίο κινείται ο σύγχρονος δυτικός άνθρωπος, αυτός ο πολιτισμικός ωκεανός μέσα στον οποίο κολυμπά, ούτε ομοιογενές ούτε συμπαγές είναι. Ποικίλες αντιθετικές δυνάμεις λειτουργούν στο εσωτερικό του, φυγόκεντρες και κεντρομόλες, πραγματικές, φαντασιακές και συμβολικές, όλες όμως τείνουν να συγκλίνουν σε ένα αποτέλεσμα: στη διατήρηση της συνοχής του συστήματος. Οι δυνάμεις αυτές οφείλουν να αντλούν αυθεντία και συμβολικό ...
Σοφία Νικολαΐδου Συγγραφέας
1. Λαϊκισμός στο πιάτο «Κρητικά πιτούδια» σε πανάκριβο εστιατόριο του κέντρου: φτιάχνονται από βουλγαρικό ζυμάρι, που αγοράζεται με το κιλό, περιέχουν κινεζική ελιά σε ροδέλες, που εισάγεται με το τσουβάλι, και τηγανίζονται σε ινδονησιακό σπορέλαιο, που ανανεώνεται δύο φορές την εβδομάδα. Ο ανελέητος εστιάτορας τα ονομάζει και «πιτούδια της γιαγιάς». Τα σερβίρει σε άσπρο πιάτο και τα κοστολογεί 5 ευρώ το κομμάτι. Κρυφάκουσα φαγάδες της πυρκαϊάς να τα παινεύουν στο διπλανό τραπέζι.

Χρήστος Χρυσόπουλος Συγγραφέας και Δοκιμιογράφος
Ας αρχίσουμε από ετούτη την τριπλή διάκριση: 1) ο λαϊκισμός δεν εμφανίζεται ποτέ αυτούσιος, αλλά συνυφαίνεται με γενικότερες κοινωνικές υστερήσεις, 2) ο λαϊκισμός δεν είναι αφηρημένο φαινόμενο, αλλά ρητορικό στρατήγημα που εκφέρεται από συγκεκριμένες πηγές, 3) ο λαϊκίστικος λόγος δεν είναι επικίνδυνος λόγω της απατηλής ρητορικής του, αλλά επειδή αποσιωπά τους «άλλους» λόγους. Το ζήτημα, λοιπόν, είναι η υπεράσπιση του δικαιώματος στην ομιλία και- βεβαίως - η ανατροπή των συγκεκριμένων αντικειμενικών συνθηκών.
Απαγορεύεται η νοσταλγία
Τίτος Πατρίκιος Ποιητής
Αναρωτιόταν ο ποιητής Γ.: «Αραγε τι θα λένε οι επόμενες γενιές για μας;» Ο νεότερος φίλος του Ε., που θαύμαζε τα ποιήματά του, προσπάθησε να τον καθησυχάσει. Ομως εκείνος συνέχισε: «Τίποτα. Ή στην καλύτερη περίπτωση τίποτα το σπουδαίο». «Μου κάνει εντύπωση, έλεγε ο Β. στον φίλο του τον Ν., πόσο οι περιθωριακοί αντιστέκονται στο να ενταχθούν». «Ρε φίλε, τους έχεις για τρελούς;» του παρατήρησε ο Ν. «Είναι η μόνη υπεροχή που έχουν. Γιατί να τη χάσουν;».

Δεν υπάρχουν σχόλια: