Κυριακή 4 Μαΐου 2008

«ΑΓΟΡΑΙΟΙ» ΜΥΘΟΙ

Είναι μάλλον για γέλια οι βαθυστόχαστοι επικήδειοι για το τέλος της αγοράς και την ανάσταση του κεϊνσιανισμού. Ιδίως στην Ελλάδα, όπου ποτέ δεν αφέθηκαν οι δυνάμεις της αγοράς ελεύθερες και όπου ίσχυσαν -σε βαλκανική μετάλλαξη- χωρίς διακοπή οι συνταγές του Κέινς.Διότι τι άλλο από μεταλλαγμένος κεϊνσιανισμός είναι η επί 35 χρόνια ελλειμματική διαχείριση του κρατικού Προϋπολογισμού. Ο Κέινς προέβλεψε ότι κάθε τόσο η ελεύθερη αγορά θα περνάει κρίσεις, που, όταν συμβαίνουν, θα πρέπει να αντιμετωπίζονται με κρατικές ενέσεις. Δεν φαντάστηκε όμως μια οικονομία, όπως η δική μας, εξαρτημένη από συνεχείς ενέσεις. Αντίθετα, φαντάστηκε πλεονάσματα σε καλές εποχές που θα στήριζαν τα ελλείμματα στις κακές.

Η ελληνική πραγματικότητα είναι ότι έχουν συσσωρευτεί παντού τόσα ελλείμματα (κράτος, κρατικές επιχειρήσεις, ασφαλιστικό σύστημα), που θα είναι εξαιρετικά δυσχερής, αν όχι αδύνατη, η αποτελεσματική κρατική παρέμβαση –αν και όταν χρειαστεί– για ενίσχυση της απασχόλησης και της ζήτησης. Στις χώρες με χρηστή οικονομική διαχείριση τα πράγματα είναι διαφορετικά. Εκεί, στο μέτρο που η αγορά αντιμετωπίζει προβλήματα, η κρατική παρέμβαση είναι εφικτή και με φειδώ επιθυμητή.
Η χωρίς υπερβολικά κρατικά εμπόδια λειτουργία των αγορών –με όλες τις ατέλειές τους, με όλες τις ανισότητες που προκαλούν– παραμένει το καλύτερο εργαλείο για την ανάπτυξη της οικονομίας και την ευημερία των λαών. Ο οικονομικός θρίαμβος της Κίνας και της Ινδίας και πολλών άλλων χωρών οφείλεται στην αναγνώριση αυτής της αλήθειας και την ταυτόχρονη εγκατάλειψη των αριστερών ιδεολογικών μύθων.
Συναφής είναι η περίφημη ρήση του κομμουνιστή Κινέζου ηγέτη Ντενγκ Χσιάο Πινγκ: «Ασπρη γάτα, μαύρη γάτα, μου είναι αδιάφορο. Αρκεί να πιάνει ποντίκια». Οπως σωστά προέβλεψε ο Κέινς, οι αγορές δεν μπορούν πάντοτε να τα κάνουν όλα σωστά. Κάθε τόσο παρουσιάζονται προβλήματα. Σε αυτές τις περιπτώσεις η κοινή λογική υποδεικνύει ότι πρέπει να λαμβάνονται κατά το δυνατόν περιορισμένα διορθωτικά μέτρα που θα αποκαταστήσουν την ομαλότητα. Ομως τα διορθωτικά μέτρα και οι παρεμβάσεις προϋποθέτουν την ύπαρξη αποθεμάτων που θα έχουν δημιουργηθεί στις καλές εποχές. Χωρίς αποθέματα, με τι θα κάνεις την παρέμβαση;

Ο κ. Στ. Μάνος είναι πρώην βουλευτής και υπουργός επί σειρά ετών

[Του ΣΤΕΦΑΝΟΥ ΜΑΝΟΥ, Ελεύθερος Τύπος, 4/5/2008]

Δεν υπάρχουν σχόλια: